Geluk en voeding

• Mentorles
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Geluk en voeding

Eet vezelrijke, volwaardige voedingsmiddelen

Vezelrijke, 'hele' voedingsmiddelen geven langzaam energie af, terwijl geraffineerde voedingsmiddelen je suikerspiegel snel doen stijgen. Snelle suikers putten je lijf uit. Sterke suikerschommelingen leiden tot schommelingen in energie, je concentratie, gemoedstoestand en je productiviteit. Eet vooral langzame suikers om je energieniveau op peil te houden, zoals in verse groenten, bonen, noten, zaden, volkoren granen en vers fruit.

Eet je portie groenten

We weten het allemaal. Verse groenten zijn super gezond en toch eten we er vaak te weinig van. Ze zitten boordevol voedingsstoffen die je lichaam optimaal laten werken, je lichaam energie geven, je immuunsysteem een boost geven, je spijsvertering ondersteunen en helpen bij de afvoer van afvalstoffen. Vind je het moeilijk om veel groenten binnen te krijgen? Maak ook wat verse groentesappen, smoothies en soepen!

Vermijd suiker en eet zetmeelrijke koolhydraten met mate

Suiker in= energie uit. Suiker stimuleert de aanmaak van hormonen zoals serotonine en endorfine die je gemoedstoestand verbeteren. Je wordt er letterlijk even heel blij van maar helaas voel je je snel daarna juist slechter. Suiker is ook nog eens verslavend. Je lichaam heeft steeds meer suiker nodig om dat 'blije' gevoel te ervaren. Teveel suiker eten put je bijnieren uit, geeft je lichaam stress en kan zelfs je hongergevoel verstoren, zodat je eigenlijk altijd 'honger' hebt. Bovendien bestaan de meeste suikerrijke, bewerkte voedingsmiddelen uit 'lege' calorieën. Ze zijn arm in voedingstoffen. Je lichaam snakt letterlijk naar voedingstoffen en heeft daarom altijd 'honger'.

Vet is gezond

Vet is een belangrijke bron van energie. Toch hebben we jarenlang te horen gekregen dat vet ongezond is, dat je er dik van wordt en dat te veel vet leidt tot hart- en vaatziekten. Recente onderzoeken laten zien dat vet helemaal niet ongezond hoeft te zijn, als je maar de juiste vetten nuttigt. Laat de 0% vet en magere voedingsmiddelen staan (ze zijn een bron van suiker en transvetten) en kies voor 'echte' vetten zoals amandelen, avocado, extra vierge olijfolie, eieren en vette vis.

Kook je eigen eten

Volgens voedingsexpert Michael Pollan is zelf koken het allerbelangrijkste wat je kunt doen om je gezondheid en gemoedstoestand te verbeteren. Als je zelf kookt, weet je precies wat je binnenkrijgt en waar je eten vandaan komt. Eten in restaurants, kant-en-klaar maaltijden en take-away zit v vaak boordevol ongezonde toevoegingen als keukenzout, goedkope industriële vetten, suikers en smaakversterkers.

Breng balans op je bord

Een gebalanceerde maaltijd bestaat uit 50% langzame koolhydraten zoals verse groenten, 25% proteïne en 25% ongeraffineerde granen of zetmeelrijke groenten als zoete aardappel. Deze combinatie van proteïne, gezonde vetten en vezelrijke koolhydraten houd je suikerbalans in evenwicht en je krijgt er langdurige energie van.

Vermijd oppeppende/stimulerende voedingsmiddelen

Stimulerende voedingsmiddelen, zoals frisdrank, koffie, fast food, chips en snoep, triggeren een stressreactie, zelfs als er geen externe stress aanwezig is. Ze kunnen je hormoonstelsel verstoren. Ze plegen roofbouw op je lichaam, verhogen het cortilsolniveau (stresshormoon) in je lichaam en houden je stressniveau zelfs hoog.

Drink voldoende water

Je lijf bestaat voor 60-75% uit water. Een goede hydratatie is belangrijk voor focus en energie. Het helpt je lichaam je voeding af te breken en bij de afvoer van afvalstoffen door je lever en nieren.

Volg de 80/20 regel

Het draait allemaal om balans. Een pizza, een glas wijn of een reep chocola zal je gezondheid niet breken maar wat je dag in dag uit in je mond stopt wel. Eet 80% van de tijd gezond maar verwen jezelf ook af en toe. Op deze manier verval je niet in extremen en bouw je elke dag aan een gezondere levensstijl voor de toekomst.

Gifresten (pesticiden) op niet-biologische groenten en fruit is een groot probleem.

Op sommige soorten zit echter veel meer dan op andere. Ieder jaar wordt er een lijst van gemaakt.

>> Google op Dirty Dozen en Clean Fifteen 2023.

Op welk fruit/groente zit vooral veel gif? En welke zijn relatief schoon?

Les 2

TIPS

TIPS

• 'oma-regel': als er teveel dingen inzitten die je oma er niet in zou stoppen, moet je het niet eten
  
• Kijk of je biologische producten kunt kopen, let op keurmerk
  
• Check de kiloprijs i.p.v. de prijs van het product!
  
• Maak je eten zelf
  
• Koop zo vers mogelijke ingrediënten
• Eet zo min mogelijk samengestelde / bewerkte producten

Niet goed:

Te zout

Te vet

Te veel suiker

Te bewerkt

Te veel oppeppers

Welk keurmerk vertelt dat je product ZONDER GIF geproduceerd is?

1. 
2. 
3. 
4. 

>>> Typ op de site van de Jumbo 'chips' in.

Welke chips heeft het meeste zout? Welke het minste?