Betrouwbaar nieuws?

• Media, Vormgeving en ICT
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Betrouwbaar nieuws

In deze les leer je

• Dat niet alle nieuwsberichten waar zijn.
• Welke websites, tv-programma's en kranten je sowieso kan vertrouwen.
• Hoe je kan controleren of een nieuwsbericht waar is.
• Wat nepnieuws is.

Nieuwsberichten vind je in de krant, op televisie, op de radio en op internet.
Waar of niet waar:
Alle nieuwsberichten die je tegenkomt, zijn waar.

1. Waar
2. Niet waar

Echt waar?

Helaas zijn niet alle nieuwsbreichten die je tegenkomt altijd waar. Hoe zit dat? Dat leer je in deze les.

Niet al het nieuws is altijd waar. Wat kun je daarom het beste doen?

1. blijf hopen dat een nieuwsbericht waar is
2. bedenk steeds of een bericht waar kan zijn
3. lees of kijk nooit meer het nieuws
4. geloof nooit meer iets wat je leest of ziet

Wat te doen?

Het is belangrijk om te weten wat er in de wereld om je heen gebeurt. Stop dus niet met het kijken of lezen van nieuws. Bedenk wel steeds of een bericht waar kan zijn.

Wanneer weet je zeker dat een nieuwsbericht waar is?

1. Als het gemaakt is door een organisatie
2. Als het gemaakt is door een organisatie die je kent.
3. Als het gemaakt is door een organisatie die jij en je vrienden kennen
4. Als het gemaakt is door een organisatie die je kan vertrouwen

Vertrouwen van organisaties

Sommige organisaties kun je altijd vertrouwen, zoals het NOS Journaal. Andere organisaties hebben niet altijd de juiste bedoelingen met het verspreiden van nieuws.

Vul in:

Organisaties die je kunt vertrouwen zijn het NOS                   , het RTL                              , Kids                             , en de Volks                            . Berichten van deze organisaties zijn bijna altijd                                . Het komt maar heel                   voor dat ze een                                 maken.

krant

Nieuws

waar

foutje

week

soms

Jeugjournaal

Betrouwbare bronnen

Bij deze organisaties werken serieuze journalisten. Zij onderzoeken eerst heel goed of iets waar is voor ze er een nieuwsbericht over maken.

Je leest een bericht op Facebook over een overstroming in Portugal, waardoor er haaien in de straten zwemmen. Hoe kun je controleren of het bericht waar is?

1. kijken hoeveel mensen het bericht gedeeld hebben
2. kijken hoeveel mensen het bericht geliked hebben
3. kijken van welke organisatie het bericht komt.
4. vragen aan de persoon die het bericht geplaatst heeft of het waar is.

Factchecken

De persoon die het bericht geplaatst heeft zal waarschijnlijk altijd zeggen dat het waar is. Die moet je dus niet zomaar geloven.

Waar of niet waar:
Je kunt controleren of een bericht waar is door te kijken of hetzelfde nieuws ook op andere websites staat.

1. Waar
2. Niet waar

Factchecken

Hoe meer verschillende websites, kranten en tv-programma's hetzelfde nieuws delen, hoe groter de kans dat het echt waar is.

Volgende week, op 11 mei, is Koos jarig. Op internet zoekt hij op hoe hij online een verlangenlijstje kan maken. Opeen ziet Koos een bericht met daarin het nieuws dat Sinterklaas morgen aankomt. Wat os hier aan de hand? Kies het meest logische antwoord.

1. Koos vindt een nieuwsbericht dat niet klopt
2. Koos vindt een nieuwsbericht dat nep is
3. Sinterklaas komt dit jaar in mei
4. Koos vindt een oud nieuwsbericht

Nepnieuws of oud nieuws

Soms is een nieuwsbericht oud. Het was toen waar, maar nu niet meer. Kijk daarom altijd goed naar de datum van een bericht.

Je ziet op tv dat het vuilnis in Amsterdam niet is opgehaald. Aan de deur worden allemaal boze mensen geïnterviewd. Wat moet je je goed bedenken?

1. Dat het tv-programma waarschijnlijk geen mensen kon vinden die niet boos waren
2. Dat het tv-programma waarschijnlijk alleen boze mensen laat zien

Waarom dit nieuws?

Waarschijnlijk waren er ook mensen die niet boos waren, maar dat laat het programma niet zien. Een filmpje vol boze mensen is namelijk veel leuker en krijgt vaak meer aandacht.

Tegenwoordig hoor je steeds vaker over nepnieuws. Wat is nepnieuws?

1. nieuws waar per ongeluk een fout in zit
2. nieuws dat ooit waar was, maar nu niet meer
3. nieuws dat niet echt is, maar wel echt lijkt
4. nieuws dat door een computer is gemaakt

Nepnieuws

Nepnieuws lijkt echt, maar is het niet!

Het is door iemand verzonnen.

Waar of niet waar:
Mensen maken nepnieuws, omdat ze willen dat je slecht over iemand denkt

1. Waar
2. Niet waar

Waarom nepnieuws?

Mensen die tegen de Amerikaanse president zijn, maken bijvoorbeeld vervelend nepnieuws over hem. Ze hopen dat je dan slecht over hem gaat denken.