Par 5.4 Rekenen aan oplossingen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Par 5.4 Rekenen aan oplossingen

Ionen in een oplossing

CaCl₂(s) --> Ca²⁺(aq)  +  2Cl^-(aq)

Als je 1 mol vast calciumchloride, CaCl₂(s), oplost, is de molverhouding van de Ca²⁺(aq) en Cl^-(aq) ionen in de oplossing 1 : 2. In totaal zijn in deze oplossing 3 mol ionen aanwezig.

Ionen in een oplossing

Uit de formule van het zout leid je dus twee dingen af:

1.  De molverhouding van de positieve en negatieve ionen in de   

      oplossing

2. Het totale aantal mol ionen in de oplossing.

Molariteit en concentratie moleculaire stoffen.

Stel dat je 1,0 L oplossing hebt.  Daarin heb je  7,5 · 10⁻² mol glucose, C₆H₁₂O₆(aq), opgelost. Je kunt de opgeloste hoeveelheid glucose op de volgende manieren aangeven:

Molariteit en concentratie moleculaire stoffen.

 - de molariteit van de C₆H₁₂O₆-oplossing is 7,5 · 10⁻² M;

- dit is een 0,075 M C₆H₁₂O₆-oplossing

- de concentratie C₆H₁₂O₆ of [C₆H₁₂O₆] = 0,075 mol L⁻¹

^{Bij moleculaire stoffen zijn de concentratie en moraliteit even}

^groot.

Molariteit en concentratie moleculaire stoffen.

Bij moleculaire stoffen zijn de concentratie en moraliteit even

^groot.

Molariteit en concentratie zouten.

Bij zouten maak je onderscheid tussen molariteit en 

ionconcentratie.

CaCl₂(s). --> Ca²⁺(aq) +. 2Cl^-(aq)

In bijvoorbeeld 1,0 L oplossing met 0,20 mol opgelost CaCl₂ zijn er niet evenveel Ca²⁺ als Cl⁻ ionen aanwezig. Je kunt over deze oplossing van 

CaCl₂ wél het volgende zeggen:

Molariteit en concentratie zouten.

- de molariteit van de CaCl₂-oplossing is 0,20 M;

- dit is een 0,20 M CaCl₂-oplossing;

- de concentratie calciumionen of [Ca²⁺] = 0,20 mol L−1;

- de concentratie chloride-ionen of [Cl⁻] = 0,40 mol L−1.

Concentratie in een oplossing berekenen

Verdunnen

In een laboratorium zijn vaak grote hoeveelheden oplossing met een nauwkeurige ionconcentratie nodig. De laborant gebruikt dan een geconcentreerde voorraadoplossing. Door 

verdunnen maakt hij daarvan de hoeveelheid die nodig is. Door verdunnen daalt de concentratie van de opgeloste stoffen.

Verdunnen

Verdunnen

Je vergelijkt het eindvolume met het beginvolume om te berekenen hoe vaak een oplossing is verdund. Als je eindvolume 500 mL is en het beginvolume 50 mL heb je de oplossing 500 : 50 = 10 maal verdund. De ionconcentratie in de 10 maal verdunde oplossing is ook 10 maal zo klein als in de voorraadoplossing.

Verdunnen

Let op:

Om uit 50 mL voorraadoplossing 500 mL 10 x verdunde oplossing te maken moet je 500 mL − 50 mL = 450 mL gedestilleerd water toevoegen.