4K_Thema 11 | bs. 6 Planteneters, vleeseters en alleseters

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Bouw van het gebit

Kroon: bovenste deel van de tand

Wortel: zit vast in het kaakbeen

Glazuur: beschermt het tandbeen 

Tandbeen: is bedekt met een laagje cement

11.6 Planteneters, vleeseters en alleseters

Leerdoelen

-  Je kunt de delen van tanden en kiezen noemen met hun kenmerken.

- Je kunt omschrijven wat tandplak is en wat tanderosie is.
 

- Je kunt bij zoogdieren het verband aangeven tussen de voedselkeuze, de lengte van het darmkanaal en de kenmerken en functies van de tanden en kiezen.

11.6.3 

Het gebit

Bestaat uit snijtanden, hoektanden en kiezen.

Bouw van een gebitselement

Uitwendige bouw:

• Kroon
  
• Wortel
  

Inwendige bouw:

• Tandbeen
  
• Glazuur
  
• Cement
  
• Zenuwen en bloedvaten

Het tandbeen van de wortels is bedekt met een laagje cement.

In het tandbeen zit de tandholte, daarin liggen bloedvaten en zenuwen.

Om de wortels zit het wortelvlies, waarmee de tanden en kiezen vastzitten in het kaakbeen. Het kaakbeen is bedenkt met tandvlees.

Kauwen belangrijk voor vertering: oppervlakte vergroting. Zie afb 3 (blz 98/103).

Onderdelen gebit, zie afb. 2

Tandformule:

Tandverzorging: tandplak wegpoetsen.

 Tandplak is restant voedsel, speeksel en veel bacteriën.

Te veel suiker: cariës/tandbederf. Bacteriën zetten suiker om in zuur. Dit zuur tast het glazuur aan. Fluoride maakt het tandglazuur sterk.

Andere gebitsproblemen: tandvleesontsteking, tandsteen, stand van gebit (gebitscorrectie nodig)

Kauwen belangrijk voor vertering: oppervlakte vergroting. 

Tandverzorging = tandplak wegpoetsen (restant voedsel, speeksel en veel bacteriën)

Te veel suiker: cariës/tandbederf. 

Bacteriën zetten suiker om in zuur. 

Dit zuur tast het glazuur aan. 

Fluoride maakt het tandglazuur sterk.

Andere gebitsproblemen: tandvleesontsteking, tandsteen, stand van gebit (gebitscorrectie nodig)

0

Verzorging van je tanden

Tandbederf = aantasting van het gebit door tandplak

Tandplak = dun laagje aanslag dat bestaat uit bacteriën, etensresten en speeksel

Tanderosie = aantasting van het gebit door zure voedingsstoffen

Planteneters (herbivoren)

Plooikiezen

Lang darmkanaal

Meestal geen hoektanden

Vleeseters (carnivoren)

Knipkiezen

Kort darmkanaal

Grote hoektanden

Alleseters (omnivoren)

Knobbelkiezen

Middellang darmkanaal

Kleine of grote hoektanden