Hoofdstuk 4,3 Herhaling

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Hfd 4.3  Vulkanisme (Herhaling)

Mantel

Aardkorst

binnenkern

Convectiestroom

Buitenkern

Welk begrip past het beste bij deze afbeelding?

1. Exogene krachten
2. Breuk
3. Convectiestroom
4. Mantel

Hypocentrum

Epicentrum

Geen bevingen, wel vulkanen

Hevige beving, veel vulkanen

Hevige beving, geen vulkanen

Wegduikende platen

• Plaatbewegingen veroorzaken niet alleen aardbevingen, maar ook vulkanen. 
• Regel: hoe dieper in de aarde komt, hoe hoger de temperatuur wordt. Een onderduikende plaat smelt gedeeltelijk. Er ontstaat magma dat opstijgt en vulkaanuitbarstingen veroorzaakt.
• Bij Japan zijn het twee oceanische platen die onder de Euraziatische continentale plaat duiken. 

Vulkanisme

Materiaal (vloeibaar gesteente, hard gesteente, gassen) komt door openingen in de aardkorst naar buiten --> Magma / lava

• vulkaanuitbarsting: explosief of effusief 

Explosief: asdeeltjes, vulkanische bommen, 

klonten lava, pyroclastische stroom(aswolk)

• effusief (zie foto)

Vulkanisme ontstaat bij:

• Subductie (vaak hevige uitbarstingen)
• divergentie (mid-oceanische rug)

 

3 soorten vulkanen

Schildvulkaan

• Plaatbeweging: divergentie
• Niet explosief
• magma is dun en vloeibaar
• flauwe helling

Stratovulkaan

• plaatbeweging: subductie
• explosief (eruptie)
• magma dik en stroperig
• steile helling
• vulkanische bommen
• pyroclastische stroom (gloedwolk)

Caldeiravulkaan

• ontstaan uit stratovulkanen met grote magmakamer
• Na uitbarsting stort het dak van de leeggelopen magmakamer in
• In de oude krater vormt zich een kratermeer en (1 of meer ) nieuwe krater(s)

Vulkaan Aso

De Aso-vulkaan is nu niet meer actief. 
De krater die ontstaat na een uitbarsting noemen wij: 
De caldeira

Gevolgen van een vulkaanuitbarsting

• Lava en as
• Giftige gaswolken
• Aardbevingen
• Pyroclastische stromen

Zijn er ook positieve gevolgen van een vulkaanuitbarsting? 

Wat zijn de voordelen van vulkanisme?
Geef er 2!

Voordelen:

1) Warmwaterbron (Toerisme)

2) Vruchtbare grond
3) Tufsteen
4) Geothermische energie

Welke uitspraak is juist?

1. Vulkanen en aardbevingen komen voornamelijk voor bij plaatranden.
2. Exogene krachten werken van binnenuit op de aardkorst in.
3. Een continentale plaat is zwaarder dan een oceanische plaat.
4. Rond de Atlantische Oceaan komen veel vulkanen en aardbevingen voor.

Bij welke vulkaan hoort het kenmerk?
flauwe helling

1. stratovulkaan
2. schildvulkaan
3. caldeiravulkaan

Bij welke vulkaan hoort het kenmerk?
ingestorte krater.

1. stratovulkaan
2. schildvulkaan
3. caldeiravulkaan

Bij welke vulkaan hoort het kenmerk?
lava is heel stroperig

1. stratovulkaan
2. schildvulkaan

Wat is de naam van het gebied rondom Japan waar veel werkzame vulkanen zijn?

Bij welke plaatbeweging ontstaan veel stratovulkanen?

1. Divergentie
2. convergentie
3. transform

Bij welke plaatbeweging ontstaat de mid-oceanische rug?

1. divergentie
2. convergentie
3. transform

Wat voor soort vulkanen ontstaan bij divergentie?

1. schildvulkanen
2. stratovulkanen

Wat is de ander benaming voor een tsunami?

Wat is de oorzaak van een tsunami?