5VWO- Republiek van Weimar - 1933

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Vorige les

6. Je kan uitleggen waarom de economische wereldcrisis die met de Beurskrach begon in Duitsland  voor politieke instabiliteit zorgde.

7. Je kan de populariteit van de NSDAP verklaren

Wanneer was de beurskrach

1. 1929
2. 1925
3. 1933
4. 1919

Wat is een kenmerk van de NSDAP? Maak de zin af:

De NSDAP is een partij …

1. ...die voor een dictatuur is
2. ...die voor samenwerking met de communisten is
3. ...die voor vrijheid van meningsuiting is
4. ...die voor vrije verkiezingen is

Waarom was de NSDAP zo populair in 1929?
Door:

1. Werkloosheid crisis
2. Mensen kregen geld als je bij de partij ging
3. Slimme propaganda
4. Militarisme

Wat is geen kenmerk van het nationaal-socialisme

1. Rassenleer
2. Nationalisme
3. Eén autoritaire leider
4. Democratie

Wat is rassenleer?

1. Verdeling van mensheid in zwakke en sterke rassen
2. Het uitroeien van Joden in Europa
3. De officiële lessen in nazi-scholen

Leerdoelen deze les

Samen: 8 . Je kan uitleggen hoe Hitler in 1933 de volledige macht in Duitsland in handen kreeg.

Zelf: 9. Je kan uitleggen hoe de Duitse samenleving werd genazificeerd.

Leerdoel 8

Je kan uitleggen hoe Hitler in 1933 de volledige macht in Duitsland in handen kreeg.

De Beurskrach

• Door de Beurskrach veel werkloosheid en ellende.
• De NSDAP wordt populairder dan ooit.

• Hitler had na de mislukte staatsgreep besloten om alleen nog via verkiezingen aan de macht te komen...

• ...en mensen stemmen massaal op hem!

Gevolgen

De NSDAP is bij de verkiezingen van 1932 de grootste partij.

Hitler wordt aangewezen als  Rijkskanselier. (minister-president)

Hitler wordt kanselier
30 januari 1933

• Na de verkiezingen van november 1932 wordt de NSDAP de grootste partij.
• Andere partijen (en de president) kunnen niet meer om Hitler heen: Hitler wordt Rijkskanselier (minister-president). 
• Er worden nieuwe verkiezingen uitgeschreven, die zouden plaatsvinden in maart 1933.
  

Rijksdagbrand
27 februari 1933

• De Rijksdag wordt op 27 februari in brand gestoken.

• Een Nederlandse communist, Marinus van der Lubbe, wordt opgepakt, veroordeeld en geëxecuteerd.
  

• Aan zijn schuld wordt echter nu nog steeds ernstig getwijfeld...
  

Rijksdagbrand

verordening

28 februari 1933

• Een dag later voert Hitler de Rijksdagbrand verordening in.
• De brand wordt afgeschilderd als een aanval van vijanden.
• De Grondwet kan door Hitler worden aangepast en opgeschort, zonder goedkeuring van het Duitse parlement
• Politieke tegenstanders vervolgd
• Anti-nazi acties worden verboden
  

Hitler aan de macht

•  

Machtigingswet

24 maart 1933

• Een maand later neemt het Duitse parlement een noodwet aan, de Machtigingswet.
• Deze wet geeft Hitler onbeperkte macht: Duitsland is een dictatuur.

Het interbellum

De tijdlijn van de NSDAP en Hitler

Geef antwoord op het leerdoel: Je kan uitleggen hoe Hitler in 1933 de volledige macht in Duitsland in handen kreeg.

Samenvatting

 Nadat zijn partij bij verkiezingen de grootste was geworden werd Hitler in 1933 benoemd tot rijkskanselier. Met de machtigingswet, die na de Rijksdagbrand werd aangenomen, zette het parlement zichzelf buitenspel en kwam de Republiek van Weimar ten einde. 

Begrippen uit deze les

• Rijksdagbrand
• Machtigingswet

Personen uit deze les

• Marinus van der Lubbe
• Adolf Hitler

Jaartallen uit deze les

• 1933: Hitler wordt minister-president

Kenmerkend aspect 

het in de praktijk brengen van de totalitaire ideologieën  communisme, fascisme en nationaal-socialisme 

Huiswerk / opdracht

Lees: de opkomst van Hitler, of kijk https://www.youtube.com/watch?v=MZdLdJioILQ&list=PLiIYa8Sijh22nbCQ7L32HlAKXtIrmcifz&index=10

Opdracht 2

• Vouw een a4 in 3 gelijke delen.
• Schrijf de drie totalitaire ideologieën op.
• Schrijf bij elke totalitaire ideologie zoveel mogelijk kenmerken.
• Waarom

bron 3
Welk kenmerk zit er in deze bron?
Schrijf het kenmerk op en geef 1 argument uit de bron.

Toepassingsvragen, kenmerken fascisme en nationaal socialisme

De volgende vragen gaan over de kenmerken van fascisme. Geef per bron aan welke kenmerken je tegen komt. 

Bron 4 

De jeugd organisatie van de NSDAP, de Hitler Jugend, aan het oefenen.

Een uitspraak: 'Hitler is op democratische wijze aan de macht gekomen.'Noem een argument vóór deze uitspraak.

1. Voor: Hitler is door president Hindenburg zelf kanselier gemaakt en dus democratisch aan de macht gekomen.
2. Voor: De NSDAP was bij de verkiezingen begin jaren dertig de grootste partij geworden. Hitler werd dus op democratische wijze kanselier.
3. Voor: De socialisten en communisten mochten niet in de regering komen, daarom werd de NSDAP de grootste partij.

Welke van deze zinnen uit bron 1 klopt niet?

1. De zin: Op 7 december 1941 valt Japan de Amerikaanse vloot op Hawaï aan om zo toegang te verkrijgen tot de grondstoffen van de Europese koloniën in Azië: Amerika en Europa zijn nu in oorlog met Duitsland en Japan.
2. De zin: De opmars van Duitsland in Rusland wordt gestopt doordat Rusland met Duitsland een non-agressiepact sluit.
3. De zin: Ook in Egypte worden de Duitsers verslagen in de slag bij El Alamein.
4. De zin: Vanuit het westen vallen de Amerikanen en Engelsen op 6 juni 1944, D-Day, de Atlantikwall langs de Europese westkust aan.

Inzicht vragen

Bij de volgende  vragen kun je je boek  gebruiken.

Een uitspraak: 'Hitler is op democratische wijze aan de macht gekomen.'Noem een argument tégen deze uitspraak.

1. Tegen: Hitler had met misleidende propaganda zijn meerderheid in het parlement behaald en zo op niet-democratische wijze zijn machtsovername geregisseerd.
2. Tegen: Hitler heeft de top van zijn eigen SA laten vermoorden, daardoor is hij op niet-democratische wijze aan de macht gekomen.
3. Tegen: Hitler schakelde de grondwet uit en maakte het parlement machteloos na de brand in de Rijksdag. Daarmee eindigde de democratie en werd Hitler alleenheerser.

Bron 2

Fragment uit de slotrede van de partijdagen van de NSDAP in 1934, Hitler en Hes (plaatvervanger van Hitler) sluiten af.

Hiter:

“De partij zal voor de verdere toekomst de politieke leiderelite van het Duitse volk zijn. Het doel moet echter zijn: alle fatsoenlijke Duitsers worden nationaal-socialisten, slechts de beste nationaal-socialisten worden partij genoten.”

Hess sluit de bijeenkomst af met de woorden:

“De partij is Hitler, Hitler echter is Duitsland, zoals Duitsland Hitler is! Sieg Heil, sieg Heil, Sich Heil!”

Welk kenmerk zit er in bron 6?
Schrijf het kenmerk op en geef 1 argument uit de bron.

Bron 5

Fragment uit een bespreking tussen Hitler, de bevelhebbers, de minister van oorlog en de minister van buitenlandse zaken, op 5 september 1937.

Het doel is Duitse politiek is het veilig stellen en het in standhouden van de bevolking en haar groei. Dus gaat het om het probleem van de ruimte. De Duitse volksmassa beschikt over 85 miljoen mensen en heeft meer dan andere volkeren het recht op een grotere leefruimte.

Dat elke uitbreiding van ruimte alleen dor breken van tegenstand plaats kan vinden, heeft de geschiedenis van alle tijden – Romeinse wereldrijk, het Britse Imperium – bewezen. Alleen de weg van het geweld kan het Duitse probleem oplossen.

bron 2
Welke 2 kenmerken zitten er in deze bron?
Schrijf het kenmerk op en geef per kenmerk 1 argument uit de bron.

Bron 3

Kort na het aan de macht komen van de NSDAP in 1933 sprak de minister van voorlichting en propaganda, Goebbels over de rol van de radio in een nationaal –socialistische samenleving.

Goebbels:

“We maken er helemaal geen geheim van, de radio behoort aan ons – en niemand anders. En de radio zullen wij in dienst stellen van ons idee en geen ander idee zal hier aan het woord komen.”

“Om te geloven dat er weer eens tijd zou komen wanneer elke partij weer de gelegenheid zou krijgen zijn eigen ideeën zou kunnen brengen is kinderlijk.”

Bron 6

Een huwelijks advertentie in een Duitse krant, de ‘Münchner Neueste Nachrichten’van 25 juli 1940

52 jarige, zuiver Arische arts, deelnemer bij de slag om de Tannenberg (tyn  belangrijke slag tijdens WOI), die zich op het platteland wilt vestigen, wenst zich mannelijk nageslacht door een huwelijk met een gezonde Arische vrouw. Een maagdelijk, jonge, bescheiden, spaarzame huisvrouw die gewend is aan zware arbeid, brede heupen, lage hakken , geen oorringen en het liefst zonder eigendom.

bron 4
Welke 2 kenmerken zitten er in deze bron?
Schrijf het kenmerk op en geef 1 argument uit de bron.

bron 5
Welke 4 kenmerken zitten er in deze bron?
Schrijf het kenmerk op en geef 1 argument uit de bron.

bron 1

Welke van deze zinnen klopt niet?

Geef antwoord met volgende slide.

Op 7 december 1941 valt Japan de Amerikaanse vloot op Hawaï aan om zo toegang te verkrijgen tot de grondstoffen van de Europese koloniën in Azië: Amerika en Europa zijn nu in oorlog met Duitsland en Japan.

De opmars van Duitsland in Rusland wordt gestopt doordat Rusland met Duitsland een non-agressiepact sluit.

 Ook in Egypte worden de Duitsers verslagen in de slag bij El Alamein. 

Vanuit het westen vallen de Amerikanen en Engelsen op 6 juni 1944, D-Day, de Atlantikwall langs de Europese westkust aan. 

Na de verovering van Berlijn door de geallieerde troepen pleegt Hitler zelfmoord en geven de Duitsers zich over.

 Pas na de atoombom op Nagasaki komt ook aan de oorlog met Japan een einde.