1.9 spelling

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

1.9 spelling

Welke leestekens ken je?

Wanneer zet je een punt?

Wel een punt

1.  einde mededelende zin
2.  afkorting: na ieder afgekort woord. Woord wordt helemaal uitgesproken (n.a.v. ). 

        let op: havo en vwo 

Geen punt

1.  einde zin na afkorting met een punt 
2. Zin die al eindigt met een ander leesteken.  
3. Zin die eindigt met merknaam met uitroepteken (Joop!)

Typ de volgende afkorting goed over:
maw (met andere woorden)

Typ de volgende afkorting goed over
NAVO (Noord-Atlantische Verdragsorganisatie)

Wat is een beletselteken?

Beletselteken

- Als een woord of zin niet wordt afgemaakt.

Jan riep: ‘Wacht even op m...’ Maar Anja hoorde hem al niet meer.

- Om een langere pauze aan te geven. 

Ik ... hou toch ... van jou!

Wanneer gebruik je de komma?

komma

- Tussen twee werkwoorden bij een samengestelde zin

- Meestal voor voegwoorden (maar, omdat, zodat, etc.)

- Tussen delen van een opsomming (een rode, zachte en grote poef)

Plaats in de volgende zin komma's:
Ik heb zin in de vakantie omdat ik dan niet aan komma's hoef te denken.

Waar zet je de komma? Noteer alleen het woord voor de komma met de komma erachter.

Nu ik er langer over nadenk vind ik het geen gek idee.

Een komma is belangrijk...

Puntkomma

Met een puntkomma geef je aan dat de delen voor en na de puntkomma bij elkaar horen. 

Tussen 2 zinnen die heel nauw met elkaar samenhangen	Frank was laat; zijn fiets bleek gestolen. Iedereen heeft het proefje gedaan; Jesse is alleen de resultaten vergeten te noteren.
In een opsomming. Let op: aan het eind van de opsomming schrijf je een punt.	Ons weekmenu bestaat uit: - aspergesoep; - gestoofde aardappels uit de oven; - langzaam gegaard stoofvlees.

Plaats de puntkomma op de juiste plek in de zin. Schrijf alleen het woord voor de puntkomma op en de puntkomma zelf:
Sep heeft een baantje in het zwembad hij wil later badmeester worden.

Neem de zin over en plaats hoofdletters en leestekens.

ik heb veel geleerd deze les namelijk hoe je punten komma's en puntkomma's gebruikt

Wanneer gebruik je een dubbele punt?

Uitlegfilmpje dubbele punt en aanhalingstekens

Zie online methode

Dubbele punt

Als aankondiging van een opsomming	Dit ga je doen: - je opent de colafles; - je voegt de Mentos toe.
Als aankondiging van een uitleg of een voorbeeld. Let op: geen hoofdletter na dubbele punt	Je kunt kiezen: je werkt in een groepje van drie of je werkt alleen.
Als aankondiging van een citaat. Let op: je schrijft wel een hoofdletter.	Carola zegt: 'Laat mij maar alleen werken, daar houd ik van.'

Aanhalingstekens

Bij citaten	'Luister naar me!' riep tante Bea. Pieter zei: 'Ik hoor je niet.' 'Ik ga naar huis', zei Jan. 'Zie ik jullie morgen?' 'Je kunt ervan uitgaan,' zei Mel, 'dat ik erbij ben.'
Als je nadruk wilt leggen op een woord of zin.	Kon je het woord 'onmiddellijk' goed spellen?
Als het woord op een ironische manier (spottend) gebruikt wordt.	Toen de halve klas te laat kwam, zei de leraar dat we weer 'lekker op tijd' waren.
Bij directe rede	'Three, two, one - we have a lift off,' galmde de stem in de controlekamer.
Bij een zelfbedacht woord	Om mensen aan het lezen te houden, wordt literatuur soms 'verstript'.

In de zin zijn leestekens vergeten of staan leestekens op de verkeerde plek. Neem de zin over en zet de leestekens op de juiste plek.

De kleuter schreeuwde naar zijn vader, Ik wil niet naar bed?

In de zin zijn leestekens vergeten of staan leestekens op de verkeerde plek. Neem de zin over en zet de leestekens op de juiste plek.

ik hou niet van appeltaart zei ik

In de zin zijn leestekens vergeten of staan leestekens op de verkeerde plek. Neem de zin over en zet de leestekens op de juiste plek.

Je hebt de keuze je gaat luisteren of je verlaat het lokaal.

Welk dicteewoord is juist gespeld?

1. cappucino
2. luxueus
3. verukkelijk
4. kostenloos

Welk dicteewoord is juist gespeld?

1. pannenkoek
2. altans
3. sms-en
4. hartelust

Welk dicteewoord is juist gespeld?

1. resensie
2. exeem
3. failisement
4. woordvoerster

Aan het werk :-)

Opdrachten maken bij 1.9:

=> Hoe heb je opdracht 1 gemaakt?

Welke opdrachten mag je overslaan? (zie opdracht 2)

> 2, 3, 6, 7, 8 (als je die nog niet af had) en opdracht 10 (samenwerken)

> opdracht 12