Verhaalanalyse

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Wat is literatuur

Dit is een verzamelnaam voor alle soorten fictionele teksten: proza, poëzie en drama.

Bij verhaalanalyse kijken we naar proza: verhalen, novellen en romans.

Literatuur wil amuseren, maar ook de kijk op jezelf en de werkelijkheid veranderen of nieuwe inzichten verschaffen.

Tegenover literatuur staat lectuur: dit heeft als belangrijkste doel de lezer te amuseren.

Criteria literatuur

- Originaliteit: werken voegen iets nieuws toe aan alles wat al eerder is geschreven

- Onvoorspelbaarheid

- Stijl: taal is mooi of bijzonder, door beeldspraak en stijlfiguren

- Diepere laag: het verhaal gaat behalve over personages en situaties over iets anders, vaak iets abstracts. Dit zet de lezer aan het denken,

Hoofpersoon

Meestal een round character.

- uitgebreid beschreven, zowel uiterlijk als innerlijk

- maakt een ontwikkeling door

- je weet wat de hoofdpersoon hoort, ziet, denkt en voelt

- heeft vaak een tegenspeler, deze zorgt dat de hoofdrolspeler optimaal tot zijn recht komt.

Bijfiguren

Bijfiguren zijn minder uitgewerkt dan hoofdpersonen. Andere term: flat character. Ze hebben nauwelijks een ontwikkeling en worden bijna niet uitgewerkt.

- Type: nauwelijks uitgewerkt, rol is belangrijker dan wie ze zijn. Speelt een ondergeschikte rol.

- Karikatuur: bepaalde kenmerken worden overdreven

1.4 Tijd

- Historische tijd: tijd waarin het verhaal zich afspeelt (bv 1979, de middeleeuwen). Wordt ook wel verteltijd genoemd.

- Vertelde tijd: de duur van het verhaal, hoe lang het verhaal van begin tot eind duurt.

1.6 Setting

Plaats, tijd en omstandigheden die de achtergrond vormen waartegen het verhaal zich afspeelt.

- Plaats: de geografische plaats

- Tijd: de historische tijd, wanneer het zich afspeelt (denk ook aan jaargetijde, maand, dag enz.)

- Omstandigheden: wat er algemeen gebeurt, bv vakante, hongerwinter, oorlog.

1.6 Ruimte

De locatie waar het verhaal zich afspeelt.

Hebben vaak een functie. 

- Karakterisering van een personage

- Sfeertekening

- Symbolisch

1.7 Spanning

- Spanning zorgt ervoor dat je door wilt lezen

- Is dus niet hetzelfde als spannend!