H5 De Nederlanden in ontwikkeling par 2 les 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

De Nederlanden in ontwikkeling

1000-1500

Lesplanning

- lezen paragraaf 2 hoofdstuk 5

- bespreken paragraaf 2

- maken opdrachten

- huiswerk

Tekstboek

Lezen blz. 83-84

De Gilden

Hanzesteden

Gilden

Organisatie van mensen met hetzelfde beroep

Voordelen:

- hulp bij ziekte een rouw

- eerlijke verdeling werk

- afspraken over prijzen

Gilden

Alleen beroep uitoefenen wanneer je lid was van gilde:

- officieel burger van de stad

- geldbedrag betalen

- eerst als leerling aan de slag

- zorgde voor goed opgeleide mensen

Handel

Bij de groei van steden ontstonden centrale handelscentra. 

Stapelmarkt: producten uit heel Europa

Handel bracht risico's met zich mee:

- ongelukken

- schipbreuk

- overvallen

Zeewaardige schepen --> kogge

Hanze

• Hanze = groep
• Kooplieden richtten een hanze op
  
• Voordelen: veiliger reizen, gezamenlijk inkopen, concurrentie tegengaan

Hanzeverbond

Als er over Hanze gesproken wordt bedoeld men meestal de Duitse Hanze

• Opgericht in 1356
• In het Duitse Lübeck
• Stedennetwerk
• Veel Nederlandse steden aangesloten

Opdrachten maken

Thuis: de opdrachten in deze LessonUp les

School: gezamenlijk de opdrachten maken, thuis nog verwerken

Waarom waren gildes belangrijk voor de inwoners van de stad.

Zet in de goede tijdsvolgorde van boven naar beneden.

Je bent meester en mag zelfstandig aan het werk

Je wordt poorter (officieel burger) van de stad Dordrecht

Je gaat als leerling bij een meester aan het werk

Je legt een meesterproef af

Je wordt gezel 

Goed

Fout

De kosten voor het gildenlidmaatschap waren in iedere stad hetzelfde.

Gildeleden hielpen elkaar bij ziekte en rouw.

Het was verboden om prijsafspraken te maken binnen een gilde.

Er woonde in iedere straat een lid van bijvoorbeeld het bakkersgilde.

Het gilde zorgde voor een eerlijke verdeling van het werk.

Waarom werd de Hanze opgericht?

In welk jaar werd het Hanzeverbond in de Duitse stad Lübeck opgericht?

Leg uit hoe het hanzeverbond werkte

Bekijk de bron, maak de zinnen af. Zet je antwoorden in de volgende slide.

Op de kaart zie je steden die met elkaar samenwerkten in de handel van goederen in Noordwest-Europa. 

Op de kaart zie je het handelsnetwerk van de ...1...

De goederen werden vervoerd over ...2...    dicht langs de kust en via ...3...   zoals de IJssel. 

Hanze

zeeën

rivieren

Maak de goede combinaties tussen betekenis en begrip.

Betekenis	Begrip
Het recht van een stad op een eigen bestuur.
Tijd van steden en staten (1000-1500)
Beroep waarbij je producten met de hand maakt.
Vereniging van mensen met hetzelfde ambacht of beroep.
Groep steden die met elkaar samenwerkten om meer handel te krijgen
Hoofdkerk van een bisdom, het gebied dat een bisschop bestuurde.

stadsrechten

late Middeleeuwen

ambacht

gilde

Hanze

kathedraal

Hanze 

Hanzeverbond na 1356 

Op verschillende plaatsen

Opgericht door steden

Vanaf 12e eeuw

Duitse stad Lübeck

Opgericht door kooplieden

1356

Huiswerk

De vragen in deze LessonUp