H2 Schatkist Aarde - Vaardigheden: Dwarsdoorsnede

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

H2: Schatkist aarde

Opbouw van de les

• Actualiteit: Dinosaurus ei met embryo
• Vaardigheden: Dwarsdoorsnede Nederland
• Afsluiting --> nabespreking + vooruitblik

Kijkvragen

- Hoe oud is het dino ei?

- Wat maakt dit ei zo bijzonder?

- Uit welke tijd is het ei afkomstig?

H2: Schatkist aarde

Precambrium

• eerste continenten verschijnen
• aarde bevroor meerdere malen
• alleen leven onder water
• aan het einde ontstonden de eerste levensvormen op het aardoppervlak

Paleozoïcum

• continenten bewegen naar elkaar toe
  
• supercontinent Pangea is gevormd

Mesozoïcum

• planten en dieren veranderen
• tijdperk van de dinosauriërs
• Pangea valt uit elkaar en huidige continenten ontstaan

Kenozoïcum

• uitsterven van dinosauriërs
• leven zoals wij dat nu kennen ontstaat (met aan het einde de mens)

jong

oud

Massaextinctie

440 miljoen jaar geleden werd het kouder en werden grote delen land bedekt met landijs

Massaextinctie

65 miljoen jaar geleden zorgde een grote meteorietinslag voor veel stof in de atmosfeer. Hierdoor stierven veel planten en dieren.

Hoe oud zijn de oudste lagen die zichtbaar zijn in de Grand Canyon?

1. 65 miljoen jaar
2. 350 miljoen jaar
3. 1,8 miljard jaar
4. 4,6 miljard jaar

Leg in eigen woorden uit waarom ze de Grand Canyon ook wel 'het dagboek van de aarde' noemen.

Hoe dieper je de aarde in gaat, hoe ouder de lagen worden. Je kijkt dus eigenlijk steeds verder terug in de tijd. 

In deze dwars-doorsnede zie je de lagen van boven naar beneden van jong naar oud.

Jong

Oud

Hoe dieper je de aarde in gaat, hoe ouder de aardlagen zijn. Fossielen die in die lagen te vinden zijn, komen dus ook uit andere tijdperken. 

Door fossielen goed te bestuderen kan de ouderdom van aardlagen worden bepaald. 

Precambrium

Paleozoïcum

Mesozoïcum

Kenozoïcum

Jong

Oud

Sleep de tijdperken naar de juiste letters

A

B

C

D

Perm

Carboon

Krijt

Tertiair

Mosasaurus, in Nederland

Carboon

Jura

Trias

Tertiair

Via de website van de Nederlandse geologische dienst, kun je een dwarsdoorsnede van de ondergrond van Nederland maken.

dwarsdoorsnede

Zaandam

Carboon

Trias

Jura

Tertiair

Krijt

In Zaandam kom je op ca 900 m diepte al lagen uit het Trias tegen en op 1,5 km het Carboon!

Noord

Zuid

Boring Zaandam-01 --> op 864 meter Trias!

Opdracht:

Ga naar 

1. www.dinoloket.nl/ondergrondmodellen

2. Selecter DGMdiep v5.0 (links) en tik het icoontje aan van dwarsdoorsnede (rechts)

3. Maak een mooie dwarsdoorsnede door Nederland

4. Plaats een screenshot van je doorsnede in Teams

dwarsdoorsnede

Vragen

Tot welke diepte kom je de lagen uit het carboon tegen?

Welke grondsoort is er in die periode gevormd? 

Welk product halen wij uit deze laag?

Welke gesteentelaag is ontstaan tijdens het Krijt? Wanneer was die periode? Waar gebruiken we deze grondsoort voor?

Welke laag wordt nu nog aangevuld?

Uit welke tijd komt de gele laag?

Ga naar de digitale omgeving van BuiteNLand en maak opdracht 1 en 2

van Vaardigheden: Dwarsdoorsneden