8.5 & 8.6 Bloedvaten [Herhalingsles 1]

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Welkom

Telefoon in telefoontas

Tas van tafel

Laptop + Binas pakken

Ga in deze Lesson-Up

Leerdoelen

Je kunt op basis van de stroomrichting van het bloed en de bouw van de wand bepalen of een bloedvat een slagader, haarvat of ader is.

Je kunt de meeste bloedvaten op naam brengen met behulp van BINAS 84A of algemene regels over naamgeving.

Je kunt aan de hand van de algemene werking van organen de concentratie van onder andere  zuurstof, koolstofdioxide, glucose en ureum in de verschillende bloedvaten voorspellen.

Slagader

Slagader vervoert bloed van het hart AF

Meestal vernoemd naar het orgaan waar hij naar toe gaat ( nierslagader, longslagader)

Gespierde wand en kloppen met het hart mee, dit is voelbaar

Zitten diep in je lichaam, sommigen kun je echter wel degelijk voelen

Haarvaten

Dunste bloedvaten in je lichaam

Wand is 1 cellaag dik

Lopen door de organen

Zuurstof en voedingsstoffen uit het bloed. Afvalstoffen in het bloed

Ader

Aders vervoeren bloed naar het hart  TOE

 

Meestal vernoemd naar de organen waar ze vandaan komen (nierader, leverader)

Wanden zijn slap en dun en ze hebben kleppen

Liggen vaak meer aan de oppervlakte van je lichaam

Bloedvatenstelsel, organen zijn hart en bloedvaten.

3 verschillende bloedvaten

Welke is de slagader? Waaraan kan je dat zien?

Welke cellen kunnen uit een dit bloedvat? En welk bloedvat is dit?

Aderverkalking

1. door hoge bloeddruk beschadigt de vaatwand
2. cholesterol en kalk hoopt zich op (vnl erfelijk bepaald)
3. door bloedpropjes kan het bloedvat volledig afgesloten worden: Herseninfarct/TIA, Longembolie, Hartinfarct

Bloedsomlopen

Grote bloedsomloop:
hart - orgaan - hart

Kleine bloedsomloop:
hart - longen - hart

Bloed gaat altijd grote - kleine - grote - kleine - grote - kleine

Zuurstofarm/zuurstofrijk

Zuurstofarm betekent dat er weinig zuurstof in het bloed  zit. Zuurstofrijk betekent dat er veel zuurstof in het bloed zit.

Herhaling hart

1) zuurstofarm bloed komt via de holle ader in de rechterboezem

2) vanuit de rechterkamer wordt zuurstofarm bloed via de longslagader naar de longen gepompt

3) via de longader komt zuurstofrijk bloed in de linkerboezem terecht

4) vanuit de linkerkamer wordt zuurstofrijk bloed naar de aorta (en overige organen) gepompt

5) in de overige organen wordt zuurstof uit het bloed gehaald. Via de aders stroomt het zuurstofarme bloed naar de holle ader

De functie van de kleine bloedsomloop is …

1. zuurstof opnemen in het bloed en kooldioxide afgeven
2. kooldioxide opnemen in het bloed en zuurstof afgeven
3. zuurstof en kooldioxide opnemen in het bloed

Welk deel van het hart pompt bloed in de kleine bloedsomloop?

1. De rechterkamer
2. De linkerkamer
3. De rechterboezem
4. De linkerboezem

Als het bloed door de grote bloedsomloop stroomt, passeert het een aantal delen van het bloedvatenstelsel.
Door welke delen van het bloedvatenstelsel stroomt het bloed achtereenvolgens, als het door de grote bloedsomloop gaat?

1. linker harthelft – organen van het lichaam – rechter harthelft
2. linker harthelft – longen – rechter harthelft
3. rechter harthelft – organen van het lichaam – linker harthelft
4. rechter harthelft – longen – linker harthelft

Welke van de volgende bloedvaten behoren tot de grote bloedsomloop?

aorta – longslagader – onderste holle ader – beenader – longader

1. Alleen de aorta en onderste holle ader
2. De aorta, beenader en onderste holle ader
3. De aorta en de longslagader
4. De longslagader en de longader

Via welk van de genummerde bloedvaten verlaat zuurstofrijk bloed het hart?

1. Via bloedvat 2
2. Via bloedvat 3
3. Via bloedvat 4
4. Via bloedvat 5

Welk nummer geeft het deel van hart aan dat het bloed naar de longen pompt?

1. Nummer 6
2. Nummer 7
3. Nummer 8
4. Nummer 9

Via welk van de genummerde bloedvaten komt zuurstofarm bloed, vanuit de benen het hart binnen?

1. Via bloedvat 1
2. Via bloedvat 2
3. Via bloedvat 3
4. Via bloedvat 5

Er worden twee beweringen gedaan over het hart in de afbeelding.

1. De delen 6 en 7 van het hart ontvangen bloed uit aders.

2. Het bloed dat het hart verlaat via bloedvat 3, komt het hart weer binnen via bloedvat 4.
Welke bewering is of welke zijn juist?

1. De beweringen zijn allebei onjuist
2. De beweringen zijn allebei juist
3. Alleen bewering 1 is juist
4. Alleen bewering 2 is juist

Welke bloedvaten zijn verbonden met welke ruimte van het hart?

Linkerkamer

Linkerboezem

Rechterkamer

Rechterboezem

Longslagaders

Holle aders

Longaders

Aorta

Kransslagaders

Het hart zelf krijgt bloed via de kransslagaders

Deze kunnen verstopt raken. Dit noem je een hartinfarct en hierdoor kan een gedeelte van het hart afsterven door een tekort aan zuurstof

Namen van bloedvaten

Slagaders: altijd vanaf het hart naar organen toe

- nierslagader
- leverslagader

- longslagader

Aders: altijd vanaf organen naar het hart toe

- nierader

- leverader

- longader

Leerling Frits zegt het volgende: slagaders bevatten altijd zuurstofrijk bloed en aders altijd zuurstofarm bloed.

Ben je het met Frits eens. Leg uit waarom wel/niet

Zuurstofrijk/arm

Alle slagaders bevatten zuurstofrijk bloed

Alle aders bevatten zuurstofarm bloed

Behalve bij de longslagader en bij de longader. Daar is het omgedraaid

Namen van bloedvaten

Uitzonderingen

> Aorta

> Bovenste holle ader (verzamel ader boven het hart

> Onderste holle ader (verzamel ader onder het hart)

> Poortader (loopt van darmen naar lever)

stofconcentraties

Welke bloedvaten zijn zuurstofrijk?

leverslagader

beenspierader

longslagader

stofconcentraties

Welk bloedvat bevat de meeste voedingsstoffen?

biologiepagina.nl

Noem langs welke bloedvaten je komt als je vanaf het hart naar de nieren gaat en vervolgens weer terug naar het hart (benoem de haarvaten)

Kies bij de juiste nummers het juiste antwoord

1. 1 = zuurstofarm 2 = grote 3 = zuurstofrijk 4 = kleine
2. 1 = zuurstofarm 2 = kleine 3 = zuurstofrijk 4 = grote
3. 1 = zuurstofrijk 2 = grote 3 = zuurstofarm 4 = kleine
4. 1 = zuurstofrijk 2 = kleine 3 = zuurstofarm 4 = grote

Wat is de route van de poortader?

Een van de bloedvaten hiernaast vervoert bloed naar de nieren. Welke?

1. Nummer 1
2. Nummer 2
3. Nummer 3

Iemand heeft longontsteking en slikt hiertegen medicijnen.

Via welke weg komen de geslikte medicijnen, na opname in het bloed, in de cellen van de longen terecht?

1. Via de grote bloedsomloop
2. Via de kleine bloedsomloop
3. Via zowel de grote als de kleine bloedsomloop

H5: In een dubbele bloedsomloop kan zuurstof en glucose sneller door het lichaam getransporteerd worden dan bij een enkele bloedsomloop. Verklaar dat we een dubbele bloedsomloop bij warmbloedige (endotherme) zoogdieren aantreffen en niet bij koudbloedige dieren zoals vissen.

Huiswerk

Alle vragen van 8.5
Alle vragen van 8.6