B6 Voeding en vertering bij zoogdieren

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Voeding & Vertering

BS 6

Leerdoelen

• Je kan bij zoogdieren het verband aangeven tussen  de voedselkeuze, de lengte van het darmkanaal en de kenmerken van het gebit. 

Wat voor huisdier heb jij en wat eet hij?

Planten en/of dieren

Planteneters = herbivoren 

• Eten planten (herbi = plant)

Vleeseters = carnivoren 

• Eten vlees (carni = vlees) 

Alleseters = omnivoren 

• Eten planten en vlees (omni = alles)

Plantaardig voedsel is moeilijk verteerbaar! 

herbivoor

omnivoor

carnivoor

Carnivoren

• Kort verteringsstelsel, platte buik 
• Grote en scherpe hoektanden
• Knipkiezen om stukken vlees af te

        kunnen scheuren

• Kiezen glijden langs elkaar als bij
  

       een schaar

Planteneters/Herbivoren

Herbivoren

• Hebben een langer verteringsstelsel (Bv: paard 40 meter!)
• Plantaardig materiaal lastiger af te breken vanwege cellulose vezels in celwand van de

      plantencel

• Plooikiezen om voedsel fijn te malen

      en hebben meestal geen hoektanden

Planteneter

• Planteneters hebben plooikiezen. 

• Met de richels in de kiezen kunnen ze plantenmateriaal goed fijnmalen.

Variatie in spijsverteringsstelsels

Paarden hebben een langer darmkanaal dan tijgers, omdat zij herbivoor (planteneters) zijn en veel moeilijk te verteren voedsel eten.

Dat kun je zien aan de relatief dikke buik die paarden hebben, omdat er zoveel darmen in zitten.

lange blindedarm / veel bacteriën

  herkauwen

 poep opeten

Omnivoren

• Middellang verteringsstelsel
• Knobbelkiezen om voedsel fijn te malen
• Hoektanden; bij sommige dieren groot om prooi te doden

       Bij sommige dieren even groot als de snijtanden 

• Mensen koken en eten 

       veel met bestek

knipkies

Voedsel

Herbivoren - planteneters

Carnivoren - vleeseters

Omnivoren - alleseters

Welke groep heeft de langste darmen?

1. Herbivoor
2. Omnivoor
3. Carnivoor

Herbivoren hebben

1. knobbelkiezen
2. plooikiezen
3. knipkiezen

Welke bewering is juist?

1. carnivoren zijn vleeseters en omnivoren zijn planteneters
2. omnivoren zijn planteneters en herbivoren zijn alleseters
3. herbivoren zijn planteneters en carnivoren zijn alleseters
4. carnivoren zijn vleeseters en omnivoren zijn alleseters

De darmlengte v/d darmkanaal is aangepast aan het type voedsel dat het dier eet. Kies 1 juiste feit hierbij

1. Vleeseters hebben lang darmkanaal; vlees= makkelijk verteerbaar
2. Planeteneters hebben lang darmkanaal; planten= moeilijk vertreerbaar
3. Alleseters hebben lang darmkanaal; alles= moeilijk vertreerbaar
4. Het maakt niet uit of ze lange of korte darmkanaal hebben

12.4 Wat voor kiezen had de mammoet? (zie afb 82)

1. Knipkiezen
2. Knobbelkiezen
3. Plooikiezen

Van welk type eter zijn deze kiezen?

1. herbivoren
2. carnivoren
3. omnivoren

Wat is de volgorde van kiezen die je hier ziet?

1. Knipkiezen, plooikiezen, knobbelkiezen
2. Plooikiezen, knobbelkiezen, knipkiezen
3. Knobbelkiezen, plooikiezen, knipkiezen
4. Knipkiezen, knobbelkiezen, plooikiezen

Kun je nu...

..het verband aangeven tussen voedselkeuze van zoogdieren en de lengte van hun darmkanaal/ de kenmerken van hun gebit?

Je gaat nu..

• ..je huiswerk nakijken (tot en met LB 9.5!).
• ..verder werken tot 9.7.