4.2 bestuur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Programma

• terugblik
• uitleg 4.2
• check
• zelfstandig werken 

Wat is een Gilde?

1. een handelaarsvereniging in de stad
2. een boerenvereniging op het platteland
3. een knutselvereniging op het platteland
4. een beroepsvereniging in de stad

Welke drie dingen deden banken met geld?

Deze opdracht gaat over geldwisselaars. Bekijk het plaatje.

Welke uitspraak is juist?

1. Het plaatje laat zien dat geldwisselaars weinig verdienden: de geldwisselaar en zijn vrouw zien er voor die tijd armoedig uit.
2. In de tijd van het plaatje werd veel ruilhandel bedreven; de meeste handelaren hadden helemaal geen geldwisselaar nodig.
3. Sommige geldwisselaars openden kantoren, waar handelaren geld in bewaring konden geven: de eerste banken.
4. geen van de genoemde uitspraken is juist.

leerdoelen

aan het eind van deze les:

- weet je wat stadsrechten zijn en hoe steden hieraan kwamen

- ken je de taken van de schepenen, vroedschap en burgermeester

leerdoelen

aan het eind van deze les:

- weet je wat stadsrechten zijn en hoe steden hieraan kwamen

- ken je de taken van de schepenen, vroedschap en burgermeester

Geschiedenis

Uitleg 4.2

Stadsrechten

• In de middeleeuwen vormden Nederland, België en Luxemburg één land.
• De Nederlanden
  
  
• In dit gebied lagen gewesten (provincies)
• Holland was een van de belangrijkste gewesten -> Den Haag

Geschiedenis

Uitleg 4.2

Stadsrechten

• Graaf Floris V was een belangrijke man in het gewest (de provincie) Holland 

Floris V gaf marktplaatsen de vrijheid (het privilege) om dingen zelf te gaan regelen;

• Stadsbestuur
• met eigen stadswetten

Geschiedenis

Uitleg 4.2

Stadsrechten

• Door deze vrijheden kregen marktplaatsen/dorpen stadsrechten
• Deze krijg van vorsten of hoge edelen
• Met deze rechten werd een dorp een stad
  
  

Steden mochten vanaf dat moment:

• Zelf zorgen voor hun rechtspraak
• Een stadsmuur bouwen
• Eigen belasting heffen (laten betalen) - Tol

Geschiedenis

Uitleg 4.2

Het stadsbestuur

• De stad was voor veel mensen een aantrekkelijke woonplaats.
• Inwoners van een stad met bepaalde rechten waren burgers. 
  
  
• Mannen konden burger worden als zij:
  - een jaar en een dag in de stad woonden,
  - een beroep hadden en
  - een geldbedrag betaalden. 

Geschiedenis

Uitleg 4.2

Het stadsbestuur

De macht in steden was meestal in handen van rijke en aanzienlijke families.

• Uit deze families kwamen burgers
   de schepenen.
  - Zij spraken recht
  - Zij bestuurden de stad 

Geschiedenis

Uitleg 4.2

Het stadsbestuur

• Het gebouw van het stadsbestuur heette het raadhuis.
  
  
• In het gewest Holland waren vanaf de 15e eeuw burgemeesters de hoogste stadsbestuurders.
  
  
• De vroedschap was een groep aanzienlijke burgers die het stadsbestuur adviseerde en controleerde.