Non verbale communicatie

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Non verbale communicatie 

Doel 

• Je bent je bewust van je eigen non-verbale communicatie
• Je herkent non-verbale signalen bij de ander 
•  Je kan betekenis geven aan non-verbale signalen 

Waar denk je aan bij non-verbale communicatie?

Verbaal en non-verbaal

Verbale communicatie: alle communicatie met woorden, gesproken en geschreven.

Non-verbale communicatie: alle communicatie zonder woorden

Het opmerken van bijzonder gedrag is binnen je beroep een belangrijke vaardigheid. 

Je signaleert en speelt in op wat je ziet. 

Wat je ziet is een onderdeel van non-verbale communicatie. 

Vijf communicatiecategorieën van non-verbale communicatie 

1. peri-verbaal
2. para-verbaal
3. infra-verbaal
4. supra-verbaal
5. pre-verbaal  

Peri-verbaal = tijd en ruimte hebben invloed op gedrag (lift - open ruimte is ander gedrag)
Para-verbaal = hoe je iets zegt (toon/ boodschap gelijk aan elkaar)

Infra-verbaal = zaken die onbewust een rol spelen (geuren en kleuren) 

Supra-verbaal = uiterlijk 

Pre-verbaal = lichaamstaal 

1. peri-verbaal (gaat over ruimte en tijd)

De ruimte die je kiest heeft invloed op de communicatie (gesprek in de kamer van cliënt of in het kantoor van de manager, met een bureau ertussen)

Het tijdstip dat je kiest heeft invloed op de communicatie / het gesprek (bijvoorbeeld een zwaar onderwerp bespreken net voor het eind van het gesprek).

2. para-verbaal (stemgebruik )

Hoe je zegt wat je zegt:

Toon

 Intonatie

Stemgebruik

Volume

2. para-verbaal (stemgebruik)

Hoe je zegt wat je zegt heeft grote invloed op je communicatie.

Filmpje in 2 rondes:

1. Zonder geluid: wat gebeurt hier? objectief / subjectief

2. Met geluid: hoe komt dit over?

3. infra-verbaal

Hierbij vindt een onbewuste informatieverwerking plaats zonder dat we ons daarvan bewust zijn. 

Denk aan:

- Geuren en kleuren van mensen

- Geuren, kleuren en vormen van omgeving / inrichting kunnen

  de stemming en de interpretatie beïnvloeden

3. infra-verbaal 

4. Supra-verbaal

Uiterlijk / voorkomen: 

Kleding

Sieraden

Auto

Accessoires

4. Uiterlijk / Voorkomen

8 personen

- Eerste indruk? + / -

4. Uiterlijk / Voorkomen 2

- Wie wordt je collega?

- Wie wordt jouw 

   teamleider?

- Wat beïnvloedt jou?

5. pre-verbaal

Ook wel lichaamstaal genoemd:

Houding

Beweging

Gebaren

Gezichtsuitdrukking

5. Lichaamstaal

Kan heel subtiel

Onder welke categorie valt deze foto?

Onder welke categorie valt deze foto?

Non-verbale communicatie 

Communicatie zonder woorden, denk aan: 

1. Ruimte en tijd

2. Stemgebruik

3. Geuren en kleuren

4. Uiterlijk

5. Lichaamstaal (vergeet niet (gepaste) aanraking)

Aan welke manier van communicatie kun je zien hoe het met iemand gaat?

1. Verbale communicatie
2. Non-verbale communicatie

Een mail schrijven is een vorm van:

1. Non-verbale communicatie
2. Verbale communicatie

Je communiceert altijd, vaak onbewust. 

Verbale communicatie en non-verbale communicatie vullen elkaar aan 

De taal van het lichaam is een belangrijk onderdeel van persoonlijke communicatie tussen jou en de cliënt 

Je werkt als begeleidster op een dagbesteding. Jasmijn is een van de cliënten. Normaal gesproken is Jasmijn een vrolijk en zeer aanwezige cliënt. Vandaag komt ze echter heel stil binnen en gaat rustig aan een tafeltje zitten.
Wat neem je waar (non-verbale communicatie)? Wat is je interpretatie? Welke actie onderneem je?

Non-verbale communicatie: stil, rustig zitten. 

Interpretatie = er is wat aan de hand

Actie = gesprek aangaan

Casus 

Tina werkt al 3 jaar als zorghulp in verpleeghuis Jaffa. Ze is hier blijven werken na haar opleiding medewerker maatschappelijke zorg. Tina werkt op de afdeling langdurige zorg, waar veel van haar cliënten volledig afhankelijk zijn van de zorg die hun wordt geboden. Tina is vanochtend bezig met de persoonlijke verzorging van een cliënt, mevrouw Beers. Zij is pas opgenomen na  een beroerte (CVA) en moet op de douchebrancard worden gewassen. Mevrouw Beers kan niet meer praten en dus niet meer verbaal haar wensen duidelijk maken.

Wanneer Tina samen met de stagiaire mevrouw  Beers op de brancard heeft geplaatst en met het wassen is begonnen begint mevrouw heel hard te krijsen. Het is Tina wel duidelijk dat mevrouw het niet prettig vindt dat zij wordt gewassen. Tina ziet ook dat er al behoorlijk wat vuil is vastgekoekt. In het haar van mevrouw zitten ook duidelijk etensresten. Tina twijfelt wat ze zal doen. Ze weet dat haar collega de vorige keer ook het probleem had en het wassen toen maar zonder te douchen heeft gedaan.

De stagiaire van Tina kijkt ook erg verschrikt bij het doordringende gekrijs van mevrouw de Beers. Een collega komt al binnen om te kijken of er soms problemen zijn. Iedereen is nog geschrokken van het bericht in de krant dat er pas in een ander verpleeghuis een cliënt ernstig is verbrand tijdens het douchen.

Vragen: 

1. Welke non-verbale signalen lees je terug? 
2. Hoe interpreteer je de signalen? 
3. Welke actie ga je uitzetten? 

Wat vond je van deze les?

😒🙁😐🙂😃

Tips?