2 BK H5 Waarneming en gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1,2

Waarneming en gedrag

Vandaag

Kan je vijf zintuigen noemen met hun prikkel

Kan je de werking van zintuigen beschrijven 

uitleg-werken-check

Waarnemen 

Als je iets ziet, proeft, ruikt, voelt of hoort dan neem je dat waar. 

Je kijkt nu als het goed is naar het bord, je ziet de letters en je hoort wat je docent zegt. Misschien ruik je ondertussen je parfum of voel je dat de tafel koud aanvoelt, of als je erop let proef je nog een beetje van je kauwgom die je net hebt uitgespuugd.

De hele dag neem je van alles waar. Dit doe je met zintuigen.

Zintuigen

• prikkels uit de omgeving
• opgevangen door 
            zintuigcellen
• boodschap aan 
            hersenen via zenuwen = 
            impuls
• centrale zenuwstelsel

met zintuigen kan je waarnemen

Zintuigen verwerken prikkels

Een prikkel is iets waar een zintuig op reageert. 

Prikkels worden in het zintuig opgevangen door zintuigcellen

Bij elk zintuig hoort een andere prikkel. Dat zie je in het plaatje

Zintuigen maakt seintjes, impulsen, die ze doorgeven aan de hersenen

Waarnemen

prikkel 

groen licht 

zintuig 

oog

waarneming

zien 

Waarnemen

prikkel groen licht komt in zintuig oog

zintuig oog maakt impulsen

de impulsen gaan via zenuwen naar de 

hersenen

je ben je bewust van het groene licht als je 

hersenen de impulsen hebben verwerkt 

Aan de slag 

Lees de tekst, markeer wat belangrijk is

Maak opdracht 1 tot en met 6

Om 11:35 uur krijg je een blaadje en doe je het volgende: 

1. Schrijf je naam erop en maak een overzicht van
   
2. 5 zintuigen, de prikkels die bij elk zintuig horen, hoe de waarneming heet(bij licht hoort zien etc.) bij elk zintuig
   
3. Doe dit met minstens 5 tekeningetjes en woorden
   
4. Leg ook uit wat een prikkel is en wat een impuls is 

Als het tijd is verzamelt je docent deze mini samenvattingen, we bespreken ze in de volgende les 

Goedemiddag! 

Pak je boek en een pen

De rest kan in je tas op de grond

Vandaag

Herhalen we de vorige les

En gaan we het hebben over je grootste orgaan 

Je oog is een

1. prikkel
2. impuls
3. waarneming
4. zintuig

Geluid is een

1. prikkel
2. impuls
3. waarneming
4. zintuig

Een zintuig vangt .... op

1. prikkels
2. impulsen
3. waarnemingen

Een zintuig kan ..... maken die naar je hersenen gaan

1. prikkel
2. impuls
3. waarneming
4. zintuig

Je hersenen verwerken prikkels

1. juist
2. onjuist

Waarnemen doe je met je hersenen wanneer een ..... uit een zintuig is verwerkt

1. prikkel
2. impuls

De huid 

Wat zou je willen weten over de huid wat je nog niet weet?

Vandaag leer je 

de delen van de huid te benoemen

de taken van de huid

je weet wat je moet doen bij een brandwond

Taken van de huid:

Taken huid

bescherming tegen:

• uitdroging
• infecties
• beschadiging
• pigment(bruining) UV-straling (zonlicht)
• voelen
• temperatuur regelen

Huidlagen

1. Opperhuid

- Hoornlaag (buitenste laag, dode           huidcellen)

- Kiemlaag (laag onder de              hoornlaag, maakt nieuwe huidcellen)

2. Lederhuid

3. Onderhuids bindweefsel

Brandwonden

brandwonden

Aan de slag! 

Horen

Horen

https://www.youtube.com/watch?v=5EcvpsubkB4

Wat is geluid?

Hoe werken je oren?

Hoe ouder je bent hoe slechter je hoort!

Waarom horen steeds meer jongeren zo slecht? 

Tijdens deze les gebruiken we 

www.oorcheck.nl

Maak 5.3 in je boek 

Of zoek op: 

Je kan de onderdelen van je oor benoemen met de taak van elk onderdeel

Wat is geluid?

Hoe werken je oren?

Hoe ouder je bent hoe slechter je hoort!

Waarom horen steeds meer jongeren zo slecht? 

Horen

Bedenk een manier anders dan kapotte trilhaartjes waardoor je doof kan worden of doof geboren bent

De ogen 

Je kan de delen van een oog benoemen met hun taak

Je kunt benoemen hoe een bril helpt om beter te zien 

Kahoot  

Zwevende vinger

Het oog 

Uitleg in een filmpje

https://schooltv.nl/video/zicht-een-van-je-zintuigen/#q=oog

Nu aan de slag 

Maak 1-5 van 5.4 (zoek zelf even op welke blz. dat is)

Straks nog een beetje uitleg en dan maak je 6-9 in de les of als huiswerk

Bril nodig?

Verziend: je ziet veraf scherp

Dichtbij onscherp, bolle lens (bril) +

Bijziend: je ziet dichtbij scherp

Veraf onscherp, holle lens (bril) -

Maak nu 5.4 af 

Ben je klaar, dan kan je om te onthouden leren

Je kan via classroom naar een pagina waar je de onderdelen van het oog kan oefenen

Harde oogvlies ook wel harde oogrok genoemd. Geeft stevigheid.

4

Netvlies. Omzetten van lichtprikkels in impulsen

5

Gele vlek. Plek met veel kegeltjes (kleur zien). Op deze plek probeer je het beeld op het netvlies te krijgen zodat je scherp ziet.

6

Oogzenuw. Stuurt impulsen (elektrische signaaltjes) naar de hersenen.

7

Blinde vlek. Dit is de plek waar de zenuw zit. Op deze plek bevinden zich geen kegeltjes of staafjes.

8

Glasachtig lichaam. Geeft stevigheid

9

Vaatvlies (bloedvaatjes). Voorziet het oog van zuurstof en voedingsstoffen en zorgt voor de afvoer van bijv. afvalstoffen

10

Lensbandje, deze zit vast aan de iris. De lens kan boller en platter worden.

11

Lens. Verkleint en draait het beeld om

12

Hoornvlies, licht doorlatend en beschermend. 

Extra info (niet leren): Het hoornvlies en de lens bevatten geen bloedvaten. Ze krijgt voedingsstoffen uit het 'kamerwater' dat zich direct achter het hoornvlies bevindt.

1

Iris. Regelt de hoeveelheid licht die in het oog valt. Geeft door kleurstoffen het oog kleur. Daardoor zie je de bloedvaatjes niet.

2

Pupil. Door de pupil komt het licht het oog binnen. Als je naar de pupil van een ander kijkt zie je het donkerste binnen van het oog. De grootte van de pupil wordt bepaald door de iris.

De pupil reageert ook op emoties: groter: verbaasd, blij - kleiner: grote schrik. De pupil kan er ook anders uitzien door medicijnen / drugs. 

13

Oogspier zie je niet in de afbeelding. Er zijn er 6. Je kunt daardoor naar boven, beneden, links, rechts en schuin rechts en links kijken.

3

Oogspier zie je niet in de afbeelding. Er zijn er 6.

Je kunt daardoor naar boven, beneden, links, rechts en schuin rechts en links kijken.

3

Leer de functies van de onderdelen

(houdt de muis op de nummers)

Gedrag 

Pak je boek en een pen

Laat je Chromebook in je tas

Tassen op de grond 

https://schooltv.nl/video/parende-pinguins-partners-voor-het-leven/#q=baltsgedrag

5.5 Gedrag

Je kan beschrijven hoe een bewuste reactie ontstaat

Je kunt beschrijven wat gedrag is

Je kunt benoemen waardoor gedrag wordt bepaald 

Bewuste reactie 

1

2

3

Bewuste reactie

reflexen/reflexboog

reflex

bewuste reactie

Aan de slag! 

Maak 1-6 van 5.5 over gedrag 

Ben je klaar? 

Is 5.4 al af Check dit en maak 5.4 af als je nog niet klaar bent tot en met de + vraag 

Ook 5.4 af? Dan kan je op de classroom een nakijkboekje vinden en kijk je na wat je nog niet hebt nagekeken