5.2 Waar kun je werken? #

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Wat gaan we vandaag doen?

• Huiswerkcontrole: stand van zaken
• Uitleg paragraaf 2
• Bespreken opdrachten?
• Opdrachten paragraaf 5.2 maken

Herhaling lesdoelen 5.1

- Hoe komt een arbeidsovereenkomst tot stand?

- Welke dienstverbanden zijn er mogelijk?

- Wat doet de wet om jou als werknemer te beschermen?

§5.2 Waar kun je werken?

Lesdoelen 5.2

- Welke ondernemingsvormen zijn er?

- Hoe is een bedrijf georganiseerd?

- In welke sectoren kun je werken?

Arbeidsmotieven

= Redenen om te gaan werken

• Inkomen / loon
• Nuttig en zinvol bezig zijn
• Contacten met anderen
• Regelmaat
• Ontwikkelen van jezelf

Ondernemingsvormen

• Eenmanszaak
  
• Zelfstandige zonder personeel (zzp-er)
• Vennootschap onder firma (vof)
• Besloten vennootschap (bv)
• Naamloze vennootschap (nv)
• Stichting en vereniging
  
  Een zelfstandig ondernemer moet zich inschrijven bij:
  de Kamer van Koophandel (KvK)

Mijn vader werkt bij een...

Eenmans zaak

VOF

BV

NV

Vereniging

Stichting

is ZZP-er

werkt niet

anders

geen idee

Mijn moeder werkt bij een...

Eenmans zaak

VOF

BV

NV

Vereniging

Stichting

is ZZP-er

werkt niet

anders

geen idee

Eenmanszaak

Er is één eigenaar die zelf de leiding heeft. 

De eigenaar kan wel
personeel in dienst hebben.

Bij schulden moet je privégeld inzetten.

Zzp-er

Iemand die werkt zelfstandig (zonder personeel), heeft dus een eigen onderneming. 

Net als eenmanszaak betaalt eigenaar inkomstenbelasting over de winst.

V.o.f.

Vennootschap onder firma: er zijn twee of meer eigenaren (vennoten of firmanten)
die samen de leiding hebben.

Voordelen: taken verdelen, meer inbreng geld, continuïteit

Kenmerken eenmanszaak en v.o.f.

Voor de eigenaren van een eenmanszaak en v.o.f. is de winst hun inkomen. Daarover betalen zij inkomstenbelasting.

Dat is een belasting die iedereen over zijn privé-inkomen
moet betalen.

Bij verlies zijn de eigenaren ook privé aansprakelijk.

BV en NV

Een BV (= besloten vennootschap) en een NV (= naamloze vennootschap) zijn ondernemingsvormen waarbij het privégeld van de eigenaren en het geld van de onderneming strikt van elkaar gescheiden zijn. De eigenaren zijn aandeelhouders. Als een BV of NV failliet gaat, zijn de eigenaren het geld van hun aandeel kwijt. Met hun privégeld lopen ze geen risico.

Over de winst wordt vennootschapsbelasting betaald.

De aandeelhouders krijgen dividend als er winst gemaakt wordt.

Verschillen BV en NV

NV: Iedereen kan aandelen kopen: op de beurs.
Als het goed gaat met het bedrijf, kunnen aandelen meer waard worden. 

BV: Niet iedereen kan er zomaar aandelen van kopen. Soms heeft een bv maar één aandeelhouder. Die is dan meestal tegelijk directeur van zijn eigen bv.

Organigram

Een schema dat laat zien hoe een onderneming is georganiseerd.

Bovenaan: leidinggevenden
Daar onder: uitvoerend
Ernaast: ondersteunend

Arbeidsverdeling

Ieder zijn eigen taak: werk verdelen over verschillende personen. 

Als je doet waar je goed in bent is er sprake van specialisatie.

Hierdoor verloopt het werk snel en goed.

In onze samenleving vinden arbeid en productie plaats in de volgende 4 productiesectoren:

Primaire

Landbouw, mijnbouw en visserij.

Secundaire

Industrie & bouw

Tertiaire

Commerciële dienstverlening (bijv. kapper, marktkoopman, winkels en horeca) 

Winst als doelstelling

Quartaire

Niet-commerciële instellingen (bijv. leraar, politieman, arts en brandweer)

Hoeft geen winst te maken

Huiswerkopdrachten bespreken

Hoe heet het register waar je de eenmanszaak moet inschrijven?

1. Verkoopregister
2. Kamer van Koophandel register
3. handelsregister
4. Belastingregister

Bij welke ondernemingsvorm is de directeur in loondienst?

1. Eenmanszaak
2. VOF
3. CV
4. BV

Welke ondernemingsvorm geeft aandelen uit die vrij verhandelbaar zijn?

1. NV
2. BV
3. Vereniging
4. VOF

Welke van onderstaande bedrijven geeft aandelen uit?

1. NV
2. Eenmanszaak
3. Stichting
4. VOF

Welke ondernemingsvorm is een rechtspersoon (zelf rechten en plichten)?

1. BV
2. NV
3. VOF
4. Eenmanszaak

Arbeidsmotieven zijn redenen om te werken. Noem er een naast inkomen.

Welk van de vier is GEEN ondernemingsvorm?

1. Eenmanszaak
2. V.o.F
3. B.V.
4. A.P.V.

Noem de vier productiesectoren. Geef ook een beroep aan per sector

Wat betekent de afkorting KvK?

1. Kamer voor kooplieden
2. Kamer van Handel
3. Koopwaar en Koophandel
4. Kamer van Koophandel

In welke sector werkt deze man?
De primaire, secundaire,
tertiaire of quartaire?

Als je bij een appelboer de appels
gaat plukken, dan werk je in:

1. primaire sector
2. secundaire sector
3. tertiaire sector
4. je vrije tijd

Welke beroepen kom je tegen in de tertiaire sector?

1. kapper
2. boer
3. taxichauffeur
4. leraar

Wat hoort niet thuis in
de quartaire sector?

1. ziekenhuis
2. brandweer
3. school
4. bank

Industrie is een onderdeel
van de secundaire sector.

1. juist
2. onjuist

Timmerman is een beroep
in de primaire sector.

1. juist
2. onjuist

Welke van de vier productiesectoren
zie je op de achtergrond?

1. primaire sector
2. secundaire sector
3. tertiaire sector
4. quartaire sector

Maken hoofdstuk 5 paragraaf 2
opdracht 11 t/m 24
inleveren door middel van foto of bestand

Wat heb je geleerd?