Herhaling H3

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k, g
• Leerjaar 2

Herhaling H3

De hengst

1 - nier;

2 - urineleider;

3 - blaas;

4 - (accessoire) geslachtsklieren*;

5 - endeldarm;

6 - zaadleider;

7 - penis;

8 - zaadbal;

9 - urinebuis

De merrie

1 - eierstok;

2 - eileider;

3 - baarmoederhoorn;

4 - het lichaam van de baarmoeder;

5 - baarmoederhals;

6 - de buitenste opening van de baarmoeder;

7 - banden van de baarmoeder;

8 - vagina;

10 - urinebuis;

11 - Schaamlippen;

12 - vulva;

14 - clitoris

Primair & secundair

• Primair = geslachtsorganen, vanaf geboorte
• Merrie: vulva & uier
• Hengst: zaadballen en penis 
• Secundair = geslachtskenmerken die in puberteit komen
• Bespiering & gedrag

Hengstigheid

• Voorjaar & zomer, ongeveer 7 dagen
• Merrie is dan vruchtbaar
• Je ziet het door:
• Kleine beetjes urine troebel 
• Sterkere geur, staart opzij

Manieren van inseminatie

Natuurlijke dekking:

Optie 1: Hier loopt een hengst in de wei 

Optie 2: De hengst dek te merrie aan de hand.

KI:

Kunstmatige inseminatie

Hoge efficiëntie

Mogelijkheid om sperma op te slaan

Minder kans op letsel

Let op: Ingevroren sperma is minder vruchtbaar  

Drachtigheidscontrole

• De snelste manier om de dracht te controleren is die waarbij gebruik wordt gemaakt van een echo.

• Dit noem je het scannen van de merrie.

• Niet via de buikwand maar via de endeldarm

Naderende geboorte 

Fysieke signalen:

• Verslappen van de banden
• Kegelen
• Rondjes lopen 
• Plat op de grond liggen

Geboorte melders:

• Positie 
• Temperatuur
• Geboortechip

Fases van de geboorte

De contractiefase

De uitdrijvingsfase

De nageboorte

• Is deze volledig?

Wat is biest?

Eerste melk

Dikker, geler en plakkeriger 

Anti lichamen

Waar beschermen anti lichamen tegen?

24 uur de tijd om opgenomen te worden 

Eerst controle

• Open ogen en zuigreflex (BELANGRIJK) 
• Ademhaling 
• Temperatuur (38.5)
• Schudden en optillen hoofd
• Borstligging 
• Staan
• Drinken

Veulendiarree

• Komt bij ongeveer 80% bij veulens onder 6 maanden voor
• Natuurlijke ontwikkelingen
• Bacteriën, virussen en parasieten
• Veel vocht, glucose en elektrolyten gaan verloren
• Gaat minder drinken en er ontstaat een cirkel 

Symptomen van diarree

• Afwijkende ontlasting
• Uitdroging en slapte
• Koorts, bloedvergiftiging en ontstekingen
• Koliek
• Oedeem
• Kale achterhand
• Slijten

Eerste afspraken veulen

• Ontwormen voor de veulenworm 
• Manier 1 van besmetting: via biest en melk merrie
• Manier 2 van besmetting: doorboren van huid
• Ontwormen is belangrijk! 
• Inenten: op 5 maanden, 4 tot 6 weken later & 1 jaar
• Chippen tussen 6 weken en 6 maanden
• Afspenen: tussen de 4 en 6 maanden

Afspraken merrie

• Ontwormen 1-2 maanden voor veulenen, 10 - 14 dagen na veulenen en dan elke 2 maanden
• Merrie 4 tot 6 weken voor veulenen extra enting geven voor boost 

Afspenen

• Doen we wegens natuurlijke leeftijd, maar ook praktische redenen
• In fokkerij is merrie alweer drachtig in deze periode, dan is het te zwaar voor de merrie 
• Factoren:
• gezondheid veulen, onafhankelijke voeding, gezondheid merrie, karakter merrie