3.5 Woorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Lesdoelen

Oneindig aantal woorden in de Nederlandse taal maken: samenstelling en afleiding

Hoe leer je het best nieuwe woorden?

Bedenk een woord
met een Grieks of Latijns woorddeel.

Woordvorming

In het Nederlands kun je oneindig nieuwe woorden vormen door bestaande woorden een beetje te veranderen. 

• Een samenstelling maak je door twee of meer hele woorden samen te voegen tot een nieuw woord. Soms is een tussenklank nodig ( 's' of 'n')
• Een afleiding maak je door een voor- of achtervoegsel aan een bijvoeglijk naamwoord of zelfstandig naamwoord toe te voegen. 
  

In een samenstelling zijn losse woorden aan elkaar geplakt.

(Het woord samenstelling is een samenstelling ;) !)

Lucht+ballon

Snel+weg

Lantaren+paal 

Vang+rails

Een afleiding is een woord waar een achtervoegsel of voorvoegsel wordt "vastgeplakt".

parelmoerachtig

onnatuurlijk

vijlen

bekappen

Samenstelling of afleiding?

keukenapparatuur

1. Samenstelling
2. Afleiding

Samenstelling of afleiding?

onzelfstandig

1. Samenstelling
2. Afleiding

Samenstelling of afleiding?

beitelen

1. Samenstelling
2. Afleiding

Samenstelling of afleiding?

blauwachtig

1. Samenstelling
2. Afleiding

Samenstelling of afleiding?

levenslustig

1. Samenstelling
2. Afleiding

Vorming van (nieuwe) woorden

Werkwoorden kunnen op veel manieren worden gevormd. Bijvoorbeeld door een afleiding van een zn, bn of ww.

Internet --> internetten, e-mailen, whatsappen, ontvrienden, ... enz.

En nieuw is 'teamsen'! 

Hoe ontdek je de delen van een samenstelling of afleiding?

Kijk naar het grondwoord!

Dat is de onvervoegde vorm van het woord of de woordvorm die in het woordenboek staat.

Wat?	§ 3.5 Woorden: Opdrachten zie werkwijzer
Hoe?	Ta!ent boek / mapje
Hulp?	Lesboek, klasgenoot, internet
Op-brengst?	Opdrachten van de werkwijzer gemaakt
Leerdoel?	Woordvorming met een samenstelling en afleiding
Klaar?	Muurkrant opdracht 6