Het menselijk lichaam - verteringsstelsel

• Natuur
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Het menselijk lichaam 

Wat heb je op je tafel: 

• Schriftje of papier (voor aantekeningen)
•  Pen of potlood
• Laptop = dicht.

Afspraken: tijdens de workshop

Tijdens de workshop:

• Zijn we stil en kijken we de docent aan. 
• Als je iets wil vragen dan steek je je vinger op. 
• We praten niet niet door de workshop heen en maken geen opmerkingen zonder onze vinger op te steken.
• Maak je aantekeningen in je schrift.

Planning

• Workshop verteringsstelsel
• Uitleg over doe-opdracht verteringsstelsel 
• Werken aan doe-opdracht verteringsstelsel 
• Klassikale afsluiting

Vierkante poep?

• Na deze workshop weet je welk dier vierkante poep heeft en hoe dit kan! 

Wat weet je al over het verteringsstelsel?

Leerdoelen

1.) De organen van het verteringsstelsel kunnen herkennen in verschillende afbeeldingen

2.) De organen en hun functie begrijpen

3.) Het verschil weten tussen verteringsklier en verteringssap

4.) Kunnen uitleggen wat enzymen doen en hoe ze dat doen

5.) Kunnen uitleggen welke voedingsstof waar wordt verteerd

Als je het hebt over de leerdoelen van de slide hierboven: Hoeveel denk je dat je er nu kent/kunt?

-14

Functie globaal (terugkijken)

Doel verteringsstelsel

Doel: voedingsstoffen klein genoeg maken zodat ze in je bloed passen.

Direct opneembaar, dus klein genoeg: glucose, water, vitaminen en mineralen.

Niet direct opneembaar, dus te groot: eiwitten, koolhydraten en vetten.

Dit moet verteerd worden

Belangrijke organen en begrippen

-Mond en slokdarm

-Maag

-Twaalfvingerige darm 

-Dunne darm en blinde darm

-Dikke darm, endeldarm en anus

-Alvleesklier en lever

Verteringsklieren
-Bijv. Speekselklier
Verteringssap
-Bijv. speeksel

Mondholte

In de mond
-Speeksel bevat amylase (enzym)

-Kauwen: vergroot oppervlakte voedsel, handig voor enzymen

-Amylase: enzym dat koolhydraten verteert

Mondholte naar slokdarm

-De vertering van voedsel begint in de mondholte

-Met je gebit kauw je het voedsel tot kleinere deeltjes

-Strotklep en huig zijn belangrijk (om verslikken te voorkomen)!

-Het volgende onderdeel is de slokdarm

Maag

- Vanaf slokdarm naar de maag via peristaltische bewegingen (door kringspieren en lengte spieren)

- De maag is een soort ballon waar voedsel in opgeslagen wordt!

In de maag zitten belangrijke klieren!
-Maagsapklier - maakt maaksap

-Maagsap - bevat zoutzuur, doodt bacteriën

-Protease - verteert eiwitten

Twaalfvingerige darm

Druk station!
Lever maakt gal --> opslag in galblaas --> gal splitst vet in een aantal kleine stukjes: Dit heet emulgeren.

Alvleesklier: voegt alvleessap toe
Alvleessap: bevat lipase, amylase, protease
Lipase: verteert vet
Amylase: verteert koolhydraten
Protease: verteert eiwitten

Dunne en dikke darm

Dunne darm

- Ongeveer 5 meter lang!
-Lipase, amylase en protease doen hier hun werk nog een tijdje
-Verteerde voedingsstoffen zijn vanaf hier op te nemen in het bloed.

Dikke darm
-Heel veel opname van vocht en verteerde voedingsstoffen in het bloed

- Daardoor verandert de voedselbrij in poep!

Darmwand

Van groot naar klein
Darmwand - darmplooi - darmvlokken en darmsapklieren - microvlokken

- Door de darmvlokken worden vocht en voedingstoffen opgenomen in kleine haarvaten (bloedvaten)

Wanneer de voedingsstoffen in het bloed zijn opgenomen --> worden ze naar het hele lichaam vervoert (via het bloedvatenstelsel)

De eindhalte...

• De endeldarm is het laatste deel 
  van je darmen. Het is een opslag-
  plaats voor ontlasting (poep). 

De vierkante poep van de wombat:

• De rekbaarheid is niet overal in de darm
  even groot. Daardoor wordt de poep
  in een vierkante vorm gedrukt.

• Doordat de poep vierkant is rolt het niet
  van rotsen of boomholtes af! Handig!
• De poep wordt gebruikt om hun territorium
  te bewaken!

Ik woon hier, ga weg!

Doe-opdracht verteringsstelsel

• Deze week ga je aan de slag met de doe-opdracht verteringsstelsel

• De doe-opdracht bestaat uit 2 opdrachten (1 en 2). Je maakt deze opdrachten met je hele MC!
• Opdracht 1: Infographic maken van het hele verteringsstelsel.
• Opdracht 2: presenteren van een onderdeel van het verteringsstelsel (Met je infographic! Je hoeft geen PowerPoint te maken!).
  Je hoort in de les (door dobbelspel) welk onderdeel je MC presenteert.

Rubrics

• Je gebruikt de rubrics van opdracht 1 (infographic) en opdracht 2 (presentatie) bij het maken van de doe-opdracht!

Doorlezen van Doe-opdracht.

• Wat ga je doen: doorlezen van de doe-opdracht verteringsstelsel (opdracht 1 en 2) + de rubrics.
• Hoe doe je dat: individueel én in stilte.
• Hoelang heb je de tijd: 5 minuten.

• Klaar? Even wachten!

Exit-Vragen

1. Welke voedingsstoffen moet je verteren? 
2. Hoe werken enzymen?
3. Wat is de functie van het gebit?
4. Wat is de opdracht?

Leerdoelencheck

1.) De organen van het verteringsstelsel kunnen herkennen in verschillende afbeeldingen

2.) De organen en hun functie begrijpen

3.) Het verschil weten tussen verteringsklier en verteringssap

4.) Kunnen uitleggen wat enzymen doen en hoe ze dat doen

5.) Kunnen uitleggen welke voedingsstof waar wordt verteerd

Als je het hebt over de leerdoelen van de slide hierboven: Hoeveel denk je dat je er nu kent/kunt?

05

Als je het hebt over de leerdoelen van de slide hierboven: Hoeveel denk je dat je er nu kent/kunt?

-34

Exit-vraag

Stel: je bent een rode bloedcel en je bevind je in de haarvaten van de darm en je moet naar de kransslagader. Welke onderdelen (hart en bloedvaten) kom je allemaal tegen? Noem de kortste route en gebruik de juiste volgorde. 

Exit-vraag 

Stel: je bent een rode bloedcel en je bevind je in de haarvaten van de darm en je moet naar de kransslagader. Welke onderdelen (hart en bloedvaten) kom je allemaal tegen? Noem de kortste route en gebruik de juiste volgorde. 

Stilte. shhht!

Fluisterniveau

MC-niveau

Werksfeer