6.1 Boeddha

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Boeddhisme: het leven van de Boeddha 

M2

H1, par 1 en 2

Wat vooraf ging:

Het Hindoeïsme:

• Ongeveer 5000 jaar geleden (organisch) ontstaan
• Hindoeïsme heeft vele invloeden uit andere culturen
• De belangrijkste invloed op het hindoeïsme zijn de Veda's geweest (oude heilige teksten)
• Hindoes kennen heel veel verschillende goden
• De belangrijkste drie goden zijn Brahma, Vishnu en Shiva
• Alles valt terug te voeren op Brahman ('God')
• Elke onsterfelijke ziel is een atman
• Doormiddel van karma en reïncarnatie kan uiteindelijk bevrijding (moksha) worden bereikt.
• Belangrijke heilige hindoeteksten zijn: de Mabharata (de Bhagavad Gita) en de Ramayana

Waar denk je aan bij het boeddhisme?

Wat doet iemand tijdens het mediteren?

Wie was de boeddha?

Lesinhoud

 Introductie en kennismaking met het boeddhisme

 Het leven van de Boeddha

- Het beschermde leven van de Boeddha

- Hoe de Boeddha de Boeddha wordt

De leer van de Boeddha

- De leer

- Het juiste inzicht

Leerdoelen 

1. Aan de hand van een voorbeeld uitleggen dat men in het Westen de uniekheid van Boeddha anders ziet dan in het Oosten.

2. Aangeven waar het boeddhisme is ontstaan.

3. Onder woorden brengen wie volgens boeddhisten de Boeddha is.

4. Onder woorden brengen welke bijzondere (mythische) gebeurtenissen plaatsvinden bij de geboorte van Siddhartha Gautama.

5. Uitleggen wat de achterliggende reden is dat de koning Siddhartha afgeschermd laat opgroeien. 

Leerdoelen 

6. Onder woorden brengen wat voor Siddhartha de aanleiding was om op jonge leeftijd te gaan mediteren onder een boom.

7. Uitleggen tot welk besef (en missie) Siddhartha precies is gekomen nadat hij buiten zijn afgeschermde leefgebied is geweest.

De Boeddha

Boeddha betekent letterlijk: de verlichte. In het oosten gelooft men in meerdere incarnaties van de Boeddha (hij is dus meerdere keren op aarde verschenen). Maar als men het (zowel in het oosten als in het westen) over 'de Boeddha' heeft, heeft men het echter veelal over de laatste incarnatie van de Boeddha, als Siddhartha Gautama. Wanneer Siddharta in zijn leven de Boeddha  wordt, ontstaat het Boeddhisme. 

1. Boeddha was:

1. een boeddhist
2. een hindoe
3. een moslim
4. een christen

Mythisch

Mythen zijn verhalen met elementen die rationeel vaak onwerkelijk zijn en niet bewezen kunnen worden maar wel een belangrijke boodschap, betekenis of antwoord op een levensvraag overbrengen. In mythen staan vaak symbolen centraal en komen vaak goden en vreemde wezens aan bod. 

2. In paragraaf 2 staan mythische elementen beschreven rondom de geboorte van Siddharta. Noem 5 mythische elementen uit paragaaf 2 die je ook kan herleiden naar de afbeelding deze slide

Lijden en vergankelijkheid

Lijden en vergankelijkheid zijn twee van de belangrijkste elementen binnen het boeddhisme. En ze hebben met elkaar te maken.  Lijden betekent dat je ergens last van hebt, men zegt ook wel dat je dan pijn hebt. Dit kan iets kleins zijn maar ook iets heel groots. Vergankelijkheid wil zeggen dat iets niet blijvend is, dat iets veranderd. En wanneer leuke dingen voorbij gaan, lijden we. Ook dit kan klein en groot zijn. 

3. Noem drie voorbeelden van dingen die vergankelijk zijn

4. Leg in eigen woorden uit waarom de koning Siddhartha beschermend op laat groeien. Beschrijf daarbij ook de oplossing van de koning.

5. Beeld je goed in hoe jouw dag er gister uitzag: wat heb je allemaal gedaan, meegemaakt of gezien? Omschrijf (mede aan de hand van slide 15) een voorbeeld van lijden en een voorbeeld van vergankelijkheid dat plaatsvond. Dit kan voor je gevoel een heel klein iets zijn, maar ook heel groot. Je mag uiteraard ook een andere dag of moment als voorbeeld nemen.

6. Waarom zou de prins geraakt worden door mannen en runderen die vermoeid raken en door het omkomen van kleine diertjes.

Terugkoppeling leerdoelen 

1. Aan de hand van een voorbeeld uitleggen dat men in het Westen de uniekheid van Boeddha anders ziet dan in het Oosten.

2. Aangeven waar het boeddhisme is ontstaan.

3. Onder woorden brengen wie volgens boeddhisten de Boeddha is.

4. Onder woorden brengen welke bijzondere (mythische) gebeurtenissen plaatsvinden bij de geboorte van Siddhartha Gautama.

5. Uitleggen wat de achterliggende reden is dat de koning Siddhartha afgeschermd laat opgroeien. 

Terugkoppeling leerdoelen 

6. Onder woorden brengen wat voor Siddhartha de aanleiding was om op jonge leeftijd te gaan mediteren onder een boom.

7. Uitleggen tot welk besef (en missie) Siddhartha precies is gekomen nadat hij buiten zijn afgeschermde leefgebied is geweest.

Volgende les:

 Introductie en kennismaking met het boeddhisme

 Het leven van de Boeddha

- Het beschermde leven van de Boeddha

- Hoe de Boeddha de Boeddha wordt

De leer van de Boeddha

- De leer

- Het juiste inzicht