H4 B3 Onrust in de Nederlanden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 1

Herhaling 4.2 Problemen in de kerk

Wat past rond 1500 bij een goed christelijk leven?

1. De armen helpen
2. Genieten van het leven op aarde
3. In grote rijkdom leven
4. Ketterse ideeën hebben

Om welke twee redenen richtte de kerk de inquisitie op?  Sleep die antwoorden naar het hokje. 

De kerk wilde voorkomen dat de ketters een plekje in de hemel zouden krijgen. 

De kerk zou uit elkaar vallen, als iedereen op zijn eigen manier zou geloven. 

Ketters moesten worden vervolgd, omdat ze niet meer in god geloofden. 

Ketters overtraden de wet en moesten daarom voor een rechtbank komen.

Volgens de kerk was er maar één juiste manier om te geloven. .

Waarvan is aan aflaat (briefje om in de heel te komen) volgens Luther een bewijs?

1. Dat iemand de kerk begonnen was met een hervorming.
2. Dat de kerk vooral geld wilde verdienen.
3. Dat iemand de regels van de kerk had overtreden.
4. Dat iemand met deze brief een plekje in de hemel kreeg.

Welke twee stromingen ontstonden er binnen de kerk?

1. katholieken en rooms-Katholieken
2. rooms-protestanten en katholieken
3. rooms-protestanten en rooms-katholieken
4. katholieken en protestanten

Is de kritiek van Luther een oorzaak of gevolg van de hervorming?

1. Oorzaak
2. Gevolg

Is de oorlog tussen de katholieken en protestanten een oorzaak of gevolg van de hervorming?

1. oorzaak
2. gevolg

4.3 Onrust in de Nederlanden

• Je kunt beschrijven wat de Spaanse koning rond 1550 wilde veranderen aan het bestuur in de Nederlanden.
• Je kunt twee redenen noemen waarom meer mensen in de Nederlanden ontevreden waren over Spaanse bestuur. 
• Je kunt een oorzaak en een gevolg noemen van de beeldenstorm.

De Nederlanden

Nederland aan het begin van de 16e eeuw 

1500-1600

Bestuurd door koning Karel V

• 1519: Bestuur van de Nederlanden in handen van Karel V
• Het rijk van Karel V was enorm groot, maar ook verbrokkeld

De Nederlanden: 17 gewesten 

Elk gewest heeft

• Een eigen bestuur
• Eigen rechtspraak
• Eigen wetten

--> grote verschillen tussen de gewesten

Bestuur van een gewest: stadhouder

• plaatsvervanger van de koning in een gewest
• adel 
• zorgen voor rust en orde
• Advies geven aan koning
• Willem van Oranje (Zeeland, Utrecht en Holland)

Karel V wil een centraal bestuur 

Karel voerde veel oorlog --> kost veel geld

Oplossing? In alle gewesten dezelfde wetten en belastingen

Filips II

1555 (opvolger Karel V) in Spanje en Nederland

- centraal bestuur

- macht adel verkleinen 

--> inhuren ambtenaren. 

- Katholiek

Groeiende ontevredenheid

Steeds meer mensen waren ontevreden over het Spaanse bestuur.

1) Geen centraal bestuur

• Macht van edelen werd daardoor kleiner
• Koning kon dan zomaar belasting verhogen

2) Vervolging van Protestanten door de Spaanse koning