Watertekort: Oorzaken, Oplossingen en Discussie

• Begrijpend lezen
• Basisschool
• Groep 8

Watertekort: Oorzaken, Oplossingen en Discussie

Leerdoel

Aan het einde van deze les kun je de oorzaken van het watertekort benoemen, oplossingen aandragen en een discussie voeren over dit onderwerp.

Introduceer het leerdoel van de les.

Wat weet jij al over het watertekort en de gevolgen daarvan voor kinderen?

Watertekort wereldwijd

Meer dan 2 miljard mensen wereldwijd hebben geen toegang tot schoon drinkwater. Veel kinderen komen hierdoor in de problemen.

Op de volgende dia krijg je een stukje tekst. Lees dat goed!

Je mag aantekeningen maken.

Die kun je gebruiken bij de quizvraag daarna.

Leg uit hoe groot het probleem van het watertekort is.

In de knel door watertekort

Kinderen in tien Afrikaanse landen lopen gevaar door allerlei problemen met water, waarschuwt Unicef. Tijdens een watertop in New York praten wereldleiders daarover. 'Hopelijk verandert er daarna iets’, zegt Wouter Booij van Unicef. 

Door Janine de Wit (KidsWeek)

190 miljoen kinderen hebben niet genoeg water om te drinken. Een derde van hen heeft thuis zelfs helemaal geen water, blijkt uit onderzoek. 'Dat is een groot probleem', zegt Booij. 'Water is veel meer dan iets wat je uit de kraan drinkt. Een tekort zorgt voor veel problemen. Kinderen die op een ezel naar een waterbron moeten. hebben bijvoorbeeld geen tijd om naar school te gaan. En omdat ze hun handen niet wassen, worden veel van hen ziek. Ook sterft veel vee en daardoor is er niet genoeg eten.'

Kinderen in tien Afrikaanse landen lopen gevaar door allerlei problemen met water, waarschuwt .......?........

Deze zin staat in de tekst, maar er ontbreekt 1 woord; de naam van de organisatie die de waarschuwing geeft.
Hoe heet die organisatie?

1. New York
2. Wouter Booij
3. Unicef
4. Afrikaanse landen

190 miljoen kinderen hebben niet genoeg water om te drinken. Een derde van hen heeft thuis zelfs helemaal geen water, blijkt uit onderzoek.

Deze kinderen hebben 'thuis geen water'. Hoe komen ze dan aan water?

1. ze kopen het in de supermarkt in flessen
2. ze gaan op een ezel naar een waterbron
3. ze gaan het steeds bij de buren halen
4. dat water wordt elke dag thuis bezorgd

In het stukje tekst dat je gelezen hebt, worden drie problemen genoemd die door het watertekort ontstaan.
Noem die drie problemen!

Oorzaken van watertekort

Er zijn verschillende oorzaken van watertekort, bijvoorbeeld klimaatverandering, droogte, ontbossing en vervuiling.

In de volgende dia krijg je weer een stukje tekst. Lees het goed en je mag aantekeningen maken.

Beschrijf de verschillende oorzaken van het watertekort.

Meergeld

Dit probleem wordt de laatste jaren steeds groter. 'Doordat de aaide opwarmt, komen er ook nog droogtes en overstromingen bij. Daarom praten wereldleiders deze week over water op een grote vergadering van de landengroep Verenigde Naties (VN) in New York. 'Ik hoop dat ze inzien hoe belangrijk dit onderwerp is. En dat er meer geld voor moet komen.' Unicef wil gezinnen daarmee leren hoe ze beter met klimaatverandering en watertekorten om kunnen gaan. 'We zorgen voor betere watervoorzieningen in dorpen. Maar we leren-mensen ook hoe ze groente kunnen verbouwen met weinig water. Dat soort dingen zijn belangrijk. Dat zal heel veel mensen helpen.'

Dit probleem wordt de laatste jaren steeds groter. 'Doordat de aarde __?__, komen er ook nog droogte en overstromingen bij'.

Dit kon je lezen in de tekst. Welk woord moet op de plaats van de __?__ staan?

1. ronddraait
2. vervuild is
3. gegroeid is
4. opwarmt

Daarom praten wereldleiders deze week over water op een grote vergadering van de landengroep Verenigde Naties (VN) in New York.

Nog een stukje uit de tekst.
Wat zijn eigenlijk wereldleiders?

1. mensen die belangrijke sportwedstrijden winnen
2. belangrijke mensen uit verschillende landen
3. mensen die praten op de televisie
4. mensen uit de dorpen van verschillende landen

Er moet meer geld komen. Unicef wil gezinnen daarmee leren hoe ze beter met klimaatverandering en watertekorten om kunnen gaan. 

Hieronder staan twee dingen (blauwe rand) die ze gaan doen. Er staan ook twee dingen (rode rand) die zeggen wat ze gaan doen. Wat hoort bij elkaar? je kunt slepen.

Door mensen te leren groenten te verbouwen met weinig water.

Door meer pompen te slaan in de dorpen

betere watervoorzieningen in dorpen

leren hoe ze groente kunnen verbouwen 

Klimaatverandering en watertekort

Door de opwarming van de aarde verandert het klimaat en dit heeft invloed op de waterhuishouding. Er komt bijvoorbeeld meer droogte voor in bepaalde gebieden.

André Kuipers vertelt in een filmpje nog een aantal andere dingen die er op aarde veranderen. Hij noemt 6 dingen.

Kijk naar het filmpje en onthoud die 6 dingen. Je mag ze schrijven. Je hebt ze nodig bij de volgende vraag!

Leg uit hoe klimaatverandering bijdraagt aan het watertekort.

André Kuipers noemt 6 dingen die op aarde veranderen.
Probeer er 4 op te schrijven, misschien staan ze in de aantekeningen.

Debat (discussie)

Straks is er een discussie over het onderwerp 

'watertekort'

Er zijn drie onderwerpen die in het debat besproken worden.

Je gaat opzoek naar voorstanders en tegenstanders.

Droogte en watertekort

In sommige gebieden valt er simpelweg te weinig regen om aan de waterbehoefte te voldoen. Dit kan leiden tot watertekorten.

Een gebied waar te weinig regen valt, wordt een woestijn genoemd. Woestijnen zijn droog en er is weinig water beschikbaar voor planten, dieren en mensen. Gelukkig zijn er manieren om woestijnen om te vormen tot vruchtbare gebieden waar mensen kunnen wonen en planten kunnen groeien.

Straks is er een debat (discussie) Daar zijn voorstanders van mensen die vinden dat je met water uit rivieren de woestijn natter gaat maken zodat er planten gaan groeien.

Wie zijn die voorstanders en wie zijn de tegenstanders?

Beschrijf hoe droogte bijdraagt aan het watertekort.

Ontbossing en watertekort

Ontbossing kan leiden tot vermindering van de neerslag en het uitdrogen van rivieren en meren.

Ontbossing kan bijdragen aan watertekort omdat bomen een belangrijke rol spelen in het watercyclusproces. Bomen nemen water op via hun wortels en geven het via de bladeren terug aan de atmosfeer door middel van verdamping. Dit proces wordt transpiratie genoemd en zorgt ervoor dat waterdamp in de lucht komt en wolken vormt, wat op zijn beurt neerslag oplevert.

De moeilijke woorden mag je vergeten. Maar in het debat kom je straks mensen tegen die het niet erg vinden dat de bomen gekapt worden, we hebben al dat hout nodig!

Wie zijn die voorstanders van dat kappen, en wie zijn de tegenstanders?

Leg uit hoe ontbossing bijdraagt aan het watertekort.

Vervuiling en watertekort

Vervuiling van rivieren en meren kan leiden tot watertekort, doordat het water niet meer geschikt is voor consumptie.

Rivieren en meren zijn belangrijke bronnen van drinkwater voor veel mensen en dieren. Wanneer deze waterlichamen worden vervuild door bijvoorbeeld afvalstoffen van fabrieken of huishoudelijk afval, kan het water ongeschikt worden voor consumptie. Dit kan leiden tot watertekorten, omdat er minder veilig drinkwater beschikbaar is.

Er zijn mensen die vinden dat het schoonhouden van rivieren en meren te veel geld kost. Dan kun je niets meer verdienen! Er zijn ook mensen die het wel belangrijk vinden dat de rivieren en meren schoon blijven.

Wie is er voor schoon, en wie vindt dat het teveel geld kost?

Beschrijf hoe vervuiling bijdraagt aan het watertekort.

Afsluiting

We hebben geleerd over de oorzaken van watertekort, de oplossingen daarvoor en we hebben gediscussieerd over het onderwerp watertekort.

Rond de les af en vat de belangrijkste punten nog eens samen.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.