Polarisatie: Begrijpen en Tegengaan

• Maatschappij
• Secundair onderwijs

Polarisatie: Begrijpen en Tegengaan

Wij-zij denken

Doel van de les

Aan het einde van deze les weet je wat polarisatie is, kun je enkele actuele voorbeelden noemen en weet je welke zaken je zeker moet weten over polarisering.

Wat weet jij al over polarisatie?

Wat is polarisatie?

Polarisatie is het ontstaan van grotere tegenstellingen tussen groepen in de samenleving. Hierbij worden tegenstellingen versterkt door verschillen te benadrukken en overeenkomsten te negeren.

Vraag de studenten om voorbeelden te geven van polarisatie die zij kennen. Bespreek deze voorbeelden kort.

Oorzaken van polarisatie

Polarisatie kan ontstaan door politieke, economische of culturele verschillen tussen groepen. Ook het gebruik van sociale media kan bijdragen aan polarisatie.

Vraag de studenten om voorbeelden te geven van oorzaken van polarisatie. Bespreek deze voorbeelden kort.

Actuele voorbeelden van polarisatie

Enkele actuele voorbeelden van polarisatie zijn: Zwarte Piet, het klimaatdebat en vluchtelingenbeleid.

Laat de studenten nadenken over andere actuele voorbeelden van polarisatie. Bespreek deze voorbeelden kort.

1968

1959

2006

2020

Sleep de foto's (je kunt inzoomen) naar de 

juiste hokjes onder de betreffende jaartallen

Zwarte Piet is dus al heel lang een issue. 

Feitelijk standpunt

Verklarend standpunt

Evaluerend standpunt

Adviserend / directief standpunt

In Brussel spreken meer en meer mensen Nederlands.

Door het stijgend aantal vluchtelingen worden onze straten onveiliger voor vrouwen.

Vrouwen zijn niet capabel om in de bouw te werken.

We moeten voor meer representatie zorgen binnen het lerarenkorps.

Mensen in de zorg moeten beter betaald worden.

Gevolgen van polarisatie

Polarisatie kan leiden tot een gebrek aan begrip en respect tussen groepen, wat kan leiden tot spanningen en zelfs tot geweld.

Vraag de studenten om voorbeelden te geven van gevolgen van polarisatie. Bespreek deze voorbeelden kort.

Hoe polarisatie tegengaan?

Polarisatie kan worden tegengegaan door het stimuleren van dialoog en begrip tussen groepen. Ook het benadrukken van overeenkomsten in plaats van verschillen kan bijdragen aan het verminderen van polarisatie.

Vraag de studenten om voorbeelden te geven van manieren om polarisatie tegen te gaan. Bespreek deze voorbeelden kort.

De rol van politiek en media

Politiek en media kunnen een grote rol spelen bij het voorkomen of verminderen van polarisatie. Het is belangrijk dat zij zorgen voor een gebalanceerde berichtgeving en het stimuleren van dialoog tussen groepen.

Bespreken waarom politiek en media een belangrijke rol spelen in polarisatie en wat zij kunnen doen om polarisatie te voorkomen of verminderen.

Overeenkomsten en verschillen

Laat de studenten in tweetallen samenwerken. De ene student schrijft vijf overeenkomsten op tussen zichzelf en de andere student. De andere student schrijft vijf verschillen op.

Leg uit dat het benadrukken van overeenkomsten in plaats van verschillen kan bijdragen aan het verminderen van polarisatie.

Empathie-oefening

Laat de studenten in tweetallen samenwerken. De ene student vertelt over een persoonlijke ervaring waarin hij/zij zich buitengesloten voelde. De andere student luistert aandachtig en probeert zich in te leven in de ander.

Leg uit dat het belangrijk is om empathie te hebben voor mensen die zich buitengesloten voelen om polarisatie te verminderen.

Gebalanceerde berichtgeving

Laat de studenten in groepjes van drie een krantenartikel lezen over een actueel onderwerp waar polarisatie speelt. Vraag de studenten om te kijken naar de gebalanceerdheid van het artikel.

Leg uit dat gebalanceerde berichtgeving kan bijdragen aan het verminderen van polarisatie. Bespreek de resultaten van de groepjes kort.

Het opvangen van vluchtelingen veroorzaakt problemen, zoals criminaliteit en overbelasting van voorzieningen.

Eens, er zijn te veel problemen met vluchtelingen.

Oneens, vluchtelingen zijn slachtoffers en hebben hulp nodig.

Eens, we moeten de problemen met vluchtelingen serieus nemen.

Oneens, België kan gemakkelijk meer vluchtelingen opvangen.

Het opvangen van vluchtelingen heeft economische voordelen, zoals het vullen van arbeidsmarkttekorten.

Eens, vluchtelingen kunnen bijdragen aan de economie.

Oneens, vluchtelingen nemen banen weg van Nederlanders.

Eens, arbeidsmarkttekorten kunnen worden opgevuld.

Oneens, vluchtelingen zijn niet goed opgeleid.

Het is noodzakelijk om vluchtelingen hier op te vangen vanwege internationale verdragen en morele verantwoordelijkheid.

Eens, vluchtelingen hebben hulp nodig.

Oneens, we moeten ons eigen land beschermen.

Eens, we hebben morele verantwoordelijkheid.

Oneens, vluchtelingen vormen een veiligheidsrisico.

Dialoog tussen groepen

Laat de studenten in groepjes van vier discussiëren over een actueel onderwerp waar polarisatie speelt. Vraag de studenten om te proberen elkaar te begrijpen en respectvol met elkaar om te gaan.

Stimuleer de studenten om actief te luisteren naar elkaar en elkaar vragen te stellen.

Tips voor dialoog

Enkele tips voor een goede dialoog zijn: actief luisteren, de ander respectvol behandelen, open staan voor andere meningen en elkaar vragen stellen.

Bespreken waarom deze tips belangrijk zijn voor een goede dialoog.

Voorbeelden van dialoog

Enkele voorbeelden van dialoog zijn: een buurtbijeenkomst, een dialoogavond in de bibliotheek of een online discussieplatform.

Vraag de studenten om voorbeelden te geven van andere manieren waarop dialoog kan worden gestimuleerd.

Polarisatie in de klas

Polarisatie kan ook in de klas voorkomen. Het is belangrijk om een veilige en respectvolle omgeving te creëren waarin alle leerlingen zich gehoord en gezien voelen.

Vraag de studenten om voorbeelden te geven van polarisatie in de klas en bespreek kort hoe dit kan worden tegengegaan.

Samenvatting

Polarisatie is het ontstaan van grotere tegenstellingen tussen groepen in de samenleving. Polarisatie kan worden tegengegaan door het stimuleren van dialoog en begrip tussen groepen en het benadrukken van overeenkomsten in plaats van verschillen.

Herhaal de belangrijkste punten uit de les.

Einde van de les

Dit was het einde van de les. Bedankt voor jullie aandacht en inzet!

Geef de studenten de mogelijkheid om vragen te stellen of opmerkingen te maken.

Reflectie

Laat de studenten individueel reflecteren op wat zij hebben geleerd in deze les en wat zij kunnen doen om polarisatie tegen te gaan.

Stimuleer de studenten om concrete acties te bedenken die zij kunnen ondernemen om polarisatie tegen te gaan.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.