H3 criminaliteit KGT

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3,4

Oorzaken van criminaliteit

Leg uit wat normvervaging is.

Na deze les kan ik 

• factoren die het risico op strafbaar gedrag vergroten herkennen, beschrijven en toepassen 
• factoren die het risico op strafbaar gedrag verkleinen herkennen, beschrijven en toepassen  

risicofactoren criminaliteit 

De kans op strafbaar gedrag neemt toe wanneer er sprake is van 

• psychische of gedragsproblemen (aangeboren eigenschappen en/of gedragsproblemen) 
• een onveilige opvoeding 
• problematisch drank-drugsgebruik 
• foute vrienden/groepsdruk 

uitleg

Beschermende factoren

Er zijn ook dingen die ervoor zorgen dat de kans op crimineel gedrag kleiner is 

• het hebben van een baan of naar school gaan 
• een relatie hebben/deel zijn van een hecht gezin 
• het hebben van sociale vaardigheden 

uitleg

Leg uit: hoe zorgt het hebben van een baan voor een lagere kans op crimineel gedrag?

Welke risicofactoren voor crimineel gedrag herken je in het filmpje?

Wat had Hugo kunnen helpen om op het rechte pad te komen/blijven?

Recidivisme 

Een recidivist is iemand die steeds opnieuw strafbare feiten pleegt. 

uitleg

theorieën over criminaliteit 

Verschillende ideeën over oorzaken van criminaliteit. Nooit één waarheid. 

aangeleerd-gedrag theorie 

Theorie van Edwin Sutherland

Jongeren worden vaker crimineel als ze veel contact hebben met anderen die al crimineel zijn. 

Het gezin, de buurt en de vriendengroep zijn bepalend hiervoor. 

Criminelen zijn niet slechter dan anderen. Ze hebben verkeerd gedrag geleerd. 

uitleg

bindingstheorie 

Bindingen met je familie, vrienden, werk, school etc. zorgen ervoor dat mensen crimineel gedrag vermijden. 

Ze willen niet hun vrienden of bijbaantje kwijtraken bijvoorbeeld. 

Als iemand  geen of weinig sterke bindingen heeft dan zal iemand eerder overgaan tot crimineel gedrag. 

uitleg

Rationele-keuzetheorie 

Gelegenheid maakt de dief 

Bij de keuze om over te gaan op crimineel wordt gekeken wat de voor- en nadelen zijn. 

Opbrengsten 

• hoeveel geld of spullen levert dit misdrijf mij op? 

Risico's 

• hoe groot is de kans dat ik wordt gepakt? 
• veel sociale controle? 
• camera's? 

uitleg

etikettentheorie

Er zijn stereotypen over sommige bevolkingsgroepen dat ze crimineel zijn. Bijvoorbeeld over Roma of Marokkaanse Nederlanders. 

Sommige mensen gaan zich naar dat etiket gedragen. 'Iedereen behandelt me toch al als crimineel dus wat maakt het uit als ik een delict pleeg'. 

uitleg

anomietheorie (GT)

Succes is zo belangrijk in onze (westerse) samenleving dat het voor sommigen niet uitmaakt hoe je succesvol wordt of lijkt. 

Lukt het niet via studie of werk dan maar via de criminele weg. 

uitleg

neutraliseringstheorie (GT)

Iedereen heeft wel een innerlijke stem die zegt 'dit hoor je niet te doen' bij crimineel gedrag, maar in een groep wordt die stem uitgeschakeld. 

Jongeren vertonen daarom in een groep eerder crimineel gedrag dat ze alleen niet zouden doen.  Ze negeren eventuele schuldgevoelens of maken het minder erg dan het is. 

uitleg