wk 44: les 3

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Donderdag 4 november - V1a

• 10 minuten stillezen

• Vragen over het huiswerk in Learnbeat?
• Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord
  
• Aan de slag!

Vorige les heb je geleerd...

...hoe je de pv tt, pv vt en het vdw moet schrijven.

Deze les ga je leren...

...wat het voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord is.

...en hoe je dit juist moet schrijven.

4 werkwoordsvormen

• Persoonsvorm (tegenwoordige tijd en verleden tijd)
  
• Infinitief
• Voltooid deelwoord
• (voltooid deelwoord als) bijvoeglijk naamwoord

Terugblik: de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd

ik-vorm (+ t)

infinitief (wij-vorm)

"lopen" als trucje invullen.

Ik loop - hij loopt

Ik word - hij wordt

Ik beantwoord - hij beantwoordt

Terugblik: de persoonsvorm in de verleden tijd

ik-vorm + te(n)

ik-vorm + de(n)

Gisteren rustte ik uit van een voetbaltraining. (ik-vorm + te)

Gisteren beantwoordde ik mijn mail. (ik-vorm + de)

Terugblik: het voltooid deelwoord

Een voltooid deelwoord staat altijd samen in de zin met een vorm van hebben, zijn of worden (de persoonsvorm).

Het gebeurt vandaag.   (gebeurt = persoonsvorm)

Het is vandaag gebeurd. (gebeurd = voltooid deelwoord)

Ik beantwoord de mail.    (beantwoord = persoonsvorm)

Ik heb de mail beantwoord.   (beantwoord = voltooid deelwoord)

Ik vertel een verhaal.   (vertel = persoonsvorm)

Ik heb een verhaal verteld.    (verteld = voltooid deelwoord)

Terugblik: het voltooid deelwoord

Een voltooid deelwoord staat altijd samen in de zin met een vorm van hebben, zijn of worden (de persoonsvorm).

Hoe weet je of het voltooid deelwoord op een -d of een -t eindigt?

1. Maak het woord langer in de vertelden tijd
2. Gebruikt 'T eX KoFSCHiP

De plannen zijn gewijzig...   1. Gisteren wijzigde ik de plannen   2. stam = wijziG  ---> gewijzigD       

Zijn nummer is geblok...       1. Gisteren blokte ik zijn nummer     2. stam - blokK    ----> geblokT

(voltooid deelwoord als) bijvoeglijk naamwoord

Het bijvoeglijk naamwoord

Het huis is mooi.     -->     Het mooie huis

De auto is blauw.       -->     De blauwe auto             

De fiets is nieuw.     -->    De nieuwe fiets              

Ook van voltooid deelwoorden kun je bijvoeglijke naamwoorden maken. -->

(voltooid deelwoord als) bijvoeglijk naamwoord

De fiets is gestolen.               -->     De gestolen fiets

Het huis is geverfd.                -->    Het geverfde huis

De muur is gewit.                   -->     De gewitte muur

De dictator wordt gehaat   -->    De gehate dictator

Welke regels kun je hieruit afleiden?

(voltooid deelwoord als) bijvoeglijk naamwoord

(voltooid deelwoord als) bijvoeglijk naamwoord (bnw) - Schrijf je zo kort mogelijk. Je maakt eerst het vdw, daarna voeg je (meestal) alleen een -e toe.

De pizza is verbrand.                   De verbrande pizza

Het huiswerk is gemaakt.         Het gemaakte huiswerk

Let op!

De bananen zijn verrot.        De verrotte bananen.

De kinderen zijn gered.        De geredde kinderen.

De weg is verbreed.               De verbrede weg. (zo kort mogelijk)

De foto's zijn vergroot.         De vergrote foto's. (zo kort mogelijk)

De route is gelopen.              De gelopen route. (-n laten staan, want er staat ook een -n in het vdw)

Vul de juiste vorm van het werkwoord in:

De (straffen) gevangene kwam eerder vrij wegens goed gedrag.

Vul de juiste vorm van het werkwoord in:

We kijken terug op een (slagen) vakantie.

Vul de juiste vorm van het werkwoord in:

Het (verbreden) fietspad bij school is nu een stuk veiliger.

Aan de slag!

Maak de vragen op de volgende slides.

Vul de juiste vorm van het werkwoord in:

Met het (ophalen) geld kunnen er nieuwe spullen worden gekocht voor het goede doel.

Vul de juiste vorm van het werkwoord in:

De (haten) dictator werd na jaren van strijd eindelijk afgezet door de bevolking.

Vul de juiste vorm van het werkwoord in:

De (lopen) route door het bos was erg mooi.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

De (redden) mijnwerkers waren blij toen ze eindelijk uit de (instorten) mijn waren gered.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

Gisteren heb ik de (vergroten) foto's van de photoshoot opgehaald bij de fotograaf.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

De (verwachten) aanval van de spits werd gestopt.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

De (ontsporen) trein veroorzaakte veel overlast op het spoor.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

De man met de (fronsen) wenkbrauwen keek me boos aan.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

Het (afkeuren) doelpunt bleek achteraf terecht.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

De (smeden) ketting werd voor veel geld verkocht.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

De fruitschaal lag nog vol met (verrotten) appels en bananen.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

De (oprichten) vereniging moest na een jaar alweer de deuren sluiten.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

De (toejuichen) winnaar nam zijn prijs in ontvangst.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

De leerlingen waren het niet eens met de (aanvaarden) beslissing van de docenten en de directie.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

In het nieuws werd veel verteld over de (bevrijden) gijzelaars.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

De (schorsen) spelers mogen twee weken niet spelen.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

De gokkers in het casino hadden spijt van hun (missen) kansen.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

Het (kloppen) eiwit moet je voorzichtig door het beslag roeren.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

De keuken ruikt naar het (bakken) brood van mijn moeder.

Vul de juiste vormen van het werkwoord in:

(braden) vlees van de barbecue vind ik het lekkerst.

Lesdoelen behaald?

Beantwoord de vragen op de volgende slide.

Lesdoel behaald? Ik weet wat een (voltooid deelwoord als) bijvoeglijk naamwoord is.

1. Ja
2. Nee

Lesdoel behaald? Ik kan een (voltooid deelwoord als) bijvoeglijk naamwoord op de juiste manier schrijven.

1. Ja
2. Nee

Einde van deze les

Je mag nu verder lezen in je leesboek of deze extra oefeningen maken als je dit onderdeel lastig vindt:

• https://www.jufmelis.nl/spelling/vd-als-bnw/vd-als-bnw-1
• https://leestrainer.nl/Leerlijn%20werkwoorden/Oefeningen/oef1.html