paragraaf 1.1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Gouden Eeuw

Waarom heet de 17e eeuw in Nederland de "Gouden Eeuw"?

•er werd veel geld verdiend met de handel

• Amsterdam was het centrum van de wereldhandel

• er werd door rijke burgers veel geld uitgegeven aan kunst en literatuur

• er werd door rijke burgers veel geld uitgegeven aan huizen en grachtenpanden

• Nederland was binnen Europa het land waar de meeste vrijheid van meningsuiting was

huiswerk

handboek: Paragraaf 1.1

werkboek: Paragraaf 1.1

maken: Opdracht 1 t/m 10

Regenten

Het bestuur van de gewesten en de steden in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was in handen van regenten -->  een kleine groep zeer rijke mensen had het bestuur in handen 

Twee machtige mannen

• ieder gewest  (provincie) had een eigen bestuur --> de Gewestlijke Staten --> namen beslissingen over alles wat alleen het eigen gewest aan ging
• zaken die voor alle zaken belangrijk waren, werden besproken in de  Staten Generaal -->  hierin zaten vertegenwoordigers van alle gewesten
• de Raadspensionaris was de belangrijkste politicus --> voorzitter van de Staten Generaal --> bepaalde waarover vergaderd werd
• de Stadhouder leidde het leger en de vloot van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden --> stadhouders kwamen altijd uit de familie Van Oranje

Van Oldenbarnevelt vermoord

• tijdens het 12-jarig bestand (1609 - 1621) werd er geen oorlog gevoerd tegen de Spanjaarden
• Raadspensionaris Johan van Oldenbarnevelt wilde bezuinigen op het leger om zo schulden af te lossen en te investeren in de handel
• Stadhouder Maurits van Oranje wilde juist het leger versterken
• ook over andere dingen waren de 2 heren het niet eens --> de heren kregen ruzie --> Maurits won de ruzie
• in 1619 werd van Oldenbarneveld onthoofd

geen stadhouder meer

• in 1650 overleed de stadhouder plotseling
• de bestuurders van de Republiek vonden het niet meer nodig om een stadhouder te hebben
• de oorlog met Spanje was voorbij --> de Staten Generaal vond dat ze een leger zelf wel konden regelen
• Johan de Wit zorgde voor een sterke vloot --> bij spanningen tussen de Republiek en Engeland lukte dat --> Michiel de Ruyter versloeg de Engelse vloot

het rampjaar

• in 1672 vielen de Engelsen opnieuw aan
• in het zuiden vielen de Fransen aan
• in het Oosten vielen de Duitsers aan
• Michiel de Ruyter versloeg op zee de Engelsen
• maar het landleger van de Republiek was veel te zwak!!!!
• de bevolking gaf Johan de Wit de schuld --> hij werd samen met zijn broer vermoord
• uiteindelijk wist men de Duitsers en de Fransen te verslaan door land onder water te zetten
• de mensen vonden dat de Republiek niet zonder stadhouder kon --> Willem werd toen stadhouder

staatsinrichting

• Staten Generaal nu:

1. Eerste Kamer --> 75 leden
2. Tweede Kamer --> 150 leden

• samen controleren ze de regering en maken wetten --> pas als de Tweede Kamer en daarna de Eerste Kamer een wetsvoorstel hebben
• 1x per jaar komen ze samen bijelkaar --> Prinsjesdag (3e dinsdag van september) --> de koning leest dan de Troonrede voor --> hierin staan de plannen van de Regering voor het komende jaar