Fase 1-periode 2 - niveau 2- les 5- spelling

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Periode 2 - les 5

accentwoorden en tremawoorden | bezits-s | aaneenschrijven

Wat gaan we doen?

doelen bespreken

herhaling werkwoordspelling (5-10 min)

instructie en inoefening( 25 min) accentwoorden, aaneenschrijven, tussenletters en bezits-s(20-25 min)

aan het werk (15-20 min)

Doelen van deze les

Aan het einde van deze les kun je:

• accentwoorden en tremawoorden op de juiste manier spellen;
• woorden met de bezits-s goed schrijven;
• woorden op de correcte manier aaneenschrijven.

Mijn oma zei altijd: ’Alles ( gebeuren )
met een reden.’

1. gebeurd
2. gebeurt
3. gebeurdt

( Raden )
je weleens iets goed?

1. raad
2. raadt
3. raat

Toen Iza braaf ging zitten, ( prijzen )
Marjan haar uitbundig.

1. prijsde
2. prijste
3. prees

De kat ( doden )
een nietsvermoedend vogeltje.

1. doodde
2. doode
3. dode

Accentwoorden

• café, coupé, logé (uitspraak: ee, zoals bij hé!)
• scène, barrière, misère (uitspraak: e, zoals bij hè?)

Tremawoorden 

Je gebruikt het trema om twee klinkers die naast elkaar staan niet als één klank, maar afzonderlijk te lezen

• poëzie, geïllustreerd, België, patiënt, geëerd.

Wanneer geen trema? Bij woorden als: officieel, geadviseerd, realist, glooiing, museum, opticien.

Belangrijk bij de spelling van deze woorden is dat je je afvraagt of er een probleem is bij het lezen of uitspreken van het woord.

Tremawoorden

Trema meervoud

Als de klemtoon van de enkelvoudsvorm, die eindigt op -ie, op de laatste lettergreep valt, komt er -ën bij te staan in de meervoudsvorm.

• melodie -> melodieën
• technologie -> technologieën

Eindigt de enkelvoudsvorm op -ee? Dan altijd -ën erbij.

• idee -> ideeën
• zee -> zeeën

Welk woord is goed geschreven?

1. coupee
2. coupé
3. coupè
4. koupé

Welk woord is goed geschreven?

1. egoisme
2. egöisme
3. egoïsme
4. ëgoisme

Bezits-s

Je geeft hiermee aan van wie iets is.

De s kun je op verschillende manieren opschrijven:

• Toms hond
• Amerika's economie
• Kees' motor
• mijn ex' kind

Wat valt je op?

Bezits-s

Je schrijft de s  aan het woord vast na een medeklinker en wanneer het geen uitspraakprobleem oplevert of na afkortingen, initialen of cijfers:

• Martijns vriendin
• Elines verjaardag
• Renés dagboek
• Hannahs wereldreis
• ING's rekening
• Willem II's overwinning

Bezits-s

Je schrijft de 's wanneer je een lange klank aan het einde van het woord hebt (behalve de e klank) en je wel uitspraakproblemen krijgt:

• Marcella's rijbewijs
• Theo's verhaal
• Nicky's oom
• Kiki's fiets

Bezits-s

Je schrijft de geen s wanneer je al een s-klank hoort. Om dan wel aan te geven dat het om een bezit gaat schrijf je wel de apostrof:

• Alex' plan
• Loes' bijbaan
• Ramirez' zusje
• Greenpeace' actie

De Red Bull van Remi.

1. Remis Red Bull
2. Remi's Red Bull
3. Remis' Red Bull

Het huis van Elias

1. Elias huis
2. Elias's huis
3. Elias' huis

De jas van mijn oom.

1. Mijn ooms jas
2. Mijn oom's jas
3. Mijn ooms' jas

Martines huis

Goed

Fout

Ottos' fiets

Alex' handschoen

Jans broek

Jantje's skates

Deze studenten mogen nu zelfstandig aan het werk

Tessa

Opdrachten deze week

• 2F | taalverzorging | spelling | accentwoorden en tremawoorden | opdracht 1
• 2F | taalverzorging | spelling | bezits-s | opdracht 1 
• 
  

Aaneenschrijven

Samengestelde woorden schrijf je zo veel mogelijk aan elkaar, zolang dat geen lees- of uitspraakproblemen oplevert.

Fietsenstalling, koffiezetapparaat, politieauto, docententoilet

Welke woorden kennen jullie nog?

Aaneenschrijven koppelteken

Het koppelteken (-) gebruik je:

• na een klinkerbotsing, waardoor er lees/uitspraakproblemen ontstaan.

mee-eter, radio-omroep, contra-aanval

• na oud-, ex-, non-, niet-.

oud-voetballer, ex-vriendin, non-alcoholisch, niet-rokers

• een deel van de samenstelling bestaat uit een naam, afkorting, cijfers of tekens.

kabinet-Wilders, mbo-student, A3-papier, €-teken.

Aaneenschrijven koppelteken

Het koppelteken (-) gebruik je:

• in samengestelde aardrijkskundige namen.

Noord-Brabant, Midden-Amerika, Oost-Europese

• in vaste combinaties.

klaar-over, ons rood-wit-blauw, doe-het-zelfzaak

Welk woord is goed gespeld?

1. EU-uitbreiding
2. EU uitbreiding
3. EUuitbreiding

Welk woord is goed gespeld?

1. keuzeelement
2. keuze element
3. keuze-element

Aaneenschrijven tussenletters

Aaneenschrijven tussenletters

Een samenstelling krijgt als tussenletter een s als je het woord uitspreekt met een tussen s. Hoor je die s niet? Schrijf hem dan niet.

• broekspijp
• verkiezingstijd
• verkiezingsstrijd (2x 's')

Vervang dan het tweede woord (strijd) voor een woord dat niet met de s begint.
Voorbeeld: verkiezing+duel Hoor je dan de tussen s? Schrijf dan dubbel s.

geweten..vraag

bakker..room

stad..schouwburg

Opdrachten deze week

• 2F | taalverzorging | spelling | accentwoorden en tremawoorden | opdracht 1 
• 2F | taalverzorging | spelling | bezits-s | opdracht 1 
• 2F | taalverzorging | spelling | aaneenschrijven | opdracht 1