Vreemd gedrag of suicidaal

• TRIAGE
• MBO
• Studiejaar 3

Vreemd gedrag of suïcidaal

Deze les bevat gevoelige onderwerpen. 

Het is normaal als je hier sterke gevoelens bij hebt. 

Voel je vrij om vragen te stellen of 

even pauze te nemen als dat nodig is.

Als doktersassistent heb je een belangrijke taak: 

Het signaleren en adequaat handelen bij patiënten met mogelijk afwijkend gedrag. 

 vraagt om zowel empathie als professionaliteit."

www.nu.nl

Vreemd gedrag

Met vreemd of verward gedrag wordt bedoeld: gedrag afwijkend van iemands normale gedrag. 

Waardoor wordt vreemd gedrag veroorzaakt?

Vreemd gedrag

De term dekt een scala aan toestanden die het gevolg kunnen zijn van delier, beginnende dementie, psychose en schizofrenie, intoxicatie van drugs, medicatie of alcohol, ontregeling diabetes of een hersenaandoening

Delier

Neuropsychiatrische stoornis in bewustzijn, wordt gekenmerkt door gedaald bewustzijn en (meestal) motorische onrust Symptomen kunnen snel wisselen. 

Komt veel voor bij koortsende ziekten bij ouderen. 

Beginnende dementie

Syndroom met cognitieve stoornissen, waaronder geheugenstoornissen. Legt duidelijke beperkingen op bij de dagelijkse bezigheden. De diagnose wordt meestal niet in één contact gesteld, het verloop is ook van belang. Bij een beginnende dementie of als de diagnose nog niet is gesteld, wordt het verwarde gedrag van de patiënt niet altijd begrepen.

Diabetes

Zowel een te hoge als een te lage bloedglucosespiegel kan aanleiding geven voor gedragsveranderingen en tot voor de persoon vreemd gedrag.

Persoonlijkheidsstoornis

Iemand met een persoonlijkheidsstoornis heeft meestal sinds de tienerjaren een vast patroon van onaangepast gedrag. Voorbeelden zijn een antisociale persoonlijkheidsstoornis of een borderline. Bij de laatste stoornis kan plotseling een omslag in gedrag ontstaan met woedeaanvallen. Suïcidaliteit kan zich voordoen.

Depressie

Kernsymptomen zijn somberheid en verlies van interesse of plezier. Om van een depressie te kunnen spreken moeten de klachten er gedurende twee weken bijna dagelijks zijn. De ernst van de depressie wordt bepaald aan de hand van bijkomende verschijnselen.

psychose en schizofrenie

Toestand waarin iemand het gevoel voor de werkelijkheid kwijt is. Is te herkennen aan wanen, hallucinaties (stemmen horen, beelden zien) en denkstoornissen: gevoel van almacht, van de hak op de tak springen, niet meer slapen. Ziekte-inzicht ontbreekt. 

Psychose kan veroorzaakt worden door een psychiatrische ziekte of door intoxicatie van alcohol of drugs. .

Postpartumpsychose

Psychose in het kraambed die om acute psychiatrische interventie vraagt. Gevaar schuilt in de kans op infanticide – kindermoord –, waardoor het van belang is dat iemand bij de patiënt blijft. 

Gebeurt meestal binnen vier weken na de bevalling, soms ook na enkele maanden. Postpartumpsychose wordt gekenmerkt door angst, wanhoop en hallucinaties. Het beeld verandert per moment.

Intoxicatie van drugs, medicatie of alcohol

Overdosering van tricyclische antidepressiva, zoals amitriptyline of clomipramine, geeft soms onrust en hallucinaties.

Een overdosis van alcohol of drugs kan behalve lichamelijke psychische problemen geven. Effecten zijn ontremming, agressie. 

Schedeltrauma

Een klap op het hoofd kan een enkele keer beschadiging van de hersenen veroorzaken. Deze beschadiging hoeft niet gepaard te gaan met bewusteloosheid. Deze beschadiging is niet altijd aan de buitenkant zichtbaar. Het kan gaan om oedeem of een bloeduitstorting in de schedel. 

Heatstroke 

Bij een lichaamstemperatuur boven de 40 °C in combinatie met ernstige klachten, zoals verwardheid, wegraking/ coma of insulten, wordt gesproken van een hitteberoerte (heatstroke). Snelle behandeling van dit beeld is noodzakelijk, door de hoge lichaamstemperatuur kan multiorgaanfalen optreden en overlijden.

Tentamen suicidii (TS) = 

Poging tot zelfdoding

Suïcidaliteit komt meer voor bij verschillende psychische/ psychiatrische stoornissen, bij mensen die alleen wonen, die eerder een TS hebben ondernomen of die drugs gebruiken.

Suicidaal

Bij twijfel over verdenking op suïcidaliteit het gesprek overgeven aan de arts.

Het is moeilijk om een patiënt met suïcideplannen te woord te staan. 

Een begin kan zijn: ‘Ik begrijp dat u hulp nodig heeft. Vertel eens meer…’ 

Bij ogenblikkelijk risico (springen, ophangen, verdrinken) doorgaans direct politie inschakelen.

www.113.nl

Link  naar 113 

Stelling:

'Bij mensen die aankondigen dat zij zichzelf iets aan willen doen is het vaak een hulpvraag; je kunt er dan van uit gaan dat ze geen poging zullen doen'

www.113.nl