Katheteriseren vrouw / man

• Skills 3 jarige BBL
• MBO
• Studiejaar 2

Katheteriseren man & vrouw

Blaaskatheteriseren is een...

1. risicovolle handeling
2. voorbehouden handeling

Welke indicaties zijn
er om een katheter
te plaatsen?

• onvoldoende ledigen van de blaas
• inbrengen van medicatie
• voor een operatie of onderzoek
• exact bijhouden van urine output
• afnemen urinekweek
• het bieden van comfort in de terminale/stervensfase
• huidschade door incontinentie die niet wil genezen

Indicaties

Monitoring van urineoutput (in acute situaties zoals shock)

Langdurige chirurgische ingrepen, chirurgische ingrepen in urogenitaal gebied

Behandelingen waarbij grote hoeveelheden diuretica worden toegediend, Bepalen van urineresidu na spontane mictie

Afname van een urinekweek (bij incontinentie, verminderde contractiliteit van de blaasspier)

Toediening van een blaasspoeling

Noem 2 indicaties voor intermitterend katheteriseren

Indicaties voor intermitterend katheteriseren

- urine steriel opvangen voor bacteriologisch onderzoek

- urineretentie bepalen

Noem indicaties voor een verblijfskatheter

Indicaties voor verblijfskatheterisatie

-  prostaatvergroting met risico op decubitus

- postoperatief, bijvoorbeeld na buik- of bekkenoperatie 

- blaasspoeling

Noem contra indicaties voor katheteriseren

contra indicatie

• Zorgvragers met een vergrote prostaat. Er is een grote kans dat je de prostaat tijdens de blaaskatheterisatie beschadigt.
  
• Zorgvragers bij wie het vermoeden bestaat dat de urethra is beschadigd, bijvoorbeeld door een eerdere traumatische blaaskatheterisatie.

Katheters

lumen: naam voor holle slang van de katheter

• enkel lumen: afloop urine
• dubbel lumen: afloop urine en ballon
• triple lumen: afloop urine, ballon en spoelen

Maatvoering: dikte katheter in Ch (Charriere) 

Glijmiddel & ballon

Glijmiddel: 

• verdovend
• glijmiddel
• desinfecteren

Ballon:

• plaats houden van katheter
  
• 6-10 ml steriel water in ballon
  
• Ballon volledig vullen en daarna water terug laten lopen tot afgesproken hoeveelheid

Drie groepen opvangsystemen. Noem voor- en nadelen.

• De nachtzak (bedzak). De nachtzak heeft een groot opvangvolume (gemiddeld 2 liter). Deze zak wordt met een ophangrekje aan het bed van de zorgvrager gehangen.
• De dagzak (beenzak). Deze zak werkt prima bij zorgvragers die mobiel zijn. De dagzak kan onder de kleding worden gedragen.
• Het gesloten opvangsysteem. De katheter en de opvangzak vormen een gesloten afvoersysteem. Minimaliseert het risico op katheter gerelateerde urineweginfecties. Bezit terugslagklep. Kan Urimeter bezitten.

Waarom hebben vrouwen een verhoogde kans op een blaasontsteking?

1. korte urinebuis
2. lange urinebuis
3. ontbreken prostaat
4. hormonen

Intermitterend katheteriseren

• heeft voorkeur boven verblijfskatheter
• verkleint risico op infectie en complicaties
• elasticiteit blaas blijft behouden
• enkel lumen katheter 

Wat is de functie van glijmiddel?

1. desinfecterend
2. vult plooien
3. verdovend
4. soepeler inbrengen van de katheter

Welke is een eenmalige katheter?

1. 
2. 
3. 
4. 

Welke complicaties kunnen er optreden bij het plaatsen van een katheter?

Welke complicaties kan jij noemen en verklaren bij het katheteriseren. Hoe los je dit probleem op?

Wat was ook alweer
de functie
van de ballon?

Waar let jij op tijdens het katheteriseren van een cliënt?

Verwijderen van  blaaskatheter

zodra er geen indicatie meer is

1. Ballon legen (passief)

2. zorgvrager laten zuchten 

3. katheter verwijderen

4. 1e mictie binnen 8 uur

Als je een katheter verwijdert dan laat je de ballon leeglopen. Hoe doe je dat?

1. oefen je druk uit op de stamper
2. vult de spuit vanzelf
3. laat je de zv persen
4. laat je de zv hoesten

Wat is 1 nadeel van een verblijfskatheter?

1. risico op artritis
2. risico op spasme
3. risico op urethritis
4. risico op galstenen

Hoe heet deze speciale katheter?

1. Nelaton katheter
2. Tiemann katheter
3. Ergothan katheter
4. Kugel katheter

Welke methode van blaasspoelen kennen we bij een 2 lumen katheter

1. gesloten systeem
2. open systeem
3. beide juist
4. beide onjuist

Blaasspoelen

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je;

- Volgens het protocol Vilans blaasspoelen via verblijfskatheter en met katheterspoelen met spuit

- Indicatoren en risico's benoemen voor het blaasspoelen

Open versus gesloten systeem

Er zijn twee manieren om een blaasspoeling te geven:

Open blaasspoeling. Een blaasspoelzakje of een blaasspuit wordt op de katheter aangesloten. De katheterzak wordt hierbij losgekoppeld.

Gesloten blaasspoeling. De blaasspoeling vindt plaats via de derde ingang van de blaaskatheter. De katheterzak wordt hierbij niet losgekoppeld.

Actieve versus passieve blaasspoeling

Passieve blaasspoeling

Bij een passieve blaasspoeling wordt de vloeistof aangesloten op het kathetersysteem en opgehangen aan bijvoorbeeld een infuuspaal. De vloeistof loopt onder invloed van de zwaartekracht de blaas in.

Een blaasspoeling is niet altijd zinvol of wenselijk. Enkele contra-indicaties bij blaasspoelen zijn

overgevoeligheid voor de spoelvloeistof of het werkzame bestanddeel

beschadiging van het blaasslijmvlies

nierfunctiestoornissen

leverfunctiestoornissen

urinewegobstructies

blaasperforatie

Blaasspoelen

Met ruime hoeveelheid vloeistof

Medicijnen?

Belangrijke observatiepunten bij blaasspoelen zijn:

1. Weerstand
2. Debris/Stolsels
3. Hoeveelheid
4. alle bovengenoemde

Voor blaasspoeling heb je opdracht van de arts nodig

1. waar
2. niet waar

Observatiepunten bij blaasspoelen

1. Weerstand
2. Pijn of bloed
3. Hoeveelheid
4. alle bovengenoemde

Bij blaasspoelen draag je steriele handschoenen

1. waar
2. niet waar

blaasspoelen doe je...:

1. 1 x per week
2. nooit
3. bij obstructie
4. bij blaasontsteking

Bloed bij de urine kan een complicatie zijn van een blaasspoeling.

1. Waar
2. Niet waar

Wat klopt over blaasspoelen?

1. doel: blaasontsteking voorkomen
2. doel: blaas of katheter reinigen
3. dagelijks nodig voor juiste effect
4. op kamertemperatuur toedienen

wat is de ideale temperatuur van de spoelvloeistof bij blaasspoelen

1. kamertemperatuur
2. 20 graden
3. lichaamstemperatuur
4. 30 graden

Wat is het doel van blaasspoeling?

1. Katheterslang open houden
2. Toedienen van medicatie
3. Standaard verzorging bij een blaaskatheter
4. Verlengen levensduur katheter

Wat klopt er niet,
blaasspoelen ....

1. is heel belangrijk
2. kan blaaskrampen veroorzaken
3. is eenmalig
4. is hetzelfde als blaas irrigatie

Hoe verminder je de kans op blaaskramp bij blaasspoelen?

1. vloeistof op kamertemperatuur
2. langzaam de vloeistof laten inlopen
3. allebei zijn goed

welke methoden van blaasspoelen kennen we

1. gesloten systeem
2. open methode
3. beide onjuist
4. beide juist