Lezen II

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Lezen II

Nieuw Nederlands 5de editie

3vwo

Bestudeer de theorie bij Cambiumed Argumentatiestructuren 

en maak daarvan een korte samenvatting in je schrift

Leerdoelen

• Ik kan feitelijke argumenten onderscheiden van niet-feitelijke
• Ik herken enkelvoudige argumentatie
• Ik herken onderschikkende argumentatie
• Ik herken nevenschikkende argumentatie

Vul de tekst aan met de navolgende woorden: overtuigende - feiten - onderschikkende argumentatie - enkelvoudige argumentatie - niet-feitelijke argumentatie - nevenschikkende argumentatie - informatieve - ondersteunende

Een ... (1) tekst heeft tot doel om bij de lezer kennis of vaardigheden aan te brengen. Als een schrijver de mening van de lezer probeert te beinvloeden, is er sprake van een ... (2) tekst. De schrijver gebruikt niet langer alleen ... (3), maar probeert de lezer ook te overtuigen met ... (4). 

Soms gebruikt een schrijver slechts een argument om de lezer van zijn mening te overtuigen. Dan is er sprake van ... (5). Deze vorm van argumentatie is niet erg sterk. 

Een schrijver zal een enkel argument daarom vaak onderbouwen met ondersteunende argumenten. Er is dan sprake van een hoofdargument met ondersteunende argumentatie. Dit noemen we ... (6).

De sterkste argumentatie is de zogenaamde ... (7). Daarvan is sprake als een schrijver twee of meer gelijkwaardige argumenten inzet om zijn of haar mening te onderbouwen. Soms worden deze hoofdargumenten ook nog onderbouwd met ... (8) argumenten. Die geven een argument extra kracht. 

Uitwerkingen

Een informatieve tekst heeft tot doel om bij de lezer kennis of vaardigheden aan te brengen. Als een schrijver de mening van de lezer probeert te beinvloeden, is er sprake van een overtuigende tekst. De schrijver gebruikt in deze teksten niet langer alleen feiten, maar probeert de lezer ook te overtuigen met niet-feitelijke argumentatie. 

Soms gebruikt een schrijver slecht een argument om de lezer van zijn mening te overtuigen. Dan is er sprake van enkelvoudige argumentatie. Deze vorm van argumentatie is niet erg sterk.

Een schrijver zal een enkel argument daarom vaak onderbouwen met ondersteunende argumenten. Er is dan sprake van een hoofdargument met ondersteunende argumentatie. Dit noemen we onderschikkende argumentatie.

De sterkste argumentatie is de zogenaamde nevenschikkende argumentatie. Daarvan is sprake als een schrijver twee of meer gelijkwaardige argumenten inzet om zijn of haar mening te onderbouwen. Soms worden deze hoofdargument ook nog onderbouwd met ondersteunendende argumenten. 

Extra

Waarom denk je dat enkelvoudige argumentatie een zwakker is dan onderschikkende of nevenschikkende argumentatie?

Inleiding argumentatie

De toekomst van onze voeding is al jarenlang een 'hot item'. Weinig mensen zullen zonder tegensputteren afstand willen doen van hun dagelijkse stukje vlees, maar we zijn er inmiddels ook wel van overtuigd dat er in de toekomst grote problemen zullen ontstaan als we de wereldwijde consumptie van vlees niet aan banden gaan leggen. 

'Future food' is een goed onderwerp voor het schrijven van een overtuigende tekst, want de meeste mensen hebben over dit onderwerp een uitgesproken mening.

Future food

“In onze wereld lijden meer mensen aan obesitas, dan aan ondervoeding”, vertelt Food designer Chloé Rutzerveld in haar TEDxTalk over 3D-printing. Toch kiezen instanties ervoor om te investeren in het printen van ongezonde voeding. Chloé was verbaasd en ging daarom op onderzoek uit naar de mogelijkheden van het printen van gezonde, duurzame voeding. Ze maakte gebruik van de 3D-printtechniek om een basis te creëren waar zaden, sporen en gisten bij de consument thuis kunnen groeien.

Door voeding te creëren door middel van een 3D-printer, wordt de food chain verkort. Voedingsproducten hoeven niet langer vervoerd te worden van distributiecentrum, naar supermarkt en tot slot naar de consument. Voeding kan op deze manier direct geproduceerd worden in de supermarkt aan de hand van de exacte vraag. De consument oogst zelf de hoeveelheid voedsel die hij of zij nodig heeft. Daarnaast kunnen we door het printen van voeding voedselverspilling beperken.

Bron: BedRock, 2016

Argumentatie stap 1

We bekijken de tekst nog eens goed. Als je goed kijkt, zie je dat die begint met een inleiding. 

“In onze wereld lijden meer mensen aan obesitas, dan aan ondervoeding”, vertelt Food designer Chloé Rutzerveld in haar TEDxTalk over 3D-printing. Toch kiezen instanties ervoor om te investeren in het printen van ongezonde voeding. Chloé was verbaasd en ging daarom op onderzoek uit naar de mogelijkheden van het printen van gezonde, duurzame voeding. Ze maakte gebruik van de 3D-printtechniek om een basis te creëren waar zaden, sporen en gisten bij de consument thuis kunnen groeien.

Stap 1: Bepaal wat het onderwerp van de tekst is.

Wat is een goed onderwerp bij het tekstfragment
op de voorgaande pagina's?

1. Obesitas door ongezonde voeding
2. Food design
3. Het printen van voeding
4. 3D-printing

Argumentatie stap 2

Lees nu de rest van het fragment goed.

Door voeding te creëren door middel van een 3D-printer, wordt om te beginnen de food chain verkort. Voedingsproducten hoeven niet langer vervoerd te worden van distributiecentrum, naar supermarkt en tot slot naar de consument. Voeding kan op deze manier direct geproduceerd worden in de supermarkt aan de hand van de exacte vraag. De consument oogst zelf de hoeveelheid voedsel die hij of zij nodig heeft. Daarnaast kunnen we door het printen van voeding voedselverspilling beperken.

Stap 2: Bepaal wat het standpunt van de schrijver bij het onderwerp is.

Wat vindt de schrijver van het printen van voeding?

1. De schrijver vindt dat door het printen van voeding de food chain kan worden verkort.
2. De schrijver vindt dat door het printen van voeding minder mensen aan obesitas zullen lijden.
3. De schrijver vindt dat het printen van voeding meerdere voordelen heeft.
4. De schrijver vindt dat door het printen van voeding het verspilling van voedsel kan worden beperkt.

Argumentatie stap 3

Lees nu de rest van het fragment goed.

Door voeding te creëren door middel van een 3D-printer, wordt de food chain verkort. Voedingsproducten hoeven niet langer vervoerd te worden van distributiecentrum, naar supermarkt en tot slot naar de consument. Voeding kan op deze manier direct geproduceerd worden in de supermarkt aan de hand van de exacte vraag. De consument oogst zelf de hoeveelheid voedsel die hij of zij nodig heeft. Daarnaast kan door het printen van voeding voedselverspilling worden beperkt.

Stap 3: Bepaal wat het hoofdargument of de hoofdargumenten van de schrijver zijn.

Antwoorden

Standpunt: Het printen van voeding heeft meerdere voordelen, want

1. Door voeding te creëren door middel van een 3D-printer, wordt de food chain verkort.

2. Door het printen van voeding kan voedselverspilling worden beperkt.

Argumentatie stap 4

Kijk nu nog eens goed naar de tekst in het middenstuk.

Door voeding te creëren door middel van een 3D-printer, wordt de food chain verkort. Voedingsproducten hoeven niet langer vervoerd te worden van distributiecentrum, naar supermarkt en tot slot naar de consument. Voeding kan op deze manier direct geproduceerd worden in de supermarkt aan de hand van de exacte vraag. De consument oogst zelf de hoeveelheid voedsel die hij of zij nodig heeft. Daarnaast kan door het printen van voeding voedselverspilling worden beperkt.

Stap 3: Bepaal nu of het hoofdargument of de hoofdargumenten worden ondersteund met extra argumenten.

Antwoorden

Standpunt: Het printen van voeding heeft veel voordelen, want

1. Door voeding te creëren door middel van een 3D-printer, wordt de food chain verkort,

   omdat [voedingsproducten niet langer vervoerd hoeven te worden van distributiecentrum,

   naar supermarkt en tot slot naar de consument] 

   en omdat [voeding op deze manier direct geproduceerd kan worden in de supermarkt aan

   de hand van de exacte vraag]

2. Daarnaast kan door het printen van voeding voedselverspilling worden beperkt,

    omdat [de consument zelf de hoeveelheid voedsel oogst die hij of zij nodig heeft.]

Hoe maak je een argumentatieschema?

                                                                                  Standpunt

                                                Het printen van voeding heeft meerdere voordelen

                                     Argument 1                                                                           Argument 2

             Door voeding te creëren door middel van                           Daarnaast kan door het printen van voeding

           een 3D-printer, wordt de food chain verkort.                                voedselverspilling worden beperkt. 

                 Ondersteunende argumentatie                                             Ondersteunende argumentatie

  Voedingsproducten hoeven niet langer vervoerd hoeven          De consument oogst zelf de hoeveelheid voedsel

      te worden van distributiecentrum, naar supermarkt                                    die hij of zij nodig heeft. 

                        en tot slot naar de consument.

  Voeding kan op deze manier direct geproduceerd worden

        in de supermarkt aan de hand van de exacte vraag.

   

Van welk soort argumentatie
is er dus sprake in het voorgaande fragment?

1. Van enkelvoudige argumentatie.
2. Van onderschikkende argumentatie.
3. Van nevenschikkende argumentatie.
4. Van nevenschikkende argumentatie met ondersteunende argumenten.

Aan het werk

• Maak opdracht 4 van Lezen H3 uit je boek!
• We kijken deze opdracht in het laatste kwartier van de les na!

Bestudeer de theorie bij Lezen H4 van Nieuw Nederlands 

en maak daarvan een korte samenvatting in je schrift

Leerdoelen

• Ik herken argumentatie in een tekst
• Ik herken tegenargumentatie in een tekst
• Ik herken weerleggingen in een tekst

Inleiding tegenargumentatie en weerlegging

Het is een feit dat ons huidige eetpatroon in de toekomst voor grote problemen gaat zorgen. Met name onze vlees- en zuivelconsumptie is niet langer houdbaar.

Toch levert een debat over de toekomst van ons voedsel verhitte discussies op, waarin voor- en tegenstanders van matiging van vlees en zuivel vaak lijnrecht tegenover elkaar staan. De milieuactivisten eisen dat de overheid drastische maatregelen neemt, terwijl liefhebbers van vlees en zuivel hun recht op een biefstukje met hand en tand verdedigen. 

De strijd tussen vlees en soja (deel 1)

Veel mensen vragen zich af waarom vegetarisch eten nodig is. Wij doen het zelf vooral om de aardbol een beetje te sparen. Want vlees eten is ontzettend slecht voor het milieu, zo weet iedereen. 

Zo is de CO2-uitstoot bij vleesvervangers, zoals tofu, tien keer lager dan die van rundvlees, en die van sojamelk vijf keer lager dan die van koemelk. 

Koeien poepen verder heel wat af. Omdat het herkauwers zijn, produceren ze methaangas. Bij al die opgeslagen mest komt methaan en lachgas (N2O) vrij. Die twee zijn samen nog schadelijker dan CO2! 

Vleesproductie kost daarnaast ook veel water. De productie van een kilo kip – de minst milieubelastende vleessoort – kost in totaal 3900 liter, de productie van een kilo sojabonen 'slechts' 1800 liter.

Bron: De vegetarische carnivoor, 2017

Wat is het standpunt van de schrijver
van het voorgaande fragment?

1. De schrijver vindt dat het eten van vlees ontzettend slecht voor het milieu is.
2. De schrijver vindt dat door het eten van vlees veel schadelijke stoffen in het milieu terechtkomen.
3. De schrijver vindt dat door het eten van vlees veel water wordt verbruikt.
4. De schrijver vindt dat door het eten van vlees de aardbol niet wordt gespaard.

Van welk soort argumentatie
is sprake in het voorgaande fragment?

1. Van enkelvoudige argumentatie.
2. Van onderschikkende argumentatie.
3. Van nevenschikkende argumentatie.
4. Van nevenschikkende argumentatie met ondersteunende argumenten.

Hoeveel nevenschikkende argumenten draagt de schrijver aan ter ondersteuning van zijn standpunt?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

De strijd tussen vlees en soja (2)

Critici vinden de aandacht voor de milieubelasting van vlees overdreven. Ze wijzen op de nadelige gevolgen van het produceren van soja. Die vormt de basis voor de meeste vleesvervangers. Bij de productie van soja komt weliswaar minder CO2, methaan en lachgas vrij, maar sojateelt is een grote veroorzaker van ontbossing. Verder kan soja niet in Nederland worden geteeld; het moet dus altijd worden vervoerd. Dat vervoer is ook weer slecht voor het milieu.

Dat kan allemaal wel waar zijn, maar wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat minder vlees eten vooral voordelen oplevert voor het milieu. En dan hoef je niet eens al het vlees uit je menu te schrappen. Als iedereen in Nederland één dag per week alle dierlijke producten vervangt door voedingsmiddelen op basis van soja is dat qua 

CO2-uitstoot te vergelijken met 430.000 minder auto’s op de weg.

Helemaal mooi is het als je voor de helft minder vlees gaat eten: met die keuze verminder je jouw milieu-impact met 

wel 48 tot 68%. Now we're talking! 

Bron: De vegetarische carnivoor, 2017

Wat is het belangrijkste argument tegen het standpunt van de schrijver?

1. Dat de aandacht voor de milieubelasting van vlees overdreven is.
2. Dat ook de productie van soja nadelige gevolgen heeft voor het milieu.
3. Dat ook bij de productie van soja CO2, methaan, lachgas vrijkomt.
4. Dat de sojateelt de grootste veroorzaker van ontbossing is.

Waarmee weerlegt de schrijver dit tegenargument?

1. Hij herhaalt zijn standpunt: vegetarisch eten heeft vooral voordelen.
2. Hij versterkt zijn standpunt: minder vlees eten levert al enorme milieuwinst op.
3. Hij verzwakt zijn standpunt: vegetarisch eten heeft niet alleen voor- maar ook nadelen.
4. Hij verandert zijn standpunt: vlees eten is helemaal niet zo belastend voor het milieu.

Aan het werk

• Maak de online 'Extra' opdracht van Lezen H4.
• Score <75%? Maak de opdracht opnieuw!
• Maak daarna de online 'Test' van Lezen H4.
• Score <75%? Maak ook de test opnieuw!