Persoonlijkheidsstoornis

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Persoonlijkheidsstoornis

Planning

Theorie rondom begeleiden

Persoonlijkheidsproblematiek - opdracht

Planning

Lesdoelen

Je kunt bij cliënten met een persoonlijkheidsstoornis:

- veel voorkomende verpleegproblemen benoemen

- het veel voorkomende gedrag plaatsen vanuit de verschillende persoonlijkheidsstoornissen

- van daaruit de juiste benaderingswijze kiezen, waarin je een werkrelatie opbouwt en conflicten vermijdt

Je kunt over automutilatie in de GGZ uitleggen:

- wat automutilerend gedrag is

- wat oorzaken ervan kunnen zijn

- wat de risico's verhogen op automutilatie, en dit bijtijds herkennen

- wat bijdraagt aan het voorkomen van automutilerend gedrag

- wat aandachtspunten zijn in het begeleiden van een cliënt met automutilerend gedrag

Begeleiden

= het geven van sturing en ondersteuning

Wat is sturing geven dan precies? 

Het begeleiden van zorgvragers vormt een belangrijk onderdeel van je verpleegkundige taak. 

Beslissingen nemen voor de zorgvrager

Hem bewegen tot bepaalde gewenste beslissingen

Hem vertellen met, wanneer en hoe hij iets moet doen

En controleren of hij het ook op die manier doet

Begeleidingsstijlen

Directieve stijl = voorschrijven en zeggen hoe iets moet.

Overtuigende stijl = iemand met bewijzen tot andere gedachten brengen, probeert de zorgvrager te betrekken in de besluiten.

Participerende stijl = (deelnemen/meedoen) je betrokkenheid tonen, elkaar accepteren zoals je bent, oprechte belangstelling

Delegerende stijl = overdragen van je taak. Je legt de verantwoordelijkheid voor de te nemen besluiten, het oplossen, geheel bij de ander neer.

Persoonlijkheidsproblematiek

Bij persoonlijkheidsstoornissen is sprake van manieren van over zichzelf en anderen denken en voelen die een aanzienlijke negatieve invloed hebben op het functioneren van mensen in vele aspecten van hun leven. 

Persoonlijkheidsstoornissen: clusters

De verschillende persoonlijkheidsstoornissen worden onderverdeeld in 3 clusters:

• Cluster A  Mensen met deze stoornissen komen vaak eigenaardig of excentriek over.

• Cluster B  Deze mensen komen vaak dramatisch, emotioneel of wispelturig over.

• Cluster C  Deze mensen hebben gemeen dat ze vaak wat zorgelijk en vreesachtig overkomen.

Cluster A

Eigenaardig / Excentriek

Cluster B

Dramatisch / emotioneel / wispelturig

Cluster C

Zorgelijk / vreesachtig

Paranoïde persoonlijkheidsstoornis

Antisociale persoonlijkheidsstoornis

Borderline persoonlijkheidsstoornis

Schizoïde persoonlijkheidsstoornis

Schizotypische persoonlijkheidsstoornis

Vermijdende persoonlijkheidsstoornis

Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis

Dwangmatige persoonlijkheidsstoornis

Narcistische persoonlijkheids-stoornis

Histrionische persoonlijkheids-stoornis

Cluster B

zelf ingebeelde belangrijkheid en uniekheid, behoefte aan bewondering en een gebrek aan invoelend vermogen

alles overheersende behoefte om in het centrum van de aandacht te staan

instabiliteit in relaties, zelfbeeld en stemming (affect) en duidelijk aanwezige impulsiviteit

sociaal onverantwoordelijk gedrag en het gebruiken en uitbuiten van een ander zonder daarbij schuldgevoelens te hebben

narcistische persoonlijkheidsstoornis

histrionische persoonlijkheidsstoornis

borderline persoonlijkheidsstoornis

antisociale persoonlijkheidsstoornis

Start met opdracht

Flap-over 

Beschrijf ten minste: 

- drie gedragingen passend bij de persoonlijkheidsproblematiek (en weten waarom)

- drie veel voorkomende verpleegproblemen

- vijf tips hoe je als verpleegkundige cliënt het beste kan begeleiden

Symptomen BPS

zwart-wit denken

stemmingswisselingen

impulsiviteit

moeilijk contact kunnen leggen

moeilijk alleen kunnen zijn

woede uitbarstingen

dreigen met zelfdoding, evenals zelfverwonding, alcohol en drugsmisbruik,

eetstoornissen, gok- koopverslavingen, dissociatieve en psychotische verschijnselen