1.3. Het begin van de Opstand

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

1.3 Het begin van de Opstand

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom Willem van Oranje en de watergeuzen belangrijk waren voor het begin van de opstand.
  
  
• Je kunt uitleggen op welke manier de bewoners van de Nederlanden zich tegen de Spanjaarden verzetten.

• Je kunt uitleggen hoe de Nederlanden uiteenvielen in de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden

Waar waren we gebleven?

Hoe wilde Karel V zijn bestuur centraliseren in de Nederlanden?

Wat is een smeekschrift?

1. Een schrift die monniken gebruikten voor God
2. Een briefje van je ouders met klusjes
3. Afschaffing inquisitie en straf prostestanten
4. Filips II afsprakenboek in de gewesten

Wat is het gevolg van de beeldenstorm?

Planning

• De Opstand begint
  
• De beginjaren van de strijd
• De Nederlanden raken verdeeld.
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

De opstand begint (1)

• Na Beeldenstorm(1566) -->Hertog van Alva.
  
• Bijnaam: IJzeren Hertog
• Bloedraad: rechtbank om opstandelingen te berechten + extra belastingen
  
• Willem van Oranje vlucht naar Duits gebied
• Alva pikt zijn bezittingen in. 
• Willem ontslagen als stadhouder.
• 1568: Begin opstand--> Willem valt, met Watergeuzen, de Spanjaarden aan. 

• Willem van Oranje groeide op samen met Filips en je zou het kunnen beschouwen als vriendschap...

• ...totdat Filips II en Willem tegenover elkaar komen te staan als het gaat om godsdienst...

De opstand begint (2)

• Willem haalde zijn eerste succes bij Den Briel (1572).
  
  
• Mbv Watergeuzen:  protestantse vluchtelingen te water
  
  
• Steeds meer burgers kwamen in opstand
  
  
• Tweedeling: katholieken (Spanjaarden) tegenover protestanten (Nederlanders). 
  
  

Beginjaren van de strijd

• Hertog van Alva: problemen met huurleger.
• Lege schatkist betekende plunderende soldaten
  
• Plunderingen in steden en op platteland zorgden voor meer haat.
  
  
• Watergeuzen voerden geen veldslagen maar voerden kleine aanvallen uit. (inundatie: gebieden onder water zetten).
  
  
• Bevrijding van Alkmaar en Leiden.  

De Nederlanden raken verdeeld

• 1579 = Unie van Utrecht = Het verbond van (noordelijke) gewesten die zich tegen de Spaanse koning keerden
• De zuidelijke gewesten waren trouw aan de Spaanse Koning

De Nederlanden raken verdeeld

• Willem van Oranje kreeg veel hulp
• Zoals van de Watergeuzen
• Spanje probeerde NL terug te veroveren
• Dit deden ze door steden uit te hongeren

Zelfstandig werken

• Ga aan de slag met het huiswerk van paragraaf 1.3: 

• 4, 5, 6, 8, 10d, 12 & 14
• Klaar? 
• Samenvatting 1.3
• Dit alles is huiswerk