Hst 2 Pulsar: Stoffen en materialen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Vraag 1. 

Hoe werk jij het liefst aan opdrachten, alleen, in een tweetal of in een groepje? en waarom?

Vraag 2

In de lessen wordt vaak tijd gegeven om zelfstandig te werken. Besteed jij deze tijd productief? 

Indien ja; Hoe weet je dat te bereiken?

Indien nee; Hoe zou je dit wel kunnen realiseren? 

Hoofdstuk 2: Stoffen

§ 2 Zuivere stoffen en mengsels

Paragraaf 2 lezen blz 51

Klaar? begin dan met de opdrachten

2.1 Stoffen 

Alles op de wereld is gemaakt van stoffen. 

Je herkent stoffen aan hun eigenschappen.

Stofeigenschappen kun je niet veranderen.

Stoffen kiezen

Stoffen kies je aan de hand van hun stofeigenschappen. 

Taart maken --> suiker

Een bank wil je graag van een veerkrachtig materiaal maken, dat zit lekker. 

Een stenen bank zit maar heel even goed, daarna zit je niet meer lekker. 

Een stenen bank zet je niet in de huiskamer bij de televisie, maar wel bijvoorbeeld in een park.

De stofeigenschappen moeten passen bij dat waarvoor je de stof gaat gebruiken

Stofeigenschappen

- dichtheid                                                     

- kleur

- geur 

- smaak 

- brandbaarheid:                                 kan de stof verbranden of niet? 

- doorzichtigheid:                               kan je door de stof heen kijken?

- giftigheid:                                            kun je er ziek van worden?

- hardheid:                                              kan de stof gemakkelijk ingedrukt of vervormd worden?

- kookpunt:                                             bij welke temperatuur kook de stof?

- smeltpunt:                                           bij welke temperatuur smelt de stof?

Geen stofeigenschappen zijn:

- vorm               

- volume

- massa

En zijn nog meer.....      

Gevaarlijke stoffen

Sommige stoffen zijn gevaarlijk, je kunt er bijvoorbeeld ziek van worden, er kan brand ontstaan of iets kan ontploffen.

Om aan te geven welk gevaar er dreigt bij bepaalde stoffen worden 

gevarensymbolen gebruikt.

Deze symbolen worden ook wel pictogrammen genoemd en worden gebruikt om te waarschuwen.

Leerdoelen. 

• Je kunt het verschil aangeven tussen zuivere stoffen en mengsels.  
• Je kunt oplossingen en suspensies onderscheiden. 
• Je kunt beschrijven hoe je stoffen kunt scheiden door middel van extraheren of filtreren.
• Je kunt de toepassing van alcohol als oplosmiddel uitleggen.

Bestaan uit één soort stof. 

Bijvoorbeeld: suiker, zout en gedestilleerd water. 

Je kan zien dat het uit 1 stof bestaat. 

Zuivere stoffen

Moleculen

Kleine deeltjes 

waaruit een stof is opgebouwd.

2.2 Mengsels

Een mengsel bestaat uit 2 of meerdere stoffen. 

Een mengsel ontstaat wanneer twee stoffen of meer bij elkaar worden gebracht, maar er ontstaat geen andere stof. 

2 soorten mengsels

We bespreken 2 soorten mengsels:

- Oplossing

- Suspensie

Oplossing

Een mengsel van twee of meer stoffen die goed mengen en waarbij je doorheen kan kijken.  

Een helder mengsel. 

Suspensie

Is een troebel mengsel van een fijn verdeelde vaste stof die zweeft in een vloeistof. 

Je kan er niet doorheen kijken. 

Een troebel mengsel.  (niet doorzichtig)

Pulp

'Schudden voor gebruik' of 'roeren voor gebruik'.

Emulsie

Is een mengsel van water en olie.

Het is altijd troebel en kan een kleur hebben.   

Pak je boek en lees nu:

Mengsels extraheren en filtreren op blz. 53.

Pak je laptop en maak:

Opdracht 1 t/m 10 van §2. Blz 54 t/m 56

Emulsie en emulgator. 

Emulsie is een water van water en olie. 

Hulpstof -> Emulgator 

Aan de slag!

Opdracht 1 t/m 5 maken. 

pH-papier

Zeep is een...

1. Emulsie
2. Emulgator

De pH-schaal loopt van

1. 0 tot en met 7
2. 7 tot en met 14
3. 1 tot en met 14
4. 0 tot en met 14

Een citroen heeft een lage pH

1. Juist
2. Onjuist

1. Zure stoffen hebben een lage pH
2. Basische stoffen hebben een hoge pH

1. Alleen 1 is juist
2. Beide zijn juist
3. Alleen 2 is juist
4. Beide zijn onjuist

Water heeft een hoge pH

1. Juist
2. Onjuist

Wat heb je in deze les geleerd?

• Je kent verschillende soorten mengsels en hun eigenschappen. 
• Je kunt aangeven wanneer een oplossing zuur, basisch of neutraal is. 
• Je kunt de pH van een oplossing meten.

Maak opdracht 1 t/m5

Op een fles verfverdunner staat:
Licht ontvlambaar. Schadelijk bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid.
Welke pictogrammen horen op de fles verfverdunner te staan?

D

C

B

A

1. pictogrammen A en B
2. pictogram B en C
3. pictogrammen C en D
4. pictogrammen A en D

Kunststoffen

Kunststoffen worden gemaakt van aardolie. 

Stofeigenschappen van kunststoffen:

• licht en sterk                       (koffiebeker)
• geleiden geen stroom    (kunsstof laagje on een elektriciteitsdraad)
• roesten en rotten niet     (zoals spijkers en                                                       hout wel doen)
• hebben weinig onderhoud nodig

Kunststoffen

Er zijn 2 soorten kunststof:

- Thermoplast: vervormt bij warmte

- Thermoharder: vervormt niet bij warmte