Hoofdstuk 4.4 Sociale en politieke instituties

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Wat weten we nog ?

Wat is het verschil tussen formele en informele groepen?

Wat zijn de belangrijke elementen uit het kernconcept sociale cohesie?

Leg uit met het kc representativiteit dat een minderheidskabinet niet representatief genoeg is.

Affectieve bindingen

Cognitieve bindingen

Economische bindingen

Politieke bindingen

Afhankelijkheden die te maken hebben met de verdeling van macht en collectieve goederen.

Afhankelijkheden die te maken hebben met positieve en

negatieve gevoelens van mensen voor elkaar.

Afhankelijkheden die te maken hebben met de productie

en distributie van schaarse goederen

Afhankelijkheden die te maken hebben met het feit dat

mensen van en aan elkaar leren.

Vandaag

- Je maakt kennis met sociale en politieke instituties.

- Je snapt het verschil tussen sociale en politieke instituties.

Sociale institutie

Een complex van min of meer geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties reguleren.

Deze regels maken het gedrag 

van mensen voorspelbaar en controleerbaar. Je kan het

gedrag hiermee sturen/in goede banen leiden.

Voorbeelden van sociale instituties zijn 

de familie, de taal en het huwelijk.  Maar ook formele regels zoals:

schoolregels, verkeersregels, strafregels 

Instituties zijn van belang voor de overdracht en verwerving 

van waarden en normen en dragen bij aan de sociale cohesie in een samenleving. 

KERNCONCEPT Sociale institutie (1)

Een   complex  van min of meer            die het                van mensen en hun onderlinge  .

relaties

          regels

         gedrag 

reguleren

geformaliseerde

Kenmerken sociale institutie blz 39 !

- Ze hebben vaak een lange traditie

- Ze zijn stabiel, maar langzaam kunnen ze wel veranderen in de loop der jaren.

- Ze zijn niet alleen gebaseerd op dwingende macht, maar berusten vaak op

gezag.

- Ze zijn zowel informeel als formeel

- Ze zijn dwingend door beloning of straf

00:29

Waarom is dit stukje een voorbeeld van sociale institutie?

01:27

Noem tenminste 1 sociale institutie ( norm/gedragsregel) die langs gekomen is

KERNCONCEPT Politieke institutie (1)

Een complex van min of meer geformaliseerde            die het                van mensen en hun onderlinge        rond politieke                                        en politieke                                                reguleren.

machtsuitoefening

          regels

         gedrag 

         relaties

  besluitvorming

Politieke institutie

Complex van min of meer geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties rond politieke machtsuitoefening en politieke besluitvorming reguleren.

Voorbeelden van politieke instituties zijn de rechtsstaat, de grondwet, kabinetsformatie, het kiesstelsel en de onafhankelijke rechterlijke macht. 

30:39

Welke mensen (qua functie) staan hier op de voorste rij?

Welke mensen (qua functie) staan
hier op de voorste rij?

Ministers, Staatsecretarissen, Raad van State, Nationale Ombudsman en de Nationale Rekenkamer

31:17

Met welke zin start de koning zijn troonrede altijd?

Met welke zin start de koning zijn troonrede altijd?

Wat staat er centraal in de troonrede?

1. Beschouwingen over dingen die in de afgelopen periode in Nederland en elders in de wereld zijn gebeurd.

2. Aankondigingen van plannen en maatregelen op het gebied van wetgeving en bestuur.

Algemene beschouwingen

Direct na Prinsjesdag bespreken de fractieleiders van de politieke partijen in de Kamer de hoofdlijnen van de Miljoenennota en de rijksbegroting. Dat gebeurt tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen. In de Tweede Kamer debatteren politieke partijen bij die beschouwingen over de plannen van het kabinet. Zij doen dat vanuit hun overtuiging, hun idee over hoe de ideale samenleving eruit ziet.

Leg uit dat de Algemene Beschouwingen een politieke institutie is.

Leg uit dat de Algemene Beschouwingen een politieke institutie is.

Sociale institutie

Politieke institutie

Socialisatie

Politieke socialisatie

Proces van overdracht en verwerving van cultuur

Proces van politieke overdracht en verwerving van cultuur

Regels over hoe mensen met elkaar omgaan.

Regels over hoe macht verdeeld en uitgeoefend wordt.

Maak vraag 1 t/m 4 eerst individueel en schrijf je antwoorden op.(10 minuten)

1. Wat is nou precies het verschil tussen sociale en politieke instituties?

2a) Bedenk een voorbeeld van een sociale institutie op het PNC. 

2b) Bedenk een voorbeeld van een politieke institutie op het PNC.

3a) Bedenk een voorbeeld van een sociale institutie bij jou thuis of buiten school.  

3b) Bedenk een voorbeeld van een politieke institutie bij jou thuis of buiten school.