2.3 politiek en samenleving M2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Paragraaf 2.3 Politiek en samenleving 

Industriële Revolutie

• De overgang van kleinschalige handmatige productie naar grootschalige machinale productie

• Tussen 1750-1900 begonnen in Engeland (als gevolg van de bevolkingsgroei)

Gevolgen van de industrialistatie

• Na 1870 komt in Nederland de industrialisatie op gang
• Arbeiders (vroeger meestal boeren en landarbeiders) trekken naar de stad: urbanisatie

• Steden groeien snel: er moeten snel woningen worden gemaakt

Woonomstandigheden.

• Slechte woningen (snel gebouwd)

• Panden die niet als woning zijn bedoeld (zoals kelderwoningen).

• Dichtbij fabrieken met hun rokende schoorstenen.

• Slechte hygiëne, riolering en watervoorzieining.

Arbeidsomstandigheden

• Saai door arbeidsdeling/lopende band).
  

• Lange werkdagen (14 uur per dag).
• Gevaarlijk.

• Geen enkel recht, ook geen stakingsrecht.

• Lage lonen (bij fouten: loon inhouden).

Kinderarbeid

• Ze zijn nog jong: je hebt er nog lang wat aan.

• Vrouwen en kinderen zijn goedkoper dan mannen.

• Kleine handen kunnen beter op plekken tussen machines.

Sociale Kwestie

• De slechte woon- en werkomstandigheden van de arbeiders zijn duidelijk zichtbaar. Het zoeken naar een oplossing hiervoor heet: de Sociale kwestie.
• Arbeiders gaan zich organiseren in vakbonden. Hierdoor komen er ook meer stakingen voor.
• De 'rijken' krijgen ook last van de problemen van de arbeiders: ongelukken en  stakingen in de fabrieken, en zeer besmettelijke ziekten.

Kinderwetje van Van Houten

• 1874: deze sociale wet verbiedt kinderarbeid in fabrieken tot 12 jaar 
•  1901: alle kinderen van 7 tot 12 jaar moeten naar school (= leerplicht)