1.1 Stofeigenschappen en mengsels

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

1.1 Zuivere stof of mengsel

Deze les

• Uitleg stofeigenschappen
• Uitleg zuivere stoffen en mengsels
• Maken vraag 1 t/m 5, 7, 12
• Afsluitende quizvragen

Doelen voor deze les

Na deze les:

• ken je minimaal 6 stofeigenschappen;
• weet je het verschil tussen een zuivere stof en een mengsel;
• ken je 10 soorten mengsels.

Stofeigenschappen

• Kenmerkende/unieke eigenschappen van een stof.
• Stofeigenschappen veranderen niet.
• Bijvoorbeeld kleur, geur of smaak.

Filmpje vibranium

In het volgende filmfragment komen een aantal bijzondere eigenschappen naar voren van vibranium. 

Bekijk het filmpje en noteer een aantal stofeigenschappen van vibranium.

Stofeigenschappen van
vibranium

Kookpunt is een stofeigenschap.

1. Waar
2. Niet waar

Vorm is een stofeigenschap.

1. Waar
2. Niet waar

Voorbeelden stofeigenschappen

• kleur
• geur
• smaak
• dichtheid
• smeltpunt/kookpunt
• geleidbaarheid
• hardheid

Zuivere stoffen en mengsels

• Een zuivere stof is een stof met één soort deeltjes (moleculen), bijvoorbeeld suiker of aluminium.
• Een mengsel is een combinatie van stoffen, met meerdere soorten deeltjes, bijvoorbeeld bier (water, alcohol, hop, gist).

• De meeste stoffen die wij gebruiken zijn mengsels.

Koper is een ...

1. Zuivere stof
2. Mengsel

Melk is een ...

1. Zuivere stof
2. Mengsel

Homogeen en heterogeen

• In een homogeen mengsel zitten stoffen in dezelfde fase (vast, vloeibaar, gas) en kun je de verschillende deeltjes niet zien (ook niet met microscoop).

• In een heterogeen mengsel zitten stoffen in verschillende fasen.

Homogene mengsels

• Oplossing (bijv. suiker in water), opgeloste stof in vloeistof
• Legering (bijv. brons), mengsel van metalen
• Gasmengsel (bijv. lucht), mengsel van gassen

Heterogene mengsels

• Suspensie (chocolademelk), vaste stof in vloeistof
• Emulsie (melk), slecht mengbare vloeistoffen 
• Rook, vaste stof (roet) in gas (lucht) 
• Nevel (mist), vloeistof in gas
• Schuim (bier), gas in vloeistof of vaste stof

Aan de slag

• Maken vraag 1 t/m 5, 7, 12 (1.1 boek blz. 11/12)
• Afsluitende quizvragen (laatste 5 min)

• HW: opdrachten afmaken + account aanmaken in lessonup en toevoegen aan de klas met code acpeq

Oplosbaarheid is een stofeigenschap.

1. Waar
2. Niet waar

Temperatuur is een stofeigenschap.

1. Waar
2. Niet waar

Massa is een stofeigenschap.

1. Waar
2. Niet waar

Kraanwater is een ...

1. Zuivere stof
2. Mengsel

Brons is een ...

1. Zuivere stof
2. Mengsel

Haarlak is een ...

1. Suspensie
2. Emulsie
3. Nevel
4. Gasmengsel

Slootwater is een ...

1. Suspensie
2. Emulsie
3. Oplossing
4. Schuim

Mayonaise is een ...

1. Suspensie
2. Emulsie
3. Legering
4. Schuim

Zeewater is een ...

1. Suspensie
2. Emulsie
3. Oplossing
4. Legering