Les 1 Onderwerp en hoofdgedachte

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Waar denk je aan bij
leesvaardigheid?

Uit welke drie onderdelen bestaat een tekst?

Een tekst bestaat uit:

• inleiding
• kern / middenstuk       - met alinea's - 
• slot

De omgeving van de tekst geeft informatie over de tekst!    Denk aan:

• titel  / ondertitel
• krant / blad waar de tekst in staat
• auteur
• kolommen of grafieken
• foto's  / plaatjes
• doelgroep  (lezerspubliek)

Aan het eind van de les ken je de volgende begrippen:

• tekstdoel
• tekstsoort
• onderwerp
• hoofdgedachte

Bekijk en beluister het volgende filmpje  en maak daarna de opdrachten

Betoog

tekstdoel:    overtuigen van de lezer

inhoud:          mening/ standpunt van de schrijver

                          en argumenten

                         

kenmerk:     subjectief

                        (duidelijke mening van de schrijver)

                         

Beschouwing

tekstdoel:   lezer aan het denken zetten / eigen mening  laten                              vormen  (opiniëren)

inhoud:       feiten en verschillende meningen                                

                        meerdere gezichtspunten/ voor- en nadelen 

kenmerk:    neutraal    

                        (geen duidelijke mening van de schrijver)

Uiteenzetting

tekstdoel:  de lezer informeren/ iets leren

inhoud:       feiten /  informatie

                       (Hoe zit iets in elkaar? Hoe is iets precies gebeurd?)

kenmerk:    objectief 

                        (vooral feiten)

Activerende tekst

tekstdoel:   lezer tot actie oproepen / in beweging krijgen om  

                        iets te doen (of laten).

inhoud:        oproep / aansporing

kenmerk:   gebiedende wijs 
                       (veel zinnen die met  een werkwoord beginnen)

LessonUp

1) Ga naar LessonUp.app

2) Maak de twee opdrachten

Sleep de tekstdoelen naar het juiste plaatje

Informeren

Activeren

Overtuigen

Amuseren

Tekstdoelen

     Tekstsoorten

beschouwing

betoog

advertentie

uiteenzetting

strip

recept

overtuigen

amuseren

instrueren

informeren/ uitleggen

mening laten vormen

aansporen / oproepen

Samenvattend:

Een schrijver heeft een schrijfdoel.

Afhankelijk van het schrijfdoel bepaalt hij de tekstsoort.

Elke tekstsoort heeft andere eigenschappen of kenmerken.

Die kenmerken vind je terug in de verschillende tekststructuren.

                                                                                      

Weer even terug ...

We begonnen met de onderdelen van een tekst:

1. inleiding

2. kern/  middenstuk

3. slot

Kennis van tekststructuren is handig, want ...

... zo weet je precies  wat je in de inleiding, de kern en het slot van een tekst moet schrijven. 

... zo begrijp je een tekst beter als je de tekst moet lezen.

Herken je de tekststructuur, dan kun je eerder de belangrijkste informatie uit de tekst halen.

(maar over tekststructuren later meer...)

Wat is het verschil tussen de hoofdgedachte van een tekst en het onderwerp van een tekst?

Opdrachten in LessonUp

Bekijk het volgende filmpje en daarna maken we weer samen de opdrachten  in LessonUp.app

De hoofdgedachte van een tekst is?

1. het onderwerp van de tekst
2. te vinden in de kern van de tekst
3. een samenvatting van een tekst in één zin
4. het standpunt van de schrijver

De hoofdgedachte kun je altijd letterlijk uit de tekst halen.

1. WAAR
2. NIET WAAR

Tekstdoel?

1. instrueren
2. amuseren
3. overtuigen
4. informeren

Welk tekstdoel ?

1. informeren
2. activeren
3. amuseren
4. instrueren

Welke tekstsoort is onpartijdig?

1. betoog
2. beschouwing

Welke tekstsoort heeft de meest persoonlijke stijl?

1. betoog
2. uiteenzetting
3. beschouwing
4. instructie

Leestrainer.nl

Klik op de volgende link  en maak de oefening.

Je ziet meteen je score.

https:

Huiswerk

Als voorbereiding op de volgende les, bekijk je het volgende filmpje: