Bekende straatnamen De Linde

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 6-8

Buitenles - straatnamen

Wat gaan we doen?

• Groepjes van 9 leerlingen
• Filmpje! 
• Filmpje over straatnamen bespreken.

1. Je maakt 3 groepen. Je kan deze zelf maken, per bouw of kinderen de groepen zelf laten maken. Waar je voorkeur ligt en/of wat mogelijk is met de klas. 
2. Filmpje over straatnamen van Klokhuis en deze met de klas evalueren. 
3. Kent iemand een bijzondere straatnaam? 

Bekijk en bespreek het filmpje

• Wat hebben ze gezien? 
• Wat viel ze op? 
• Wat voor straatnamen heb je gehoord? 

Benoem dat we vooral opzoek zijn naar beroemdheden uit het verleden. 

Ken jij een bijzondere straatnaam? 

Vraag kort aan de kinderen of zij een bijzondere straatnaam kennen. 

Buiten

• Kaartlezen -> volg met je groepje een looproute in de buurt.
• 20 min per groepje
• Welke historische beroemdheden vind je in de straatnamen? Het zijn er 6. 

Naar buiten: de looproute duurt 15 min. Je kan de groepen in de kleine en de grote pauze laten lopen. Als je iemand hebt die op de klas kan letten dan kan het tijdens de reguliere tijd. Je moet zelf mee lopen om ervoor te zorgen dat ze juist lopen en om te ervaren wat de leerlingen zien en om vragen te stellen. 

Laat de leerlingen eerst zelf proberen de kaart te lezen. 

Laat de leerlingen weten hoeveel beroemdheden in de straatnamen te vinden zijn. 

Regels! 

1. Je volgt duidelijk de route
2. Je blijft bij je groepje 
3. Je luistert naar elkaar
4. Je blijft niet langer dan 20 minuten weg

Groep 1 

Groep 1 mag naar buiten. Zorg ervoor dat ze een schriftje meenemen, zodat ze de gevonden straatnamen kunnen opschrijven tijdens het lopen van de route.

Stel de leerlingen vragen tijdens het lopen. 

• Wat voor buurt is het. 
• Wat zien jullie allemaal? 
• Letten op de straatnamen
• Beschrijven wat voor wijk het is, veel groen/weinig groen?
• Oude/nieuwe huizen? Wat zegt dat
• Wat voor mensen zie je?
• Wat voor winkels zie je?

Welke straatnamen hebben jullie gevonden?

Als alle groepen buiten zijn geweest bespreek je welke straatnamen ze hebben gevonden en schrijf ze op het bord. 

Binnenles 

Wie waren die mannen? 

• Eerst wat informatie vooraf
• We ze niet allemaal. Erasmus, Luther en Calvijn zijn het belangrijkste om te onthouden.  
• Quiz time 

Kritiek op de kerk

• 16ste eeuw  
• Rijke kerk vs armoede op straat
• Aflaten 
• Bijbel alleen in het Latijn
• Vervolgingen 

In de 16de eeuw begon er steeds meer mensen kritiek te uiten op de kerk. Veel mensen vonden het schandalig dat de kerk zo rijk was, terwijl er veel mensen waren die honger leden. De paus omringde zich met pracht en praal en leefde als een koning. Om in de hemel te komen verkocht de kerk aflaten aan bange gelovigen en de bijbel was alleen in het latijn beschikbaar, zodat de gewone mens dom gehouden kon worden en ze altijd een priester nodig hadden als ze iets wilde weten. Ook de wreedheid van de inquisitie (de vervolging en het straffen van ketters, iemand die andere ideeën heeft over het geloof dan de kerk) stootte veel mensen af. Joden, homo's, briljante wetenschappers en ongelovige werden ter dood veroordeeld. Maar dankzij de nieuw uitgevonden drukpers konden nieuwe ideeën zich sneller verspreiden dan ooit. 

(Keissens, 2022)

Johannes Hus

•  ca. 1369/1370 - 6 juli 1415 Bohemen (Tsjechië van nu)
• Filosoof en voorloper op Maarten Luther
• Rooms-katholieke priester 

Johannes Hus, ook wel Jan Hus, werd rond 1369 geboren in Bohemen (het Tjechië) van nu. Heeft filosofie gestudeerd. Een filosoof is iemand die filosofeert over algemene levensvragen. Betekent letterlijk vriend van wijsheid. 

Als priester in Praag werd hij geconfronteerd met de problemen van de gelovigen, zoals armoede, ziekte, onderdrukking en angst. Een groot verschil met hem en zijn werkzaamheden als docent op de universiteit. Hij begon zich te verzetten tegen zijn eigen kerk.

Zijn ideeën voor een hervorming van de kerk werden snel overgenomen en zijn naam werd ook buiten Praag bekend. Hij had een openlijke afkeer tegen de verkoop van aflaten ter vergeving van zonden. Dit werd hem niet in dank afgenomen. Hus werd uiteindelijk als ketter ter dood veroordeeld. 

(Historiek, 2022)

Desiderius Erasmus

• 28 oktober 1466/1467 of 1469 - 12 juli 1536
• Humanist
• Rooms-katholiek
• Kritiek op de kerk , Boek Lof der Zotheid

Desiderius Erasmus werd rond 1469 geboren. Erasmus was een humanist: 'het mens-zijn staat centraal'. Als mens moet je zelfbewust, met veel zorg en aandacht, nadenken over de omgang met jezelf en je omgeving (Erasmus, 2022). 

Erasmus heeft kritiek op de kerk en vindt de bijbelvertalingen die de kerk gebruikt niet nauwkeurig en duidelijk genoeg. Dit deed hij met zijn boek Lof der Zotheid waarin hij op een humoristische manier kritiek uit op de machthebbers van de kerk. Erasmus vindt dat iedereen het geloof moet ervaren en dat alle mensen vertrouwt kunnen raken met de bijbel. Het was daarom belangrijk dat mensen de bijbel zelf konden lezen en niet in de taal van de kerk. Dus niet in het Latijn, maar in de eigen taal(Historiek, 2022).

Maarten Luther

• 10 november 1483 - 18 februari 1546 
• Begin protestantisme 
• Kerkhervormer 
• Protest tegen aflaten 

Vanaf 1517 protesteerde de Duitse monnik tegen de schandalen van de kerk. Dat jaar schreef hij 95 stellingen waarin stond dat de handel in aflaten schandalig was en dat je juist een persoonlijke band met god kan hebben zonder tussenkomst van een priester of paus. Hij was tegen alle afgodsbeelden van heiligen, waar de kerk vol mee stond. Heiligenverering hoort niet thuis in de kerk. Bijbel moest in de volkstaal vertaald worden. Werk van Luther werd verspreid door middel van drukpers en kreeg daardoor veel invloed. Door deze protestantse ideeën werd Luther uit de kerk verstoten.

Johannes Calvijn

• 10 juli 1509 - 27 mei 1564 
• Kerkhervormer
• Grote aanhang in Nederland 
• Eeuwige leven stond al vast vanaf de geboorte  

Calvijn vond dat iedereen zelf de bijbel moest lezen, bescheiden moest zijn, hard moest werken, je moet matig leven en bidden want mensen zijn zondig. Calvijn had een grote afkeer tegen heiligenverering. God zou al bij de geboorte hebben vastgelegd wie was uitgekozen voor het eeuwige leven in de hemel en wie niet (Keissens, 2022).  

Kreeg in de Nederlanden meer aanhang dan Luther. Nederland wordt vaak een calvinistisch land genoemd, omdat het altijd draaide om hard werken, op zondag bidden en niet opscheppen. 'Doe maar normaal' en niet laten zien als je geld te besteden hebt.