Temperatuurregulatie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Temperatuurregulatie

Lesdoelen

• Benoemen waarom een temperatuur binnen grenswaarden van belang is.
  
• De manieren van warmteverlies en warmteproductie beschrijven.
  
• Het verschil tussen kern- en schiltemperatuur benoemen.
  
• Normaalwaarden van de temperatuur aangeven.
  
• Een lagere en hogere temperatuur benoemen met de verschijnselen en risico’s.
  
• Risicogroepen benoemen voor de gevolgen van hitte of kou, oorzaken daarvan noemen en maatregen om de problemen te voorkomen.

Regelsysteem

De hypothalamus: temperatuurregelcentrum 

Zintuigcellen (sensoren) in de huid 

en in de hypothalamus nemen de lichaamstemperatuur waar. 

Thermostaatfunctie: zoveel mogelijk een vaste temperatuur

De lichaamstemperatuur is een vitale levensfunctie

1. Waar
2. Niet waar

Warmteproductie

Vooral de stofwisseling in de spieren, de lever en de spijsverteringsorganen levert warmte.

Inspanning ♨ -> celstofwisseling-> thyroxine

Koorts -> weefselbeschadiging/infectie

Koude-regulatie

Bij kou -> vasoconstrictie ->  

bloed stroomt langzamer -> 

bloed kan meer O2 aan weefsel afgeven -> 

O2-gehalte in bloed is laag -> 

blauwe kleur (cyanose)

Warmteafgifte

• Vasodilatatie-> bloedvaten wijder
  Warm, wat zie je?

• Vasoconstrictie-> bloedvaten vernauwen
  Koud, wat zie je?

Wat is een normale temperatuur voor het menselijk lichaam?

Temperatuur waarden 

Normaal: 36.0-37.5

Te koud: <36.0

Onderkoeling: <35.0

Verhoging: 37.5-38.5

Koorts: >38.5

Hyperthermie: > 41.0

Te koud:

Verhoging spierspanning

(willekeurige spieren krijgen onwillekeurige bewegingen)

Rillen, klappertanden

Te warm

Dilatatie

Zweten

Schil- en kerntemperatuur

Temperatuur in armen, benen & huid (de schil) is lager dan de temperatuur in de romp en binnenzijde van het lichaam (kern)

Met de lichaamstemperatuur wordt de kerntemperatuur bedoeld.

 
Rectale meting levert de betrouwbaarste informatie over de (kern)temperatuur.

Hoe zit dat met een voorhoofdsmeting? 

Kwetsbare groepen

Baby’s

• Baby’s lopen vooral risico op een te lage lichaamstemperatuur. Ze verliezen veel warmte door een relatief groot hoofd en groot huidoppervlak.

Ouderen

• Ouderen lopen risico op een te lage of te hoge lichaamstemperatuur. Hun huidbloedvaten kunnen minder goed en minder snel vernauwen en verwijden en hun huid produceert minder zweet.

Geneesmiddelen

Geneesmiddelengebruik kan de temperatuurregeling ook verstoren.


Dat geldt bijvoorbeeld voor diuretica (plastabletten), bloeddrukverlagers en pijnstillers 

wat helpt het meest om het minder warm te krijgen als je koorts hebt?

1. Snellere ademhaling
2. Vasodilatatie (vaatverwijding)
3. Toename van transpiratie
4. Vasoconstrictie (vaatvernauwing)

Noem twee kwetsbare doelgroepen.

Stelling: Temperatuur valt niet onder de vitale functies

1. Waar
2. Niet waar

Lesdoelen

Benoemen waarom een temperatuur binnen grenswaarden van belang is.

• De manieren van warmteverlies en warmteproductie beschrijven.
  
• Het verschil tussen kern- en schiltemperatuur benoemen.
  
• Normaalwaarden van de temperatuur aangeven.
  
• Een lagere en hogere temperatuur benoemen met de verschijnselen en risico’s.
  
• Risicogroepen benoemen voor de gevolgen van hitte of kou, oorzaken daarvan noemen en maatregen om de problemen te voorkomen.