DLW 21-05-18 Slaapstoornissen + Misbruik & verslaving

Programma van deze les
- Vragen van jullie

- Leerzame momenten uit de apotheek 

- Uitleg slaapstoornis.

- Uitleg verslaving en misbruik


Kennis samen delen
1 / 45
suivant
Slide 1: Diapositive
BSP apothekersassistentenMBOStudiejaar 3

Cette leçon contient 45 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 1 vidéo.

time-iconLa durée de la leçon est: 150 min

Éléments de cette leçon

Programma van deze les
- Vragen van jullie

- Leerzame momenten uit de apotheek 

- Uitleg slaapstoornis.

- Uitleg verslaving en misbruik


Kennis samen delen

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Lesdoelen van vandaag:

- Je weet hoe een slaapcyclus is opgebouwd
- Je kent verschillende slaapstoornissen
- Je kent de adviezen ten aanzien slaapstoornissen en medicatiegebruik van de NHG standaard
- Je kent de begrippen misbruik en verslaving
- Je weet wat te doen wanneer je signalen in de apotheek ziet die 
duiden op misbruik of verslaving.

 

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

KD = Kwalificatiedossier
Kerntaak 1 Voert geïndividualiseerde farmaceutische patiëntenzorg uit
W1 - Neemt de zorgvraag aan
W2 - Voert medicatiebewaking uit
W3 - Verzorgt uitgifte van medicijnen
W4 - Geeft instructie over medicatiegebruik
W5 - Verwerkt patiëntgerelateerde informatie en administratie
Kerntaak 2 Verleent niet-receptgestuurde zorg aan de patiënt
W1 - Adviseert over gezondheid en preventie
W2 - Geeft zelfzorgadvies
Kerntaak 3 Biedt productzorg
W1 - Stelt voorgeschreven geneesmiddelen beschikbaar
W2 - Stelt op maat gemaakte geneesmiddelen beschikbaar
W3 - Zorgt voor logistiek en beheer
Kerntaak 4 Werken aan kwaliteit en deskundigheid
W1 - Werkt aan de eigen deskundigheid
W2 - Werkt aan bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg
W3 - Werkt multidisciplinair samen en stemt werkzaamheden af

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wanneer spreken we over een gestoorde slaap?

Slide 4 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 5 - Diapositive

Slaap- en kalmeringsmiddelen veel gebruikte gnm.
Psychofarmaca→ hypnotica, sedativa en anxiolytica

Slide 6 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 7 - Diapositive

https://youtu.be/5vjPyo5gA4k
Bij diepe slaap rust het lichaam fysiek uit, hoewel tandenknarsen en slaapwandelen kunnen plaatsvinden.
Benodigde slaapuren
Men spreekt over een normale slaapduur tussen 
5 -10 uur/dag.

Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 9 - Diapositive

Lichamelijke processen tijdens non-REMslaap: afname van polsslag, bloeddruk en ademhaling, stofwisseling en temperatuur dalen, immuunsysteem wordt gestimuleerd, piekproductie van groeihormonen en maximale celdeling.
Tijdens de REM-slaap halen hersenen de essentie uit ervaringen van overdag en integreren deze nieuwe ervaringen met oudere→ geeft inzicht.

Slide 10 - Diapositive

Slaapstoornis boek: minimaal 3 weken/2 nachten + klachten overdag

Slide 11 - Diapositive

psychisch probleem→vooral depressie en angst.
lichamelijke klachten→ pijn, jeuk, of lichamelijke ziekte als reuma, diabetes, schildklieraandoeningen, kanker.

Slide 12 - Diapositive

Ademstilstanden kunnen vaak voorkomen gedurende de nacht en voorkomen dat iemand in een diepe slaap komt. De behandeling bestaat uit (indien nodig) afvallen, het vermijden van slapen in rugligging, en het vermijden van alcohol.
Narcolepsie heeft niets te maken met slaaptekort.

Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Adviezen bij langdurende slapeloosheid (NHG)
  • stimuluscontrole: naar bed als u slaperig bent, sta op als het langer dan 15 minuten duurt voor u in slaap valt en ga naar een andere ruimte, doe iets rustigs en ga weer naar bed als u zich slaperig voelt.
  • slaaprestrictie: beperk de tijd in bed tot de huidige gemiddelde slaapduur, vergroot de tijd in bed steeds met 15 minuten als de patiënt op 5 dagen 90% of meer van de tijd in bed slaapt;
     doe ontspanningsoefeningen;
  • cognitieve therapie: probeer disfunctionele en negatieve 
      gedachten om te buigen.


Slide 14 - Diapositive

10 slaaptips van Antoniusziekenhuis:
https://youtu.be/Hbe7ZONMwDU
langdurend= langer dan 3 weken, vaak meerdere oorzaken.
Slaapbevorderend werken: avondwandeling, warme douche of bad, glas warme melk.
Alcohol→ 1 tot 2 glazen, werkt slaapbevorderend, grotere hoeveelheden verstoren de slaap en geven verlaging van slaapkwaliteit. Overmatig drankgebruik (>10 glazen/dag) veroorzaken ernstige slaapproblemen.

Slaapmedicatie NHG

NHG: Slaapmiddelen zijn alleen geïndiceerd bij hoge lijdensdruk en/of ernstig disfunctioneren overdag.
-Schrijf kortdurend (eenmalig) een kortwerkend slaapmiddel voor:
  10 tot 20 mg temazepam (ouderen 10 mg), of 10 mg zolpidem (ouderen 5 mg)
- Geef max. 5 tot 10 tabletten, altijd in combinatie met voorlichting en adviezen.
- Schrijf geen andere middelen voor, zoals melatonine of valeriaan.
- Laat vervolgrecepten niet via de assistent herhalen.

Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 16 - Vidéo

NHG voorschrijven slaapmedicatie:
Het ideale slaapmiddel

  • Laat patiënt snel inslapen
  • Laat patiënt doorslapen
  • Tast niet de slaapcylci aan
  • Geeft geen restverschijnselen

Geen enkel middel voldoet hieraan!


Slide 17 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Benzodiazepinen

  • Verlengen de slaaptijd met ± 1 uur
  • Lichte slaap neemt toe
  • REM-slaap neemt af
  • Diepe slaap neemt af
  • Effect na na 14 dagen wordt minder
  • Bijwerkingen overdag

Advies: intermitterend gebruiken i.v.m. tolerantie en het risico op afhankelijkheid. 
Rebound effect: nachtmerries, geheugenstoornissen

Slide 18 - Diapositive

Benzodiazepinen→ bij slapeloosheid, angst en spanning→ werken slaapopwekkend, kalmerend, angstonderdrukkend, spierverslappend.
Kortwerkende benzodiazepineagonisten, zoals temazepam en zolpidem, zijn bij slaapstoornissen middelen van eerste keuze. Bij kwetsbare ouderen zijn de kort- en snelwerkende benzodiazepineagonisten temazepam, zolpidem en zopiclon de middelen van eerste keuze. Oxazepam wordt niet aangeraden als slaapmiddel, vanwege de trage absorptie (ong. 2 uur). Flunitrazepam en midazolam worden ontraden vanwege een verhoogd risico op anterograde amnesie en onthoudingsverschijnselen.
Barbituraten door bijwerkingen, sterke gewenning en verslaving geen eerste keus→ kleine therapeutische breedte.

Er bestaan een hoop ‘wijsheden’ over slaap,
zijn ze waar of onwaar?
De uren slaap voor middernacht zijn de belangrijkste.
Elk mens heeft minimaal acht uur slaap nodig.
‘Al slaap je niet, dan rust je toch.’ (Als kinderen niet in slaap kunnen vallen.)
Vanavond vroeg naar bed, dan kun je vooruitslapen voor de volgende dag.

Slide 19 - Question de remorquage

Cet élément n'a pas d'instructions

Waarom is het belangrijk om voorlichting te geven over de slaapcyclus?

Slide 20 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Waarom is het zinvol om alleen kortwerkende slaapmiddelen voor te schrijven?

Slide 21 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is misbruik?
Wat is misbruik?

Slide 23 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Misbruik
Misbruik = gebruik van medicijnen zonder dat er een medische aanleiding is.
Bijv. zelfzorgmiddelen, receptgeneesmiddelen van anderen,                                                  ondoordacht gebruikt van gnm die eerder voorgeschreven zijn.
Alleen door voorlichting is misbruik van geneesmiddelen te voorkomen.


Misbruik van alcohol of drugs: wanneer het gebruik van het middel leidt tot maatschappelijke en relationele schade, terwijl de kenmerken van afhankelijkheid (nog) niet aanwezig zijn.

Slide 24 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is misbruik?
Wat is verslaving?

Slide 25 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Verslaving
Verslaving = voortdurende behoefte om een middel in te nemen of te gebruiken.

Een verslaving begint vaak met gewoontevorming.





Andere definitie: een onweerstaanbare behoefte om middelen te gebruiken, onafhankelijk van de lichamelijke behoefte.

Slide 26 - Diapositive

De ene verslaving is de andere niet, afhankelijk van de kenmerken.
Wanneer een aangenomen gewoonte plezierig wordt gevonden, is het wegvallen ervan onplezierig→ men wil dat handhaven→ emotionele afhankelijkheid van de gewoonte (dit kan per persoon verschillen, het middel zelf speelt ook een rol)

Slide 27 - Diapositive

Verslaving komt met name voor bij handelingen (of geneesmiddelen) die direct een plezierig effect geven (niet bij gereguleerde afgifte).

Slide 28 - Diapositive

Niet alle verslavende middelen hebben lichamelijke afhankelijkheid tot gevolg. 
Onthoudingsverschijnselen weerhouden verslaafde ervan om te stoppen met het gebruik van het verslavende middel→ onthoudingsverschijnselen zijn meestal binnen enkele dagen verdwenen.


Slide 29 - Diapositive

Bij kalmeringsmiddelen komt het soms voor dat patiënten 200% boven de gebruikelijke dosis gebruiken. Let dus goed bij signalen van eerder terugkomen. Noteer 'smoesjes' in het AIS.
Het normale dagelijks leven gaat op den duur een ondergeschikte rol spelen.

Slide 30 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 31 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 32 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 33 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Indeling van drugs
Verdovend
Stimulerend
Waarnemingsveranderend
alcohol
slaapmiddelen kalmeringsmiddelen
opium
morfine 
heroïne 
GHB. 
hasj  
cafeïne
nicotine
MDMA (xtc)
cocaïne, 
4-FA 
speed
antidepressiva
paddo’s/truffels
lsd
ketamine 
hasj hoge sterkte
wiet hoge sterkte

Slide 34 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 35 - Diapositive

Corticosteroïden: stopt natuurlijke bijnierfunctie, deze moet weer opgang komen= uitlsuipen bij langdurig gebruik.

Slide 36 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 37 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 38 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 39 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 40 - Diapositive

Goede voorlichting belangrijk omdat nachtelijke onrust en slapeloosheid niet bevorderlijk zijn voor de motivatie om te stoppen.

Bij het afleveren van nicotinepleisters geeft het AIS een CI-melding bij angina pectoris. Dus lever ik de nicotinepleisters niet af.
waar
niet waar

Slide 41 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

Ik (♀) gebruik 20 glazen alcohol per week, maar ik ben niet verslaafd, personen in mijn naaste omgeving drinken veel meer.
A
Deze mevrouw heeft gelijk.
B
Ze heeft gelijk, toch adviseer je haar om minder te drinken
C
Vrouwen zijn verslaafd bij meer dan 15 glazen alcohol per week
D
De omgeving is maatstaaf en dus bepalend

Slide 42 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Het niet vergoeden van slaap- en kalmeringsmiddelen is een goede beslissing om misbruik en verslaving te voorkomen.
Mee eens
Neutraal
Oneens

Slide 43 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

Hoe zou jij het begrip emotionele afhankelijkheid omschrijven?

Slide 44 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Geef twee voorbeelden van misbruik waarbij geen sprake is van verslaving?

Slide 45 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions