Katheteriseren vrouw / man

• Skills 3 jarige BBL
• MBO
• Studiejaar 2

Katheteriseren man & vrouw

Blaaskatheteriseren is een...

1. risicovolle handeling
2. voorbehouden handeling

Welke indicaties zijn
er om een katheter
te plaatsen?

• onvoldoende ledigen van de blaas
• inbrengen van medicatie
• voor een operatie of onderzoek
• exact bijhouden van urine output
• afnemen urinekweek
• het bieden van comfort in de terminale/stervensfase
• huidschade door incontinentie die niet wil genezen

Indicaties

- Monitoring van urineoutput 

- Na chirurgische ingrepen, chirurgische ingrepen in urogenitaal gebied 

- Afname van een urinekweek (bij incontinentie, verminderde contractiliteit van de blaasspier)

- Toediening van een blaasspoeling

- Prostaatvergroting / incontinentie

- Immobiliteit

Intermitterend katheteriseren

• heeft voorkeur boven verblijfskatheter
• verkleint risico op infectie en complicaties
• elasticiteit blaas blijft behouden
• enkel lumen katheter 

Katheters

lumen: naam voor holle slang van de katheter

• enkel lumen: afloop urine
• dubbel lumen: afloop urine en ballon
• triple lumen: afloop urine, ballon en spoelen

Maatvoering: dikte katheter in Ch (Charriere) 

Glijmiddel & ballon

Glijmiddel: 

• verdovend
• glijmiddel
• desinfecteren

Ballon:

• plaats houden van katheter
  
• 6-10 ml steriel water in ballon
  
• Ballon volledig vullen en daarna water terug laten lopen tot afgesproken hoeveelheid

Opvangsystemten

• De nachtzak (bedzak). De nachtzak heeft een groot opvangvolume (gemiddeld 2 liter). Deze zak wordt met een ophangrekje aan het bed van de zorgvrager gehangen.
• De dagzak (beenzak). Deze zak werkt prima bij zorgvragers die mobiel zijn. De dagzak kan onder de kleding worden gedragen. Met beenbandjes fixeren.

Noem contra indicaties voor katheteriseren

contra indicatie

• Zorgvragers met een vergrote prostaat. Er is een grote kans dat je de prostaat tijdens de blaaskatheterisatie beschadigt.
  
• Zorgvragers bij wie het vermoeden bestaat dat de urethra is beschadigd, bijvoorbeeld door een eerdere traumatische blaaskatheterisatie.

Waarom hebben vrouwen een verhoogde kans op een blaasontsteking?

1. korte urinebuis
2. lange urinebuis
3. ontbreken prostaat
4. hormonen

Welke complicaties kunnen er optreden bij het plaatsen van een katheter?

Waar let jij op tijdens het katheteriseren van een cliënt?

Verwijderen van  blaaskatheter

zodra er geen indicatie meer is

1. Ballon legen 

2. zorgvrager laten zuchten 

3. katheter verwijderen

4. 1e mictie binnen 8 uur

Wat is 1 nadeel van een verblijfskatheter?

1. risico op artritis
2. risico op spasme
3. risico op urethritis
4. risico op galstenen

Het verzorgen van een suprapubische katheter

Verzorging hangt af van zorgplan!

Fistel sluit snel, dus blijf hier alert op

Blaasspoelen

Open versus gesloten systeem

Er zijn twee manieren om een blaasspoeling te geven:

Open blaasspoeling. Een blaasspoelzakje of een blaasspuit wordt op de katheter aangesloten. De katheterzak wordt hierbij losgekoppeld.

Gesloten blaasspoeling. De blaasspoeling vindt plaats via de derde ingang van de blaaskatheter. De katheterzak wordt hierbij niet losgekoppeld.

Welke methode van blaasspoelen kennen we bij een 2 lumen katheter

1. gesloten systeem
2. open systeem
3. beide juist
4. beide onjuist

Actieve versus passieve blaasspoeling

Actief blaaspoelen-> De blaasvloeistof wordt met kracht ingespoten en weer opgezogen.

Passief blaasspoelen -> De blaasvloeistof loopt rustig in met behulp van de zwaartekracht en loopt ook weer rustig uit.

Een blaasspoeling is niet altijd zinvol of wenselijk. Enkele contra-indicaties bij blaasspoelen zijn

overgevoeligheid voor de spoelvloeistof of het werkzame bestanddeel

beschadiging van het blaasslijmvlies

nierfunctiestoornissen

leverfunctiestoornissen

urinewegobstructies

blaasperforatie

Voor blaasspoeling heb je opdracht van de arts nodig

1. waar
2. niet waar

Observatiepunten bij blaasspoelen

1. Weerstand
2. Pijn of bloed
3. Hoeveelheid
4. alle bovengenoemde

Bij blaasspoelen draag je steriele handschoenen

1. waar
2. niet waar

blaasspoelen doe je...:

1. 1 x per week
2. nooit
3. bij obstructie
4. bij blaasontsteking

Bloed bij de urine kan een complicatie zijn van een blaasspoeling.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is het doel van blaasspoeling?

1. Katheterslang open houden
2. Toedienen van medicatie
3. Standaard verzorging bij een blaaskatheter
4. Verlengen levensduur katheter

Hoe verminder je de kans op blaaskramp bij blaasspoelen?

1. vloeistof op de juiste temperatuur
2. langzaam de vloeistof laten inlopen
3. allebei zijn goed