Les 7.1 De instructie

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Les 7.1 De instructie

Wat leren we? Wat oefenen we?

• Een instructie herkennen a.d.h.v. de kenmerken.
• De functie van signaalwoorden inzien.
• Het correct gebruik van de imperatief/bevelvorm.
• Schriftelijke instructies geven.
• Mondelinge instructies geven.

Inleiding

Door het coronavirus zijn er de laatste maanden een groot aantal richtlijnen op ons afgekomen i.v.m. onze persoonlijke hygiëne.

Geef een aantal voorbeelden van deze richtlijnen.

Voorbeeld

Een van die richtlijnen is dus het correct wassen van onze handen. Maar hoe moeten we dat nou precies doen? Bekijk aandachtig de volgende video.

Bepaal het teksttype van het fragment. 'Dit is een ....'

Waarvoor gebruik je dit teksttype?

Doel instructie

Een instructie wordt gebruikt om iets te laten werken of om iets te doen.

Welk tekstverband is typerend voor een instructie?

1. vergelijkend tekstverband
2. opsommend tekstverband
3. oorzaak-gevolgverband
4. chronologisch tekstverband

Waarom is het chronologisch tekstverband geschikt voor de instructie?

Waarom chronologisch tekstverband?

Het is geschikt omdat de volgorde erg belangrijk is bij het geven van instructies.

De tekst bevat woorden die het chronologisch verband duidelijk maken. Geef een aantal voorbeelden.

Voorbeelden uit fragment

• eerst 
• dan 
• daarna
  

Hoe noem je zulke woorden?

Welke soort zinnen gebruikt de spreker in de stappen?

1. mededelende zin
2. ontkennende zin (nee-zin)
3. bevelende zin
4. vraagzin

Bevelende zinnen

Om een bevelende zin te maken, gebruik je de imperatief. Hoe je de imperatief vormt kan je bekijken in het volgende filmpje.

Signaalwoorden

Noteer de 6 signaalwoorden in de tekst op de volgende Slide die de volgorde van de te volgen stappen aanduiden.

signaalwoorden

Signaalwoorden

De signaalwoorden die voorkomen in de tekst zijn:

• eerst
• dan
• vervolgens
• dan
• vervolgens
• Tot slot.

Oefening

Alle werkwoorden in de tekst staan in de infinitief. Zet ze om naar de imperatief.

imperatief van smelten

imperatief van gieten

imperatief van voegen

imperatief van roeren

imperatief van doen

imperatief van laten

imperatief van scheppen

imperatief van verdelen

imperatief van gebruiken

imperatief van eten

Kenmerken van een instructie

Bestudeer aandachtig het groene kader op de volgende slide.

Even een voorbeeld...

Bestudeer aandachtig het volgende voorbeeld. Is dit een goede instructie?

Is dit een goede instructie?

1. Ja
2. Neen

Uitgelicht

Bepaal aan de hand van de volgende vragenreeks waarom je voor dit antwoord hebt gekozen.

Benodigde materialen/
Ingrediëntenlijst

1. Aanwezig
2. Niet aanwezig

De instructie beschrijft verschillende stappen.

1. Ja
2. Neen

De stappen zijn volledig. Er is geen stap vergeten.

1. Ja
2. Neen

De stappen staan in de juiste chronologische volgorde.

1. Ja
2. Neen

De volgorde is weergegeven met opsommingstekens.

1. Ja
2. Neen

De volgorde is duidelijk door het gebruik van signaalwoorden.

1. Ja
2. Neen

De taal is kort en duidelijk.

1. Ja
2. Neen

De imperatief/bevelvorm is gebruikt.

1. Ja
2. Neen

Illustraties verduidelijken de instructie.

1. Ja
2. Neen

Samengevat

Dit voorbeeld is een slechte instructie:

• er is geen lijst met benodigdheden
• de stappen zijn niet volledig (op hoeveel graden koken/bakken?)
• de stappen staan in chronologische volgorde, maar er is geen gebruik gemaakt van opsommingstekens of signaalwoorden
• de taal is niet kort of duidelijk, te veel lange zinnen
• de imperatief/bevelvorm is niet gebruikt
• er zijn geen illustraties aanwezig om de instructie te verduidelijken

Zelf aan het werk...

In de volgende opdracht ga je zelf een instructie schrijven en ook inspreken. Gebruik het stappenplan 'Les 7.1 De instructie' om de opdracht verder uit te werken.

Deze kan je terugvinden onder 'Mijn documenten'.