3.1 Lekker lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

	Vak: Nederlands Hoofdstuk: 3.1 Lekker lezen
1.	Lesopening
2.	Lesdoelen
3.	Mini-check & Arrangementen
4.	Instructie
5.	Begeleid inoefenen
6.	Zelfstandig werken
7.	Evaluatie

1. Lesopening

Pak je boek van Nederlands op tafel op bladzijde 115

2. Lesdoelen 

Aan het eind van deze les:

- kun je rijmsoorten en -schema's in gedichten benoemen

- kun je stijlfiguren benoemen

- kun je onderdelen van het opbouwschema voor verhalen herkennen

- kun je herkennen hoe een verhaal begint en eindigt

- kun je het thema en moraal in fictie benoemen

- kun je recensies lezen en schrijven

Gepaard rijm

Gekruist rijm

Gebroken rijm (abcb)

Je ogen zo eerlijk

oprecht en vertrouwd

Vertellen me zachtjes

dat je echt van mij houdt

Een 'vast' rijmschema in gedichten

Verbanden tussen strofen 

Opsomming - Elke strofe is onderdeel van een opsomming.

Tegenstelling - De inhoud van de strofen staan tegenover elkaar.

Herhaling - Dingen komen in meerdere strofen terug, letterlijk of anders verwoord.

Reden - Een strofe legt uit wat de reden is van iets dat in een eerdere strofe is gezegd. 

Stijlfiguren

• Schrijvers maken in gedichten, verhalen of andere teksten vaak gebruik van stijlfiguren. 
• Dat zijn verschillende manieren om een tekst levendiger te maken. 
• De schrijver zegt dan bijvoorbeeld dingen op een bijzondere manier.

Voorbeelden stijlfiguren

Herhaling	Opsomming
Tegenstelling	Eufemisme
Overdrijving	Understatement
Ironie	Sarcasme

Stijlfiguur: herhaling

• Repetitio. 
• Woorden of zinnen worden herhaald.
• Vaak wordt dit gedaan om de aandacht te vestigen op een woord. 

Stijlfiguur: opsomming

• Enumeratie.
• Er wordt een aantal dingen op een rij gezet of na elkaar opgenoemd.
• Vaak wordt dit gedaan om iets te benadrukken. 

Stijlfiguur: tegenstelling

• Antithese.
• Dingen worden tegenover elkaar gezet, waardoor de verschillen opvallen.
• Dit wordt vaak gedaan zodat woorden meer opvallen. 

Stijlfiguur: eufemisme

• Iets op een verzachtende manier schrijven of onder woorden brengen. 
• Let op: is niet spottend bedoeld.

Voorbeeld:

• Schoonmaker - interieurverzorgster. 

Stijlfiguur: overdrijving

• Iets wordt erger of groter gemaakt dan het in werkelijkheid is. 

Stijlfiguur: ironie

• iets wordt beschreven op een beetje spottende manier, die niet kwetsend bedoeld is. 
• Vaak wordt het tegengestelde gezegd van wat er bedoeld wordt. 

Stijlfiguur: sarcasme

• Hierbij is de spot sterker dan bij ironie. 
• Gaat een stap verder dan ironie.  

Verhaalbegin en verhaaleinde

Er zijn verschillende manieren om een verhaal te beginnen. 

• Inleidend begin
• Midden in de gebeurtenis
• Proloog
• Gesloten einde
• Open einde
• Epiloog

Verhaalbegin en verhaaleinde

Proloog

een apart hoofdstuk vooraf aan het eerste hoofstuk, uitleg personages, waarom?

Epiloog

een apart hoofdstuk na het laatste hoofdstuk, terugblik op de gebeurtenissen.

Thema

- kort het probleem samenvatten

- woord, woordgroep of korte zin

- diepere bedoeling

- wat is de boodschap van het verhaal?

Voorbeelden:

- vriendschap

- geniet van het leven

- eerlijk zijn

Moraal

- wijze les

- wat goed of fout is  en hoe de mens zou moeten leven

Voorbeelden:

- geniet van het leven, want je weet nooit hoelang het duurt

- eerlijkheid wordt beloond

4. Instructie

Dadelijk luisteren we een stukje uit het boek: 

OTIS. 

Een kwartiertje oppassen

Blz. 115 - 119

Lees mee terwijl ik het verhaal laat horen. 

edition.thiememeulenhoff.nl

6. Zelfstandig werken

Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 3 op blz 120 t/m 123

Ben je klaar?

Dan kijk je de opdrachten na.

Daarna pak je je leesboek en ga je in stilte lezen. 

7. Evaluatie 

Hoe ging de les?

Zijn er opdrachten waar je moeite mee had?

Heb je nog ergens vragen over? 

- kun je rijmsoorten en -schema's in gedichten benoemen?

- kun je stijlfiguren benoemen?

- kun je onderdelen van het opbouwschema voor verhalen herkennen?

- kun je herkennen hoe een verhaal begint en eindigt?

- kun je het thema en moraal in fictie benoemen?

- kun je recensies lezen en schrijven?

Huiswerk & Toetsen

Huiswerk: 

Vrijdag 20 december

opdracht 1 t/m 3 op blz 120 t/m 123

Toetsen: 

-