§1.6 Oplossingen voor waterproblemen deel 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

§1.6 Oplossingen voor waterproblemen

Planning

• Controle van je huiswerk
• Terugblikken
• Uitleg deel 1
• Aan de slag
• Einde

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan je...

• het verschil tussen mitigatie en adaptatie in eigen woorden uitleggen
  
• oplossingen geven voor laag- en hooggelegen gebieden
  

Wat gebeurt er als de bovenste laag veen uitdroogt?

1. Verzilting
2. Verdroging
3. Oxidatie
4. Inklinking

Verzilting is het

1. Droger worden van de ondergrond
2. Natter worden van de ondergrond
3. Zoeter worden van de ondergrond
4. Zouter worden van de ondergrond

Bodemdaling wordt onder meer veroorzaakt door

1. een hogere temperatuur
2. door een toename van de neerslag
3. ontwatering van het land
4. door de druk van steden en wegen

Op welke onderdelen
hebben wadi's invloed?

1. Wateroverlast
2. Waterkwaliteit
3. Verdroging
4. Waterproblemen in andere gebieden voorkomen

Je ziet hier een polder. Hoe heet deze manier van kunstmatige afwatering?

1. Drainage
2. Bemaling
3. Ontwatering
4. Waterkering

Wat is de reden dat er in de provincie Groningen bodemdaling plaats vindt?

1. Veenbodem
2. Zeekleibodem
3. Ontrekking gas
4. Combinatie van veen en zeeklei bodem

Wat is de reden waarom mijn geboorteplaats (Noordoostpolder) licht wegzakt?

1. Door de veen grond
2. Door de klei grond
3. Door de gaswinning
4. Door de zandgrond

Wat is de oorzaak van verzilting?

1. Ontbossing
2. Overbeweiding
3. Te veel irrigatiewater gebruiken
4. Uitputting van de bodem

Adaptatie of acceptatie?

Adaptatie: aanpassing van natuurlijke en menselijke systemen aan de huidige en de te verwachten gevolgen van klimaatverandering.

Meerlaagse veiligheid

Laag 1: overstromingen worden voorkomen met suppleties en waterkeringen

Meerlaagse veiligheid

Laag 2: gevolgen van overstromingen beperken door inrichting omgeving

Meerlaagse veiligheid

Laag 3: preventie en informatie-voorziening om slachtoffers te voorkomen

Mitigatie

Mitigatie: tegengaan of beperken van klimaatverandering door het reduceren van de broeikasgasuitstoot.

Zoek uit:

Wat kan Nederland doen om bodemdaling en verzilting tegen te gaan?

Aan het werk

Maak van §1.6 opdracht 1 en 2

Vraag 3

A.

Noem twee bewijzen waaruit blijkt dat je hier te maken hebt met een veenpolder en een droogmakerij, zoals de Haarlemmermeerpolder dat een drooggelegd meer is.

Gebruik bron 38.

B.

Hoe kan bodemdaling in dit veengebied gestopt worden en wat voor gevolg heeft dit voor het landgebruik?

C.

De maatregel uit de vorige vraag heeft nog twee andere positieve effecten. Noem deze twee effecten.

Vraag 4

A.

Leg uit dat de waterschappen tegenwoordig moeten schipperen tussen twee tegenovergestelde problemen die veroorzaakt worden door de klimaatverandering.

B.

Een hydroloog, werkzaam op de hoge zandgronden, heeft de volgende leus: ‘Zo nat mogelijk de winter uit.’

Leg uit wat daarmee wordt bedoeld en hoe je dit voor elkaar krijgt.

C.

Stel dat jij als beleidsmedewerker bij het waterschap de ingebrachte watertoetsen moet beoordelen.

Krijgt een projectontwikkelaar bij de aanleg van een nieuwbouwwijk met 40 procent groene daken sneller groen licht van jou om met de bouw te starten dan een bouwer die 40 procent van de huizen voorziet van zonnecollectoren? Onderbouw je antwoord met argumenten.

Leerdoelen

Je kan:

• maatregelen noemen die wateroverlast en watertekorten in laaggelegen en stedelijke gebiedebieden kunnen beperken;
• maatregelen noemen die verdroging in de hooggelegen gebieden kunen beperken;
• het verschil uitleggen tussen adaptie aan wateroverlast en acceptatie van wateroverlast. 

1.6 Oplossingen voor waterproblemen

Het water moet langer vasgehouden worden om te voorkomen dat het snel naar een lager gelegen gebied stroomt. Dit wordt gedaan door het aanleggen van waterrijke natuurgebieden en meer groenvoorzieningen

Het overtollige water wordt tijdelijk opgeslagen in een retentiegebied. Dit is een gebied wat mag overstromen en weer droog valt als het waterpeil is gezakt

Als vasthouden en bergen niet meer mogelijk is, moet het water gecontroleerd mogelijk worden afgevoerd. Via kanalen en rivieren naar de zee. 

Bij een watertoets wordt gekeken over er bij nieuwbouwlocaties rekening is gehouden met de veiligheid, de wateroverlast, de waterkwaliteit, de verdroging en of de waterproblemen niet worden afgewenteld op een ander gebied.

De dijkgraaf van het waterschap doet de volgende twee uitspraken over de meerlaagsveiligheid.
I In de tweede laag van de meerlaagsveiligheid staan vooral preventie en informatie voorziening centraal.
II In de eerste laag gaat het vooral om versterking van waterkeringen, suppleties en rivierverruiming.

1. I is juist, II is onjuist.
2. I is onjuist, II is juist.
3. Beide zijn juist.
4. Beide zijn onjuist.

Den Haag en Rotterdam willen meer groen aanbrengen in hun gemeenten om de wateroverlast te verminderen. Leg uit dat het aanleggen van meer groen ervoor kan zorgen dat er minder wateroverlast optreedt.

Hoosbuien veroorzaken steeds meer wateroverlast in steden. Groene daken en waterpleinen worden steeds meer ingezet om wateroverlast te voorkomen. Leg voor beide uit hoe het werkt en bij welk onderdeel van de drietrapsstrategie het past.

Huiswerk/ voorbereiden op toets

Maken opdrachten 3 en 4, 5, 6 en de samenvattingsopdracht.

Maken test jezelf.

Maken formatieve toets LessonUp

Maar nu:

een actieve groepsopdracht!