1.2 De mens in het landschap

§1.2 De mens in het landschap
1 / 40
suivant
Slide 1: Diapositive
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4,5

Cette leçon contient 40 diapositives, avec quiz interactif, diapositives de texte et 5 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

§1.2 De mens in het landschap

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Programma

  • Lesdoelen
  • Bordtekening
  • Regiem
  • Aan de slag
  • Einde

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Lesdoelen (deelvragen)
3. Wat zijn kenmerken van een dwarsprofiel van een rivier in Nederland?
4. Hoe heeft het menselijk handelen invloed op het regiem van een rivier?
5. Hoe heeft het menselijk handelen invloed op water in het landschap en
     op waterkwaliteit?

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 4 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Dwarsprofiel van een rivier 
Dwarsprofiel
Dwarsdoorsnede van een riviergeul of beek op een bepaald punt, die de waterbreedte en de verschillen in waterdiepte laat zien

Slide 5 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 6 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Aan de slag

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Opdracht 1 met filmpje
lees even de opdracht. We kijken samen het filmpje

Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 9 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Opdracht 3 met filmpje
lees even de opdracht. We kijken samen het filmpje

Slide 10 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 11 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Hoe werken kribben?
A
Stroomsnelheid rivier wordt hoger, rivier in het midden dieper door uitschurende werking.
B
Stroomsnelheid rivier wordt lager, rivier in het midden dieper door uitschurende werking.
C
Stroomsnelheid rivier wordt lager, rivier in het midden ondieper door sedimenterende werking.
D
Stroomsnelheid rivier wordt lager, rivier in het midden dieper door sedimenterende werking.

Slide 12 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

zonder ingrijpen van de mens
Met ingrijpen van de mens

Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Dwarsdoorsnede rivier/ werkblad

Slide 14 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Verstening en piekafvoer/regiem
Verstedelijking        via riolering           gelijk naar de rivier

Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Ontbossing en piekafvoer/regiem
paraplufunctie         wortelstelsel        wegspoelen bodem

Slide 16 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Regiem: invloed van menselijk handelen
Wat voor probleem heeft de rivier hier?

Slide 17 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Kanalisatie en piekafvoer/regiem
kanalisatie                 geen extra ruimte   snel hoogwater

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Vertragingstijd

Hoe lang het duurt dat water in de rivier komt.


Regenval 

Water in de rivier.

Invloed op de piekafvoer.

Slide 19 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 20 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Regiem
Regiem van rivieren onregelmatiger door:
  1. Meer bebouwing
    Door verstening stroomt water niet meer in de grond, maar direct naar de rivier
  2. Ontbossing
    - Vegetatie vertraagt waterafvoer door sponswerking: water wordt tijdelijk opgeslagen in bodem
    - Geen vegetatie zorgt ervoor dat water direct afstroomt naar rivier

Slide 21 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Regiem
Regiem van rivieren onregelmatiger door:
3. Kanalisatie van de rivier
Rechttrekken van rivieren, stuwen, sluizen en aanleggen van dijken: stroomstelsel van rivier wordt verkleind

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Neem over
Wat is de relatie tussen vertragingstijd, verstening en piekafvoer? 
Formuleer je antwoord: Door............. zal de ................ afnemen waardoor de ................. groter wordt (en je waarschijnlijk overstromingen en gedoe enzo krijgt). 

Slide 23 - Diapositive

Door de verstening zal de vertragingstijd afnemen, waardoor de piekafvoer groter wordt
Begrippen:
-debiet
-regiem
Maas=regenrivier
Rijn=gemengde rivier
Invloed hiervan op regiem?

Slide 24 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 25 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Deltawerken
De Nederlandse kust is ook door de mens aangepast:
  • duinen, dijken en dammen aangelegd
  • Na 1953: Deltawerken
Waterkering: een structuur die water tegenhoudt

Slide 26 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Welk probleem zien we hier?

Slide 27 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 28 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bodemdaling

Slide 29 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bodemdaling 

Slide 30 - Diapositive

Inklinking en oxidatie veen als gevolg van verdroging
bodem zakt door gaswinning
Gas neemt ruimte in. Als je het eruit haalt dan zakt de bodem in (en geeft soms aardbevingen)

Slide 31 - Diapositive

Gas neemt ruimte in. Als je het eruit haalt dan zakt de bodem in (en geeft soms aardbevingen)
Glaciale wip
Ander woord: glaciaal(koude periode).

In Scandinavië een dikke laag landijs > aardkorst werd ingedrukt.

Smelten van het ijs deed gewicht verdwijnen > aardkorst veerde op. 

Noord-Nederland daalt hierdoor met 2 mm per jaar.


Slide 32 - Diapositive

Ander woord: glaciaal(koude periode).
In Scandinavië een dikke laag landijs > aardkorst werd ingedrukt.
Smelten van het ijs deed gewicht verdwijnen > aardkorst veerde op.
Noord-Nederland daalt hierdoor met 2 mm per jaar.

 Relatieve zeespiegelstijging

Slide 33 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 34 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bodemdaling
Noord- en West-Nederland dalen. Dit komt door de bodem:
  • Veen en Zeeklei bevatten van nature veel water
  • Doordat de mens deze gronden wil gebruiken, wordt het ontwatert --> verlaging van de grondwaterstand
  • Daardoor komen de bodemdeeltjes dichterbij elkaar te liggen en zakt de bodem.
  • Daarnaast droogt veen uit

Slide 35 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bodemdaling

Slide 36 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Verzilting
Verzilting = Toename van het zoutgehalte van de bodem en/of van het grond- of oppervlaktewater.

Slide 37 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 38 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Watergebruik en verdroging
Grondwateronttrekking: oppompen van grondwater uit diepere ondergrond

Gevolg: verdroging

Slide 39 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Aan de slag
Huiswerk:

Slide 40 - Diapositive

Artikel:
https://www.uu.nl/nieuws/op-zoek-naar-goud-en-dan-een-nog-grotere-schat-vinden

Documentaire:
https://www.youtube.com/watch?v=p0dWF_3PYh4

Quizlet:
https://quizlet.com/JDW-AK/folders/havo-systeem-aarde-2021-2022?x=1xqt&i=1fo1jg