Woordsoorten: LW, ZNW, BNW, WW EN VZ

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Voorbereiding SO grammatica

zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord, lidwoord, werkwoord en voorzetsel

Wat doen we vandaag?

• De vorige les kort herhalen: WG en OW
• De woordsoorten opfrissen
• Aan de slag in groepjes; oefenen maar!
• Quizje: Ben je klaar voor de toets?

Wat moet je weten en kunnen?

Zinsdelen
• een zin in zinsdelen verdelen
• het werkwoordelijk gezegde in een zin benoemen
• het onderwerp in een zin benoemen
• een zin maken bij een 'woordsoortenschema' (bijv: znw - ww - vz - lw - znw)

Woordsoorten
De volgende woordsoorten moet je kunnen benoemen:
• lidwoord
• zelfstandig naamwoord
• bijvoeglijk naamwoord
• werkwoord
• voorzetsel

Een werkwoordelijk gezegde bestaat altijd uit meer werkwoorden.

1. juist
2. onjuist

Alle werkwoorden in de zin noem je samen:

1. het onderwerp
2. het naamwoordelijk gezegde
3. het werkwoordelijk gezegde
4. het werkend voorwerp

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. Alle werkwoorden in een zin met uitzondering van de persoonsvorm
2. De persoonsvorm en alle zelfstandig naamwoorden in een zin
3. Alle werkwoorden in een zin inclusief de persoonsvorm
4. Het werkwoordelijk gezegde is een andere naam voor de persoonsvorm

Welk zinsdeel vind je door deze vraag te stellen: Wie of Wat + werkwoordelijk gezegde?

1. lijdend voorwerp
2. onderwerp
3. meewerkend voorwerp
4. persoonsvorm

Wat is het onderwerp uit de volgende zin:
De zussen van Irma hebben gisteravond pannenkoeken gebakken.

1. De zussen
2. pannenkoeken
3. De zussen van Irma
4. hebben gebakken

znw - bnw - ww - vz - lw

Kun jij je klasgenoten vertellen hoe je de bovenstaande woordsoorten herkent?

Bespreek de vijf woordsoorten en geef bij elk woordsoort voorbeelden.

znw - bnw- ww- vz- lw (aantekeningen)

• zelfstandig naamwoord - mensen, dieren, dingen, mensen, planten én namen(!)
  Voorbeelden: moeder, aap, tafel, slager, madeliefje, Petra etc.
  
  bijvoeglijk naamwoord - vertelt iets over het znw. Het staat meestal voor het znw.
  Voorbeelden: lieve, vreemde, goedkope, mooie, groene etc. 
• 
  werkwoord - geeft aan wat er gedaan wordt in de zin (doe-woorden).
  Voorbeelden: geven, lopen, wandelen, hebben, fietsen etc. 
• 
  voorzetsel - geeft een plaats of tijd aan. Je kan ze vaak voor kast- en feestwoorden zetten.
  Voorbeelden: in de kast, op de kast, naast de kast - tijdens het feest, vanwege het feest.
• 
  
  lidwoord - hoort bij een zelfstandig naamwoord. Er zijn er maar drie (de, het, een).
  Voorbeelden: de fiets, het meisje, een tafel. (Pas op bij: het regent, één gebakje zijn geen lw's)

Aan de slag in groepjes!

Groep 1:  Groep 2:  Groep 3: Groep 4: Groep 5:  Groep 6:  Groep 7: 

Wat ga je doen?

- Opdracht 1 - (volgende dia én op het bord) maak je in je schrift

- Opdracht 2 - start je laptop op en volg het schema 

Opdracht 1

• Maak zinnen bij de volgende schema's: 
• 1 znw - ww - lw - znw - ww. 
• 2 ww - lw - bnw - znw? 
• 3 vz - znw - ww - lw - znw. 
• 
  
  extra zinnen :
  1 ww - lw - bnw - znw!
  2 lw - znw - vz - znw - ww - vz - lw - znw.
  
  

www.jufmelis.nl

Welk schema hoort bij deze zin: Pieter gaat met de hond wandelen.

1. znw - ww - lw - bnw - ww
2. znw - ww - vz - lw - znw - ww
3. znw - lw - ww - lw - znw - ww
4. znw - ww - bnw - lw - znw - ww

Welk woordenrijtje bestaat alleen uit voorzetsels?

1. in - uit - naast - de - tijdens
2. voor - achter - pizza - bij - tussen
3. onder - achter - met - tegen - tijdens
4. een - in - tussen - de - van - op

In welk woordenrijtje staan alleen bijvoeglijk naamwoorden?

1. lieve, rare, tafel, mooie, groen
2. vreemde, gele, vriendelijke, een, tussen
3. prachtige, gelukkige, zwarte, schilderijtje
4. rode, zware, gekleurde, grappige

Wie heeft er nog vragen?

Succes met het voorbereiden van je SO! (je kunt altijd oefenen op www.jufmelis.nl)