9.2 De Sovjet- Unie, een communistische heilstaat?
Leerdoelen
Je kunt beschrijven waarom de Eerste Wereldoorlog de situatie in Rusland rijp maakte voor een revolutie.
Je kunt overeenkomsten en verschillen benoemen tussen het beleid van Lenin en Stalin.
Je kunt aan de hand van enkele voorbeelden uitleggen dat de Sovjet-Unie een totalitaire dictatuur was.
1 / 23
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5
Cette leçon contient 23 diapositives, avec diapositives de texte et 3 vidéos.
La durée de la leçon est: 100 min
Éléments de cette leçon
Leerdoelen
Je kunt beschrijven waarom de Eerste Wereldoorlog de situatie in Rusland rijp maakte voor een revolutie.
Je kunt overeenkomsten en verschillen benoemen tussen het beleid van Lenin en Stalin.
Je kunt aan de hand van enkele voorbeelden uitleggen dat de Sovjet-Unie een totalitaire dictatuur was.
Slide 1 - Diapositive
Kenmerkende Aspecten
De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie.
Het in de praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/ nationaalsocialisme
Slide 2 - Diapositive
Februarirevolutie
Eeuwenlang regeerden tsaren over Rusland.
Aan het begin van WOI was Nicolaas II tsaar van Rusland, hij had de macht in handen met een kleine groep anderen.
Mensen die veranderingen wilden in het systeem werden in de gaten gehouden of werden opgesloten in strafkampen.
Tijdens WOI nam de kritiek op de tsaar en regering snel toe, Rusland leed voortdurend nederlagen op het slagveld.
Slide 3 - Diapositive
Februarirevolutie
Daarnaast werd er honger geleden in steden omdat de treinen werden ingezet voor militaire transporten ipv transporten voor de burgerbevolking.
In februari 1917 ontstonden grote stakingen en demonstraties tegen de tsaar en zijn regering.
Het leger weigerde in te grijpen tijdens deze onlusten. Deze Februarirevolutie leidde tot het aftreden van de tsaar.
Slide 4 - Diapositive
Februarirevolutie
Er werd een voorlopige regering gevormd, die hervormingen wilde doorvoeren.
Maar eerst moest de oorlog (tegen Duitsland) worden gewonnen, dus de hervormingen werden uitgesteld.
De oorlog bleef desastreus verlopen, ook inde steden veranderde er niets, de honger bleef.
De VR ontving steeds minder steun van de bevolking.
Slide 5 - Diapositive
Oktoberrevolutie
Tijdens de regeerperiode van de VR hadden de bolsjewieken, propaganda gevoerd tegen de VR. Tijdens de Februarirevolutie hadden ze geen rol van betekenis gespeeld.
Lenin was toen in Zwitserland (verbannen door de tsaar). In april 1917 keerde hij terug in Rusland.
De boodschap van Lenin: "Brood, grond en vrede".
Slide 6 - Diapositive
Oktoberrevolutie
Brood en vrede zijn te begrijpen, grond sloeg op de wens van boeren om eigen grond te hebben.
Grond was immers in handen van grootgrondbezitters, boeren werkten als horigen op die grond.
In de sovjets nam de invloed van de bolsjewieken snel toe.
In oktober 1917 voelden de bolsjewieken zich sterk genoeg om een staatsgreep te plegen.
Slide 7 - Diapositive
Oktoberrevolutie
Direct na de Oktoberrevolutie werden tegenstanders van de bolsjewieken met grof geweld uitgeschakeld.
De VR had verkiezingen aangekondigd, deze gingen gewoon door.
Lenin verwachtte dat de bevolking massaal op de bolsjewieken zouden stemmen, dat viel erg tegen. Zo'n 25% van de stemmen gingen naar de bolsjewieken.
Slide 8 - Diapositive
Oktoberrevolutie
Lenin stuurde de gekozen volksvertegenwoordigers direct naar huis.
De macht kwam volledig bij de sovjet te liggen, in deze sovjet (raad) hadden de bolsjewieken veel invloed.
Intimidatie en bedreigingen zorgden ervoor dat politieke tegenstanders hun mening voor zich hielden.
Slide 9 - Diapositive
Dictatuur van de communistische partij
Na de oktoberrevolutie trokken de communisten de macht naar zich toe.
De top van de Com. Partij besliste over de politiek van Rusland, plaatselijke communisten volgden dit beleid blindelings. Niet volgen zorgde voor strenge straffen.
De geheime politie (tsjekka) kreeg bevoegdheden om tegenstanders op te sporen en te straffen.
Slide 10 - Diapositive
Dictatuur van de communistische partij
Door de terreur van de tsjekka durfden mensen zich niet meer te uiten.
Het uitblijven van kritiek op de partij zorgden samen met propaganda voor indoctrinatie van de Russische bevolking.
Langzaam groeide de Partij uit tot een massaorganisatie.
De Sovjet- Unie (zo heette Rusland sinds 1922) werd een éénpartijstaat en een totalitairedictatuur.
Slide 11 - Diapositive
Burgeroorlog en de NEP
In de winter van 1918 sloten de communisten vrede met Duitsland. Dit was noodzakelijk omdat de tegenstanders van de communisten zich hadden verenigd.
Er brak een burgeroorlog uit en de bolsjewieken hadden hun strijders nodig in deze burgeroorlog.
Een ander probleem was de ingestorte Russische economie
Boeren moesten gaan produceren wat de Partij hen opdroeg
Slide 12 - Diapositive
Burgeroorlog en de NEP
De communistische staat was belangrijker dan de individuele wensen van de boeren en arbeiders.
Boeren mochten nog slechts een klein deel van de oogst zelf houden, de rest produceerden ze voor de overheid.
Maar veel boeren weigerden dit, ze bewerkten hun grond niet meer.
Gevolg: hongersnood en toenemend verzet tegen de Partij.
Slide 13 - Diapositive
Burgeroorlog en de NEP
Lenin voerde weer enkele kapitalistische elementen in om de onrust de kop in te drukken.
Er kwam weer geld in omloop, boeren en andere ondernemers betaalden slechts 10% van de belasting in natura (goederen).
Tijdens de periode van de NEP mochten ze de rest van hun goederen op de vrije markt verkopen.
Slide 14 - Diapositive
De planeconomie
In 1924 sterft Lenin en wordt hij opgevolgd door Stalin.
Stalin stopt met de NEP en verandert de economische koers in een planeconomie.
Voortaan zou de Partij bepalen wat er werd geproduceerd, door wie en in welke hoeveelheden.
Met deze planeconomie wilde Stalin van de SU een moderne industriële samenleving maken.
Slide 15 - Diapositive
Slide 16 - Diapositive
De planeconomie
Voor deze industrialisatie waren miljoenen arbeiders nodig, dit kon alleen door de landbouw effectiever te maken.
Om dit voor elkaar te krijgen werd collectivisatie ingevoerd, kleine landbouwbedrijven moesten verplicht opgaan in grote boerenbedrijven.
Daar kon worden gemechaniseerd en effectiever worden samengewerkt. Athans dit was de theorie.....
Slide 17 - Diapositive
De planeconomie
Voor boeren maakte het weinig uit of ze hard werkten of niet, spanden ze niet al te hard in.
Logisch dat de voedselvoorziening in problemen kwam.
Zelfs zo ernstig dat er een hongersnood uitbrak waardoor miljoenen mensen stierven.
Slide 18 - Diapositive
Slide 19 - Vidéo
Terreur
De enorme problemen door de collectivisatie versterkten het wantrouwen van Stalin. Volgens hem werden de problemen veroorzaakt door de "vijanden van de revolutie".
Hij besloot met terreur het verzet te breken, miljoenen boeren werden gedeporteerd naar dunbevolkte gebieden, een ander gedeelte kwam in concentratiekampen terecht (Goelag- archipel)
Slide 20 - Diapositive
Slide 21 - Vidéo
Terreur
De Terreur bereikte een hoogtepunt in de jaren 1937-1938.
Oude bolsjewieken, die in Stalins politiek, weinig van hun idealen terugvonden werden opgepakt en gestraft.
Ook het Rode Leger werd "gezuiverd", immers het leger was de enige macht die Stalin kon afzetten/ dwarsbomen.
Stalin liet de legertop uitmoorden en vervangen.
Stalin had van de SU een totalitaire dictatuur gemaakt.