Herhalingsles Thema 4

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Uitleg basisstof 1 'Bloed'

DE SAMENSTELLING VAN BLOED:

Waar bestaat bloed uit?

1. Bloedplasma
2. Bloedcellen (Rood en wit)
3. Bloedplaatjes

Bloedplasma: 

- vervoert stoffen naar de rest van je lichaam bijvoorbeeld: voedingsstoffen en afvalstoffen

- Hier zitten water en opgeloste stoffen
- Ziet er gelig uit 

- Het is een vloeistof

Rode bloedcellen:

- Er zitten heel veel meer rode dan witte bloedcellen in je bloed.
- Als je er te weinig hebt, kun je vermoeid raken.

- Het zijn ronde schijfjes. 

- Hebben een vaste vorm (ze veranderen dus niet)

- Ze vervoeren zuurstof.

- Nemen in de longen zuurstof op
en geven het af op andere plekken. 

  

Witte bloedcellen:

- Pakken ziekteverwekkers aan. 

( Ziekteverwekkers zijn bacteriën die zorgen dat je ziek wordt.)

- Er zitten er minder in je bloed dan rode bloedcellen.

- Ze kunnen door openingen van 
de wand van kleine bloedvaten. 

Bloedplaatjes

- Bloedplaatjes zijn stukjes van cellen die uit elkaar zijn gevallen. Ze hebben geen celkern.

- Ze zorgen ervoor dat bloed stolt. 
(bloedstolling = dicht maken van een
wondje)

1 rode cel, 2 witte en 4 bloedplaatjes

Uitleg basisstof 2 'Bloed'

Je kunt drie typen bloedvaten opnoemen. 

1. slagaders
2. aders
3. haarvaten

Slagaders: 

- Het hart stuurt bloed naar de
slagaders. 
- Dit bloed bevat zuurstofrijk bloed.
(In plaatjes zijn dat de rode vaten)

(Blauw = zuurstof arm)

- Ze liggen diep in het lichaam.  

Aders:

- Via de haarvaten krijgen de aders
het bloed met de afvalstoffen
(bijv koolstofmonoxide) en
vervoeren dit naar de longen
om daar weer zuurstof te krijgen. 

- In een plaatje aangegeven met
blauw. 

Haarvaten:

- Slagaders brengen het zuurstofrijke bloed naar de organen. (Lever, darmen, huid enz)

- Bij de organen vertakken de grote slagaders in kleine bloedvaten: de haarvaten.  

- De haarvaten geven zuurstof en
voedingsstoffen aan de organen. 

- De organen geven afvalstoffen aan 
de haarvaten. 

  

Uitleg basisstof 3 'De bloedsomloop'

Bloedvatenstelsel = Alle bloedvaten van een mens en het hart

Bloedsomloop = Het stromen van het bloed door het lichaam

namen van het bloedvatenstelsel

 

Namen van de bloedvaten

Slagaders = deze vaten lopen VAN het hart af, NAAR de organen.

Het bloedvat NAAR de lever, noem je de leverslagader. 

Het bloedvat NAAR de darmen, noem je de darmslagader.

   

Namen van de bloedvaten

Aders = deze vaten lopen NAAR het hart, VAN de organen af.

Het bloedvat VAN de lever, noem je de leverader. 

Het bloedvat VAN de darmen, noem je de darmader.

   

Aparte namen:

aorta: de grootste slagader van het lichaam. Deze begint bij het hart. De vertakkingen gaan naar de organen. 

Holle ader: na de organen verzamelen alle
vertakkingen zich in deze ader. De holle ader
loopt naar het hart. 

  

de bloedsomloop

dubbele bloedsomloop = het gaat
2x door het hart heen. 
Kleine en grote bloedsomloop samen. 

Kleine bloedsomloop = tussen hart
en longen

Grote bloedsomloop = tussen hart
en de rest van het lichaam. 

Hoofdstuk 4 'De bloedsomloop'

1. Bloed
2. De bloedvaten
3. De bloedsomloop
   herhaling basisstof 1, 2 en 3
4. Het hart
5. De nieren en samenhang
6.  Afweer 
   Proeftoets en werk controle
7. Toets

Uitleg basisstof 4 'Het hart'

Je hart ligt onder je ribben in je borstkas. Onder je borstbeen. 

                                                                        Uiteraard heeft je hart ook zuurstof nodig. 

                                                                        Aorta: met zuurstofrijk bloed naar de rest                                                                                          van je lichaam. 

                                                                        Zuurstofarm bloed komt van de rest van je                                                                          lichaam naar je hart. En stroomt                                                                                              vervolgens naar je longen om zuurstof op                                                                          te halen. 

Uitleg basisstof 4 'Het hart'

• Je hart bestaat uit 2 helften; links en rechts. 
• Elke helft heeft een boezem en een kamer.
• (Linkerboezem, rechterboezem, linkerkamer, rechterkamer.)
• Boezems: hier komt het
  bloed het hart binnen.
  Van boezems stroomt het
  bloed naar de kamers. 

Uitleg basisstof 5 'De nieren'

Uitscheiding: Er gaan afvalstoffen je lichaam 

uit d.m.v. urine. 

Koolstofdioxie verlaat je lichaam door je 

longen. 

Je nieren: die halen andere afvalstoffen uit je
bloed en maken er urine van. 

De longen en de nieren zorgen ervoor dat afvalstoffen je lichaam verlaten. 

Uitleg basisstof 5 'de nieren'

• Je hebt 2 nieren. 
• Ze liggen in je buikholte. 1 links en 1 rechts.
• Ze maken urine van afvalstoffen. 
• Schoonbloed gaat terug naar het hart via
  nierader. 
• De urineleiders brengen de urine naar
  de urineblaas. Als deze vol is moet je
  plassen. Via de urinebuis verlaat de urine
  je lichaam. 

Wat gebeurt er als je bloeddruk hoger wordt?

1. Smalle bloedvaten trekken samen, zodat zuurstof sneller vervoert wordt,.
2. Smalle bloedvaten worden wijder. Zuurstof wordt langzamer naar de organen vervoert.

Wat is (slag)aderverkalking?

1. Een wijde (slag)ader.
2. Een vernauwing van de (slag)ader

Je lichaam houdt ziekteverwekkers tegen door: Je huid, je slijmvliezen en zoutzuur.

1. Waar
2. onwaar

Natuurlijk immuniteit bouw je op:
(en weet je dan ook hier die andere heet?)

1. Doordat je een inenting/vaccinatie krijgt
2. Doordat je zelf ziek wordt.

Wat doen je nieren?

1. Je nieren filteren je bloed. Ze halen de schadelijke stoffen eruit en de goede stoffen houden ze in je lichaam.
2. Je nieren filteren je bloed. Ze halen de goede stoffen uit je bloed en verwijderen die via de urine.

Bij mannen is de urine buis korter dan bij vrouwen?

1. Waar
2. Onwaar

Wat bewaart de urine?

1. De nierleiders
2. De nierslagader
3. De nierblaas
4. De nieraders

Dit vervoert urine vanaf de urineblaas tot buiten het lichaam

1. nieraders
2. nierslagaders
3. nierleiders
4. nierblaas

Hoe komt het dat je urine overdag vaak lichter is dan in de ochtend?

1. Je drinkt te weinig
2. Je drinkt overdag meer

Wat onthouden witte bloedcellen?

1. Hoe ze antistoffen tegen een bepaalde ziekte moeten maken.
2. Niets, antistoffen blijven in je lichaam.