5.4 Remmen en botsen

• Nask / Techniek
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Beweging     Normtempo 5.3&5.4

Boek, campusboekje, laptop en etui op tafel. 

Leerdoelen voor deze les noteren

• je kunt herkennen en uitleggen wat resp. een eenparige - vertraagde- versnelde - beweging is.
• je kunt een afstand/tijd en snelheid/tijd diagram aflezen en uitleggen of het over een eenparige - versnelde - vertraagde beweging gaat.
• je kunt uitleggen wat de remweg is en van welke factoren de remweg afhangt.
• je kunt uitleggen wat de stopafstand van een auto en hoe die afhangt van reactietijd en remweg.

INSTRUCTIE 5.3

Aan de slag-> fluisterend overleg

INSTRUCTIE 5.4

Aan de slag-> fluisterend overleg

Afsluiten van de les: inleveren van je opdracht!!!!

Hoe haal je je formatieve toets?

Lever je formatieve toets in voor het einde van de les

Volgende week krijg je je gemaakte werk terug en kun je de opdrachten nog aanvullen en verbeteren.

Daarna volgt de jaaraftekening

Wat kun je zeggen over gebied D?

1. De fietser is aan het versnellen.
2. De fietser is gestopt met fietsen.
3. De fietser heeft topsnelheid bereikt.
4. De fietser is aan het afremmen.

Bij welk gebied gaat de fietser het snelst?

1. A
2. B
3. C
4. D

Versnellen

Als je versnelt, neemt de snelheid per tijdseenheid toe.

Dit betekend dat de snelheid van bijvoorbeeld van een paar seconde geleden altijd lager is dan de snelheid in het heden. De afstand-tijdlijn neemt altijd toe.

Eenparige beweging

Bij een eenparige beweging houd je altijd dezelfde snelheid aan. De lijn in een afstand-tijdsgrafiek neemt dus gelijk toe.

Gemiddelde snelheid = afstand/tijd

Vertraagde beweging

Bij een vertraagde beweging neemt de snelheid af. Dit zorgt er uiteindelijk voor dat de lijn in een afstand-tijdgrafiek horizontaal blijft liggen. De tijd gaat verder maar de afstand neemt niet toe. 

Snelheid, tijd (v,t) diagram

Voorkennis 6.3

- Stroboscopische foto

- Afstand-tijd diagram

- Gemiddelde snelheid

6.1 Stroboscopische foto

- Het vastleggen van een beweging

6.1 Afstand-tijd diagram

6.2 Gemiddelde snelheid

Gemiddelde snelheid = afstand : tijd

- Afstand in meter 

- Tijd in seconde

- Gemiddelde snelheid in meter per seconde

6.2 Gemiddelde snelheid

Gemiddelde snelheid = afstand : tijd              

- afstand in m

- tijd in s

- snelheid in m/s

Omrekenen:    van m/s naar km/h --> x 3,6

                           van km/h naar m/s --> : 3,6

6.3 Versnelde beweging

Per seconde wordt een steeds

grotere afstand afgelegd

6.3 Eenparige beweging

Per seconde wordt steeds 

dezelfde afstand afgelegd

6.3 Vertraagde beweging

Per seconde wordt een steeds 

kleinere afstand afgelegd

3 soorten bewegingen

• De versnelde beweging:
  

- Bij deze beweging wordt de snelheid steeds groter.

- Elke seconde wordt er meer afstand afgelegd.

• De eenparige beweging (constant): 

- Bij deze beweging blijft de snelheid constant (gelijk)

- Elke seconde wordt er dezelfde afstand afgelegd.

• De vertraagde beweging
  

- Bij deze beweging wordt de snelheid steeds kleiner.

- Elke seconde wordt er minder afstand afgelegd

Filmpje

afstand/tijd- en snelheid/tijd-diagrammen

Elke beweging heeft zijn eigen bijpassende grafiek. Aan de grafiek kun je dus al zien om wat voor een beweging het gaat. 

Let goed op als je een grafiek bekijkt of zelf maakt, dat je kijkt naar wat er langs de assen staat: afstand (s) tijd (t) of snelheid (v) tijd (t). 

Filmpje

versneld

eenparig

vertraagd

afstand tussen 2 opvolgende foto's steeds groter. 

afstand tussen 2 opvolgende foto's steeds kleiner. 

afstand tussen 2 opvolgende foto's steeds even groot. 

kromme lijn wordt steeds stijler.

stijle lijn wordt steeds krommer

lijn is recht

Startopdracht

Pak je Nask schrift, pen en rekenmachine

5.3 Formatieve toets

Controle van begrip

Vraag 1

Schets in één afstand,tijd-diagram;

een versnelde beweging (1)

vertraagde beweging (2)

eenparige beweging (3)

5.4 De remweg

Als het rempedaal van een auto wordt ingetrapt, neemt de snelheid af. Tijdens het remmen legt de auto nog wel een bepaalde afstand af. deze afstand wordt de remweg genoemd. Hoe langer de remweg, des te groter is de kans op een ongeluk. 

5.4 De remweg

Hoe lang de remweg is, hangt af van: 
1. De beginsnelheid. 
Is de snelheid op het moment dat de auto begint te remmen. (hoe groter de beginsnelheid, des te langer de remweg). 
2. De (totale) massa van de auto. 
Hoe groter de massa van een auto, des te langer de remweg. (een volle vrachtwagen heeft een langere remweg dan een lege). 
3. De remkracht. 
Hoe harder je op het rempedaal trapt, des te groter wordt de remkracht en des te korter de de remweg. ( maar niet te hard op de rem trappen -> slippen)

5.4 De beginsnelheid en de remweg

De gegevens zijn afkomstig van verschillende 
remproeven. Hierbij wordt steeds dezelfde auto 
gebruikt. Ook is er steeds even hard geremd. 
Alleen de beginsnelheid was telkens anders. 

Je ziet dat de remweg snek toeneemt als het 
gaspedaal iets verder wordt ingedrukt. Daarom is 
het belangrijk dat automobilisten een veilige
snelheid aanhouden.

Deze tabel geldt voor goede remmen, en banden een normaal wegdek en droog weer. 

5.4 De massa en de remweg

Hoe zwaarder een auto beladen is, hoe langer de remweg.

5.4 Het wegdek en het weer

Als de remmen versleten zijn of het wegdek glad is door sneeuw of ijzel, kan de bestuurder minder hard remmen. De remkracht is dan kleiner en de remweg langer, soms zelfs veel langer. Zie onderstaand figuur.

Reactietijd: De tijd tussen zien en reageren wordt de reactietijd genoemd (tussen 0,7 en 1,0 seconde)

5.4 De reactietijd en reactieafstand

Reactietijd wordt langer als je:

• niet oplet
• vermoeid bent
• alcohol, drugs of ander medicijnen gebruikt.

De afstand die de auto tijdens de reactietijd aflegt
noem je de reactie afstand. 

Reactieafstand, remweg en stopafstand

Reactieafstand en stopafstand

Reactieafstand = snelheid x reactietijd.

Stopafstand = reactieafstand + remweg. 

Begrippen 5.4

Reactieafstand: Afstand die een voertuig aflegt tijdens de reactietijd.

Reactietijd: Tijd tussen zien en reageren

Remweg: Afstand die een voertuig tijdens het remmen aflegt.

Stopafstand: Totale afstand die een auto nodig heeft om tot stilstand te komen.

Formules:

Reactieafstand = snelheid x reactietijd.

Stopafstand = reactieafstand + remweg. 

5.4 De reactieafstand en stopafstand

formule = reactie afstand = snelheid x reactietijd. 
formule =  stopafstand = reactie afstand + remweg. 

Begrippen 5.4

Reactieafstand: Afstand die een voertuig aflegt tijdens de reactietijd.

Reactietijd: Tijd tussen het zien van het gevaar en het aanslaan van de remmen.

Remweg: Afstand die een voertuig tijdens het remmen aflegt.

Stopafstand: Totale afstand die een auto nodig heeft om tot stilstand te komen.

1) Wat is de formule voor de stopafstand?

1) Wat is de formule voor de stopafstand?

a De afstand is gelijk tussen de druppels.

b  Geg: s = 20 m

t = 5 s ( 5 x 1 s, de eerste stip niet meetellen !)

Gevr: vgem

Opl; vgem = s/t 

vgem = 20/5 = 4 m/s

Vraag 3

a stil voor stoplicht

b eenparig 4 m/s

c remt af voor stoplicht

d stapt op de fiets

e eenparig 6 m/s

f rijdt weg groen stoplicht

g arriveert op school

a stil voor stoplicht

b eenparig 4 m/s

c remt af voor stoplicht

d stapt op de fiets

e eenparig 6 m/s

f rijdt weg groen stoplicht

g arriveert op school

Vraag 2

Justine rijdt met een snelheid van 45 km/h als zij moet remmen voor een overstekende hond. Haar reactietijd is 0,8 s.

De remweg van haar auto onder deze omstandigheden is 12 m.

Hoe groot is haar stopafstand?

Tip: Reken eerst de reactieafstand uit. 

Vraag 2

Justine rijdt met een snelheid van 45 km/h als zij moet remmen voor een overstekende hond. Haar reactietijd is 0,8 s.De remweg van haar auto onder deze omstandigheden is 12 m.

Hoe groot is haar stopafstand?

Gegeven: snelheid 45 km/h = 45 : 3,6 = 12,5 m/s  reactietijd = o,8 s 

Gevraagd: reactieafstand

Formule: reactieafstand = reactietijd x snelheid

Berekening: reactieafstand = 0,8 x 12,5

Antwoord: reactiefafstand = 10 m

Stopafstand = reactieafstand + remweg

stopafstand = 10m +  12 m = 22 m

Hoe haal je je formatieve toets?

Lever je formatieve toets in voor het einde van de les

Volgende week krijg je je gemaakte werk terug en kun je de opdrachten nog aanvullen en verbeteren.

Daarna volgt de jaaraftekening

Zelf aan het werk

5 minuten in stilte (geen vragen), daarna fluisteren

Nodig: tekstboek, pen, papier, geo, rekenmachine

Havo: blz 192 vraag 25, 27, 30, 31, 32

Mavo: blz 182 vraag 26, 28, 29, 30, 31

Klaar? Ga aan de slag met de kennen/kunnen lijst

Geef een omschrijving van  alle begrippen (kennen) tot en met 6.3. En controleer of je de kunnen lijst beheerst.