Les docentendag

• Zadelpassen
• HBO
• Studiejaar 1

Module paard 'opfriscursus'

Equine Saddlefitting Specialists - Merel Diederen 

Introductie

- humaan fysiotherapeut 

- dierenfysiotherapeut

- chiropractor voor paarden 

- docent module paard opleiding ESS

Doelstelling ESS, module paard

- drie-eenheid zadel, ruiter en paard

- gedegen kennis functionele anatomie en biomechanica, fysieke problemen en invloed van zadel/ruiter op paard

- functionele toepassing kennis

- vaardigheden inspectie in stand, palpatie en inspectie in beweging 

- klinisch redeneren

- inschatten, welke factoren spelen een rol in de driehoek

- herkennen fysieke problemen paard, wanneer doorverwijzen en naar wie?

Doel vandaag

- 'opfriscursus' achtergrondkennis:

   - functionele anatomie en biomechanica 

   - conformatie vs houding 

   - gebruik onderlijn vs bovenlijn

   - invloed ruiter 

- praktijk: doornemen en oefenen protocol onderzoek;

   - (inspectie in stand)

   - palpatie en functionele testen 

   - inspectie in beweging 

Toets voorkennis

Stelling 1: door de lange doornuitsteeksels en de ribben
is de thoracale wervelkolom erg instabiel

Stelling 2: in de thoracale wervelkolom is qua mobiliteit
vooral flexie-extensie mogelijk, lumbaal vooral lateroflexie

1. Stelling 1 is juist, stelling 2 is onjuist
2. Stelling 1 is onjuist, stelling 2 is juist
3. Beide stellingen zijn juist
4. Beide stellingen zijn onjuist

Op wat voor soort problematiek duidt een onregelmatige onregelmatigheid?

1. Een ontsteking
2. Een neurologisch probleem
3. Een chronische kreupelheid
4. Een onregelmatigheid in de pees

Wat is het verschil tussen conformatie
en houding, en waarom is dit onderscheid belangrijk
is als zadelpasser.

Anatomie

Biomechanica wervelkolom

Extensie                       Flexie

Lateroflexie                                                  Rotatie 

Biomechanica ledematen

                                              Blauw = protractie

Rood = retractie     

Voorbenen in abductie                       Voorbenen in adductie

Welke bewegingrichting is het grootst in de wervelkolom onder het zadel?

1. Lateroflexie
2. Flexie-extensie
3. Rotatie

In welke gang is er de mínste beweging in de thoracale wervelkolom?

1. Stap
2. Draf
3. Galop

Mobiliteit thoracolumbale wervelkolom

Lateroflexie - 126⁰

- thoracaal 85%

- lumbaal 15%

Axiale rotatie - 71⁰

- thoracaal 83%

- lumbaal 17%

Flexie-extensie - 77⁰

- thoracaal 53%

- lumbaal 47%

Anatomie: ligamenten

Functie ligamenten  

Het passief controleren en sturen bewegingen

Ligamentum nuchae is elastisch; 

- helpt bij dragen hoofd 

- beïnvloedt via ligamentum supraspinale

 óók de rug, met name thoracaal!

      

Musculatuur

Bespiering

- spiervezels zorgen voor contractie

concentrisch/excentrisch/isometrisch

- ligging bepaalt functie! 

Ventrale lijn vs dorsale lijn

Bow & string theory

Conformatie vs houding

Conformatie: opbouw benige structuur 

Houding: manier waarop het paard zichzelf in balans houdt, staat (en beweegt) 

Houding beïnvloed door o.a. pijn/blessures, trainingsniveau, neuromusculair functioneren

Waarom is onderscheid belangrijk als zadelpasser? 

Items balans onder/bovenlijn

inspectie in stand

- beenstand (onderstandig/gestrekt/wijd)

- belijning wervelkolom

- afstand scapula-schoft

- buikbelijning ten opzichte van elleboog en knie

- zichtbare aanspanning rugstrekkers

Palpatie, functionele testen

Toegevoegd om een indruk te krijgen van mogelijke mobiliteit wervelkolom Inschatting conformatie/houding, geeft informatie over 

pijn en coördinatie 

- actieve lateroflexie hals

- actieve schoftlift 

- actief bekkenkantelen

Beoordeel op pijn/willingness, bewegingsuitslag, vloeiend verloop

Inspectie in beweging

Invloed ruiter op paard 

- verstoring horizontale balans

- zwaartekracht; neerwaartse kracht op 

wervelkolom

- compensatie door aanspanning onderlijn

- core stability!

Invloed rijtechniek

Halspositie, bovenlijn/onderlijn

Invloed zitproblemen

Casusvoorbeeld